Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de steun voor Brusselse bedrijven die onder de Brexit lijden.

Indiener(s)
Latifa Aït Baala
aan
Ans Persoons, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 925)

 
Datum ontvangst: 11/10/2023 Datum publicatie: 19/01/2024
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 18/12/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/11/2023 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Zoals u weet, zitten veel Brusselse bedrijven in de problemen sinds de Brexit, en verschillende economische sectoren zijn getroffen door de gevolgen. In België hebben 141 van de 262 sectoren die de FOD Economie eind 2022 onderzocht, hun export naar het Verenigd Koninkrijk zien dalen.

De Europese Unie heeft echter een speciale Brexit Adjustment Reserve (BAR) van 5 miljard euro aangelegd. Het Brusselse aandeel in dit bedrag is goed voor 24,7 miljoen euro.

Naar aanleiding hiervan heeft de Brusselse regering een Brussels actieplan voor deze steun opgesteld. Het vastgelegde budget voor de periode 2020-2023 bedroeg 18.521.000,00 euro (exclusief btw).

Ik heb de volgende vragen:

  • Kunt u ons een overzicht geven van de specifieke prioriteiten en doelstellingen die de regering heeft vastgesteld voor het gebruik van het budget van 18.521.000,00 euro (exclusief btw) dat is toegewezen voor de BAR-periode 2020-2023?

  • Hoe werkt de regering samen met lokale bedrijven om ervoor te zorgen dat de BAR-middelen effectief en ten voordele van de gewestelijke economie worden gebruikt?

  • Welke follow-up- en evaluatiemaatregelen zijn er om de impact van de BAR-middelen op de situatie van de Brusselse bedrijven te beoordelen? Is dit effectief?

Bovendien wordt in de agenda van de ministerraad van 21 september 2023 vermeld dat er een steunbedrag van 188.720,00 euro is toegekend aan het BECI, bestemd "voor Brusselse ondernemingen die handelsrelaties hebben met het Verenigd Koninkrijk en negatieve gevolgen ondervinden van de Brexit".

  • In welk kader werd deze steun verleend? Is het een aanvulling op de BAR?

  • Hoe moet het BECI deze middelen gebruiken?

 
 
Antwoord    Artikel 5 van de verordening tot vaststelling van de aanpassingsreserve voor de Brexit bepaalt dat de financiële bijdrage uit de reserve alleen maatregelen ondersteunt die de lidstaten, ook op regionaal en lokaal niveau, specifiek hebben genomen om bij te dragen tot de verwezenlijking van de in artikel 2 genoemde doelstellingen, en kan met name dienen ter dekking van:

a) maatregelen om particuliere bedrijven en overheidsbedrijven, met name kmo’s, zelfstandigen, lokale gemeenschappen
en organisaties die nadeel ondervinden van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie bij te staan;

b) maatregelen ter ondersteuning van de economische sectoren die het zwaarst getroffen worden door de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie;

c) maatregelen ter ondersteuning van bedrijven, regionale en lokale gemeenschappen en organisaties, met inbegrip van kleinschalige kustvisserij, die afhankelijk zijn van visserijactiviteiten in de wateren van het Verenigd Koninkrijk, in wateren van gebieden met een bijzondere status of in wateren die onder met kuststaten gesloten visserijovereenkomsten
vallen waar de vangstmogelijkheden voor de vissersvloot van de Unie kleiner zijn geworden als gevolg van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie;

d) maatregelen ter ondersteuning van het scheppen en beschermen van banen, met inbegrip van groene banen, arbeidstijdverkortingsregelingen, omscholing en opleiding in de sectoren die het zwaarst getroffen worden door de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie;

e) maatregelen om het functioneren van de grens-, douane-, sanitaire en fytosanitaire, veiligheids- en visserijcontroles,
alsmede de inning van indirecte belastingen, te waarborgen, met inbegrip van extra personeel en hun opleiding, en infrastructuur;

f) maatregelen om regelingen voor certificering en vergunningen voor producten te faciliteren, om bijstand te verlenen bij het voldoen aan vestigingseisen, om etikettering en markering te vergemakkelijken, bijvoorbeeld op het gebied van
veiligheid, gezondheid en milieunormen, en om bijstand te verlenen bij wederzijdse erkenning;

g) maatregelen voor communicatie, voorlichting en bewustmaking van burgers en bedrijven over veranderingen in hun rechten en plichten als gevolg van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie;

h) maatregelen die gericht zijn op de herintegratie van Unieburgers en personen die het recht hebben op het grondgebied van de Unie te verblijven en die het Verenigd Koninkrijk als gevolg van de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie hebben verlaten.

