Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het aantal inspecties in rusthuizen - BHG.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 22)

 
Datum ontvangst: 12/11/2019 Datum publicatie: 09/01/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 07/01/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/11/2019 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    In een reportage over de overcapaciteit van rusthuizen in BHG wordt beweerd dat de GGC-normen “veel lakser worden toegepast doordat er minder controle is”. De bevoegde inspectie is blijkbaar onderbemand en er is een grote vertraging in het aantal erkenningsdossiers.

Dit baart me wel wat zorgen, omdat senioren in de GGC erkende rusthuizen op evenveel comfort mogen rekenen dan deze in een Vlaams rusthuis (aangezien de normen niet veel verschillen).

En zoals deze Regering het zichzelf oplegt om een kwaliteitsvolle opvang aan te bieden:

“De Regering zal onder andere:
(…)
- ondersteuning bieden voor de aanpassing van de rusthuizen en de rust- en verzorgingstehuizen, zodat deze in een context van toenemende vergrijzing een kwaliteitsvolle opvang kunnen bieden met respect voor de rechten van de mensen met een verminderde zelfredzaamheid en rekening houdend met hun sociaal-culturele eigenheid.”


Daarom wil ik graag het volgende vernemen:

- Hoeveel inspecties hebben er dit jaar plaatsgevonden? Hoeveel vorig jaar?
- Hoe evalueert u deze cijfers: zijn het aantal inspecties bevredigend om de senioren in ons gewest de garantie te kunnen geven dat ze goed zullen worden verzorgd?
- Hoelang bedraagt gemiddeld een inspectie? Welke indicatoren worden er dan onderzocht? W          orden er bijvoorbeeld ook bewoners ondervraagd naar kwaliteit en comfort?
- Uit hoeveel personen bestaat de inspectiedienst? Hebt u beslist om deze dienst uit te breiden: zo ja, met hoeveel? Zo neen, hoe hebt u de dienst hergeorganiseerd ?
- Hebt u de opdracht gegeven om het aantal inspecties op te voeren: hoeveel inspecties zullen er volgend jaar minstens plaatsvinden?
- Kunt u een stand van zaken geven mbt de erkenningsdossiers? Hoeveel dossiers zijn dit jaar a) ingediend en b) onderzocht: hoeveel werden goedgekeurd en hoeveel dossiers afgekeurd?
- Hoeveel erkenningsdossiers dateren nog van vorig jaar of zelfs langer? Wat is de gemiddelde doorlooptijd van een erkenning? Neemt u op basis van deze cijfers maatregelen om de erkenningen vlugger te laten gebeuren?
- Welke doelstelling stelt u voorop inzake toekomstige doorlooptijd: tegen welke termijn zou de bevoegde dienst dit moeten realiseren?
 
 
Antwoord    1. Hoeveel inspecties hebben er dit jaar plaatsgevonden? Hoeveel vorig jaar?

Van 1 januari 2019 tot 15 november 2019 werden er 116 instellingen gecontroleerd. In 2018 werden 165 controles uitgevoerd.

2. Hoe evalueert u deze cijfers: zijn het aantal inspecties bevredigend om de senioren in ons gewest de garantie te kunnen geven dat ze goed zullen worden verzorgd?

De controles (inspecties) hebben als doel toe te zien op de toepassing van de bepalingen uit de ordonnantie van 24 april 2008 betreffende de voorzieningen voor opvang of huisvesting van bejaarde personen en de krachtens deze ordonnantie uitgevaardigde besluiten.

Het aantal controles vormt een indicator, maar is niet het enige criterium waarmee men uiteindelijk de kwaliteit van de begeleiding van ouderen kan bepalen.

De controles passen immers in het kader van een besluitvormingsproces waarbij verschillende actoren betrokken zijn (het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de Diensten van het Verenigd College, de bicommunautaire Dienst voor Gezondheid, Bijstand aan Personen en Gezinsbijslag (Iriscare), de Beheerraad voor Gezondheid en Bijstand aan Personen van Iriscare en de technische commissies van Iriscare).
Elke bij de procedure betrokken actor heeft een rol te vervullen, met als gemeenschappelijk doel de kwaliteitsvolle opvang van ouderen en hun welzijn in erkende instellingen te garanderen.


