Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de frequentie van trams in de Grondwettunnel

Indiener(s)
Françoise De Smedt
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1799)

 
Datum ontvangst: 23/11/2023 Datum publicatie: 22/12/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 22/12/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
29/11/2023 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    De MIVB zegt al jaren dat de Grondwettunnel verzadigd is, dat het niet mogelijk is om er meer trams te laten rijden op de lijnen 3, 4, 51 en 82, en dus om de frequentie van deze lijnen verder te verhogen. Sommige deskundigen twijfelen hieraan en vragen om cijfers en gegevens die dit bewijzen, maar zonder succes. Omwille van de transparantie en gezien het belang van een versterking van het bovengrondse netwerk na het onbepaalde uitstel van het metrolijn 3-project, wil ik u de volgende vragen stellen:

  • Hoeveel voertuigen rijden er vandaag, per lijn, door deze Grondwettunnel tijdens de spitsuren, en met welke tussenpozen?

  • Volgens sommige deskundigen is het met een beter dispatching-systeem en extra trams in reserve nog mogelijk om de verkeersstroom door de Grondwettunnel te verhogen. Welke argumenten heeft de MIVB om deze bewering te weerleggen?

  • Volgens de MIVB is de stroom van 110 trams/uur zoals voorgesteld door het platform Avanti onmogelijk op dit traject. Wat is dan de maximaal mogelijke toename in deze tunnel?

  • Welke toename van het aanbod wordt in de strategische nota die binnen de regering wordt besproken, overwogen voor de Grondwettunnel?
 
 
Antwoord    Het aantal trams dat momenteel in de Grondwettunnel rijdt is 88 per uur, d.w.z. 24 (L3) + 24 (L4) + 20 (L51) + 20 (L82). De intervallen zijn 2 minuten 30 op de lijnen 3/4 en 3 minuten op de lijnen 51/82. Deze laatste lijnen komen ook samen met lijn 81, d.w.z. 20 trams per uur (ofwel 60 op het punt waar lijnen 51, 81 en 82 samenkomen).
De verzadiging van de Grondwettunnel is te wijten aan een aantal factoren, waaronder het feit dat de verschillende lijnen samenkomen in hetzelfde complex. De lijnen 3 en 4 rijden van het station Lemonnier onder de Lemonnierlaan (oostkant) naar de tunnel bij het Zuidstation, terwijl de lijnen 51 en 82 tussen het station Lemonnier onder de Zuidlaan (westkant) rijden naar de overdekte straat. Deze twee bewegingen kruisen elkaar onvermijdelijk, wat betekent dat wanneer twee trams op ongeveer hetzelfde moment aankomen, de ene moet wachten om de andere door te laten. Dit is precies het doel van de hellende structuur die gepland is in de richting van het station Toots Thielemans, om de lijnen op verschillende niveaus te laten passeren.
Het concept van een verzadigingsdrempel in termen van exploitatie is geen binair concept, met andere woorden, er bestaat niet zoiets als een aantal passages X die automatisch bruikbaar zouden zijn en X+1 die onbruikbaar zouden zijn. Als trams bijvoorbeeld allemaal metronomisch regelmatig zouden zijn en hun dienstregeling tot op de seconde zouden kunnen respecteren, dan zou het mogelijk zijn om een dienstregeling te organiseren waarbij een groot aantal kruisingen mogelijk is. In de praktijk is het echter zeer complex dit te bekomen, enerzijds omdat lijnen die van bovengronds komen onderhevig zijn aan de grillen van verkeer en kruispunten, en anderzijds vanwege het simpele feit dat de stoptijd aan de haltes nooit tot op de seconde nauwkeurig kan worden gegarandeerd.
Het is echter evident dat elke verbetering van de regelmaat bovengronds een positieve impact zal hebben op de verzadigingsdrempel van de Grondwettunnel. Het is dan ook een van de aanbevelingen die de Regering heeft gedaan in haar beslissing van 23 november 2023.
Een ander gevaar voor de trams in het station Lemonnier zijn klanten die de sporen oversteken. Deze oversteek is niet alleen ontoegankelijk voor PBM's en vormt een veiligheidsrisico, maar verhoogt ook de onregelmatigheid van de trams. Dit is vooral het geval tijdens de spitsuren, wanneer de passagiersstromen groter zijn en er meer trams rijden en moeten kruisen. Een van de doelstellingen van het project Toots Thielemans voor het toekomstige “tram”station op de lijnen 51 en 82 (dat het huidige station Lemonnier op de Kleine Ring zal vervangen) is om alle spooroversteken weg te werken en het “tram”station even toegankelijk te maken voor PBM's als het metrostation onder de Stalingradlaan.
De Grondwettunnel is niet het enige verzadigingspunt op de noord-zuidas, want er is ook de toegang tot het Noordstation (Vooruitgangstraat), waar momenteel 92 trams per uur rijden. Er zijn veel verzadigingsproblemen op de noord-zuidas. De strategische nota aan de regering heeft als doel manieren te onderzoeken om het noordoosten van het gewest te versterken. De pistes die bekeken worden zijn bijvoorbeeld lijnen samenvoegen in plaats van ze over elkaar heen te leggen.