Met uitzondering van punt c), dat niet relevant is voor het Brussels Gewest, werden alle vermelde punten behandeld in het Brussels BAR-actieplan. Via projecten geleid door Brussels Economie en Werkgelegenheid (BEW), Hub.Brussels, Actiris, Visit.brussels en het Commissariaat voor Europa en de Internationale Organisaties (CEIO). Na de aanpassing in 2023 is het budget voor het BAR-actieplan verlaagd van 18.521.000 euro naar 10.716.432,80 euro, als gevolg van de reële behoeften en de beperkingen wegens het korte tijdsbestek voor de uitvoering van het BAR-programma. Het vrijgekomen bedrag werd in het kader van RePower EU toegevoegd aan het Plan voor Herstel en Veerkracht.

Meer specifiek hebben BEW en Hub.Brussels steun verleend aan bedrijven en economische sectoren die het meest getroffen worden door de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie. Dit ging via directe steun in de vorm van premies en meer indirecte maatregelen zoals het opzetten van opleidings- en informatiesessies, het opzetten van een pop-upwinkel in Londen om Brusselse producten en ambachten in het Verenigd Koninkrijk te promoten en de terugbetaling van certificaten van oorsprong en ATA-carnets voor export naar het Verenigd Koninkrijk voor de periode die wordt gedekt door de BAR-verordening.

Actiris heeft zijnerzijds maatregelen genomen om de creatie en de bescherming van werkgelegenheid te ondersteunen door de mobiliteit van Brusselse werkzoekenden naar het Verenigd Koninkrijk te blijven ondersteunen. Waar dit niet mogelijk was werden alternatieve bestemmingen voor werkzoekenden of stagiairs te identificeren wanneer het Verenigd Koninkrijk niet langer een mogelijke bestemming is.

Visit.brussels heeft toerisme, en in het bijzonder zakentoerisme, geïdentificeerd als een van de economische sectoren die het zwaarst werden getroffen door de Brexit in het BHG. Hun project werd opgezet om internationale verenigingen aan te moedigen kantoren op te richten en hun activiteiten in Brussel te ontwikkelen en/of professionele evenementen in Brussel te organiseren, alsook om verenigingen te ondersteunen zodat zij hun MICE-evenementen in Brussel kunnen organiseren.

Tot slot heeft het CEOI geprobeerd Britse onderdanen die in het BHG gevestigd zijn of zich er willen vestigen te ondersteunen door het opzetten van een Brexit Help-Desk en een reeks webinars om degenen die getroffen worden door de verandering van hun verblijfsstatus te helpen en hun te informeren over de juridische gevolgen van de Brexit.


De feedback van gebruikers in de verschillende begunstigde administraties van de BAR is positief.


Alvorens haar BAR-actieplan op te stellen, onderzocht hub.brussels de noden van de Brusselse bedrijven:

- Door een oriënterende studie te laten uitvoeren door de KUL met als doel een licht te werpen op de impact van Brexit op de Brusselse economie en op de sectoren die mogelijk het zwaarst getroffen worden, om gepaste ondersteuningsmaatregelen te kunnen voorstellen. Hieruit bleek dat dit de sectoren voedingsindustrie, mode en design, diensten, bouw en auto-industrie zijn.
- Door een telefonische enquête uit te voeren bij de 1.909 Brusselse bedrijven die in de hub.brussels database vermeld staan als exporteurs naar het Verenigd Koninkrijk, over de ondersteuning die ze verwachten van hub.brussels in de context van Brexit. Financiering, informatie en het vinden van klanten waren de belangrijkste verwachtingen.
- Door de verzoeken te analyseren die Brusselse bedrijven sinds het Brexit-referendum hebben ingediend bij de in Londen gevestigde economische en handelsadviseur. De resultaten van deze analyse kwamen overeen met de 2 vorige conclusies, met uitzondering van de automobielsector, die geen gebruik maakt van hub.brussels.

Voor het ambitieuze project van de Brusselse pop-up in Londen, een primeur voor hub.brussels, werd vooraf de interesse van Brusselse bedrijven om te exposeren getest. Toen bleek dat meer dan honderd bedrijven zich hadden vooringeschreven, werd het initiatief gelanceerd. Uiteindelijk werden 65 Brusselse bedrijven geselecteerd om er te verkopen op basis van hun exportcapaciteit en onderverdeeld in 3 groepen volgens hun activiteitensector ( Food & Beverage, Fashion & Design, Crafts).

De opvolgings- en evaluatiemaatregelen van hub.brussels verschillen naargelang de aard van de uitgaven waarvoor de BAR-middelen werden gebruikt:
- - De B2B-acties georganiseerd door hub.brussels (collectieve stands op handelsbeurzen, collectieve bezoeken aan handelsbeurzen, economische missies, sectorale seminaries gericht op een Londens publiek gevolgd door netwerking en de inhuldiging van 3 pop-up stores in Londen) werden op dezelfde manier geëvalueerd als elke actie in het internationale actieplan van hub.brussels, namelijk via een evaluatieformulier dat 4 maanden na de actie aan de deelnemers bezorgd werd, niet alleen om hun tevredenheid m.b.t. de acties te meten, maar ook de economische vruchten.
- Informatieseminaries gericht op de Brusselse bedrijven over thema’s gelinkt met de Brexit (douane en ATA-documenten, e-commerce, voedingsmiddelen uitvoeren naar het VK, enz.) werden onmiddellijk geëvalueerd door de deelnemers een vragenlijst te laten invullen over het nut van de gekregen informatie.
- De verschillende tools die ontwikkeld werden om de Brusselse uitvoerders te helpen (FAQ, technische fiches, video’s, marktstudies, enz.) werden verzameld op de website
https://hub.brussels/nl/exporteren-verenigd-koninkrijk-na-brexit/ Het nut van deze tools zal beoordeeld worden op basis van het aantal bezoekers op deze site.
- Het B2C luik van deze pop-up stores in Londen (Brussels Boutique) wordt beoordeeld op basis van het aantal Britse bezoekers en de omzet. De eerste twee pop-up (Food & Beverage in juli en Fashion & Design in september) hebben samen 5.200 bezoekers ontvangen en voor 21.500 GBP aan goederen verkocht. De derde (Crafts) is lopende.
Dat zijn de gangbare evaluatiemethodes die hun doeltreffendheid bewezen hebben in de loop der tijd.


De subsidie aan BECI maakt deel uit van het BAR-programma, als subproject van het project dat is opgezet met BEW, met BECI als projectleider om exporterende bedrijven te helpen. Het project is gericht op het verminderen van de hinder die Brusselse bedrijven ondervinden en op het vergoeden van de kosten die BECI in de periode 2020-2023 maakt in verband met Brexit.






Het project beoogt :


- Het opzetten van een Brexit-helpdesk voor Brusselse bedrijven in de periode van 1-1-2020 tot 31-12-2023.

- Het afgeven van certificaten van oorsprong en carnets ATA met een bestemming in het Verenigd Koninkrijk aan Brusselse bedrijven gedurende de periode van 1-1-2020 tot 31-12-2023.

- De terugbetaling van de kosten voor het verkrijgen van certificaten van oorsprong en carnets ATA met een bestemming in het Verenigd Koninkrijk aan bedrijven die hierom hebben verzocht tussen 1-1-2020 en 31-12-2023.

- De organisatie van informatiesessies over de Brexit en de mogelijkheid voor bedrijven in Brussel om een premie te ontvangen via de Brexit Adjustment Reserve voor de beperkingen die zij ondervinden als gevolg van Brexit.

- Het promoten van deze informatiesessies en het bestaan van deze premie bij de Brusselse bedrijven.