3. Hoelang bedraagt gemiddeld een inspectie? Welke indicatoren worden er dan onderzocht? Worden er bijvoorbeeld ook bewoners ondervraagd naar kwaliteit en comfort?
De duur van een controle kan verschillen op grond van uiteenlopende factoren:
- de omvang van de instelling;
- de aanleiding van het bezoek (erkenning, klachten, vernieuwing van een erkenning);
- het aantal erkenningen op hetzelfde adres (bv. rusthuizen/rust- en verzorgingstehuizen/serviceresidenties, enz.).

Gemiddeld is een controlebezoek gespreid over twee dagen. De nodige tijd voor de opstelling van het controleverslag hangt dan weer af van het aantal gedane vaststellingen tijdens het bezoek.

De normen waarop gecontroleerd wordt, zijn degene vastgelegd door de geldende wetgeving (bv. het besluit van het Verenigd College van 3 december 2009 tot vaststelling van de erkenningsnormen waaraan de voorzieningen voor opvang of huisvesting van bejaarde personen moeten voldoen alsmede tot nadere omschrijving van de groepering en de fusie en de bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen).

Er zijn drie soorten normen:
organisatorische;
functionele;
architectonische en veiligheidsnormen.

Ze hebben betrekking op erg uiteenlopende domeinen: opvang en opname van de ouderen, respect voor de persoon (rechten en vrijheden), participatie van de ouderen, personeel (kwalificatie, aantal, moraliteit), voeding, hygiëne, verzorging, brandveiligheid, financiën, enz.


Tijdens het bezoek aan de instelling, en met name van de kamers, of tijdens maaltijden en activiteiten komt de administratie in contact met de bewoners en heeft ze het met hen over hoe ze zich voelen in de instelling.


Die informatie is zeker subjectief, maar kan aanwijzingen geven over hoe het er daar aan toegaat.


4. Uit hoeveel personen bestaat de inspectiedienst? Hebt u beslist om deze dienst uit te breiden: zo ja, met hoeveel personen? Zo neen, hoe hebt u de dienst gereorganiseerd ?

De inspectiedienst werd de dienst Administratieve Controle van de directie Controle van de Diensten van het Verenigd College, en dit sinds het nieuwe statuut er kwam eind 2018. De dienst bestaat momenteel uit 10 personen: 4 verpleegkundigen, 4 maatschappelijk werkers, 1 arts en 1 diensthoofd. Die laatste trad begin november 2019 in dienst.
Op dit ogenblik is er niet voorzien in een uitbreiding van het personeelsbestand.

5. Hebt u de opdracht gegeven om het aantal inspecties op te voeren: hoeveel inspecties zullen er volgend jaar minstens plaatsvinden?

Controlebezoeken voor instellingen waarvan de erkenning afloopt in 2020 zullen behandeld worden. Het betreft 27 instellingen. Daarbij zullen nog andere bezoeken komen, zoals die van instellingen voor personen met een handicap, ziekenhuizen, diensten voor geestelijke gezondheidszorg, enz. Het is overigens onmogelijk alle controlebezoeken te plannen (bv. bezoeken naar aanleiding van eventuele klachten).

6. Kunt u een stand van zaken geven mbt de erkenningsdossiers? Hoeveel dossiers zijn dit jaar a) ingediend en b) onderzocht: hoeveel werden goedgekeurd en hoeveel dossiers afgekeurd?

Aantal niet erkende instellingen (rusthuizen en service-residentie) in januari 2019: 114
Aantal rusthuizen die werden erkend sinds januari 2019 tot op heden: 62
Aantal gecontroleerde instellingen met het oog op hun erkenning sinds januari 2019: 92
Aantal problematische instellingen die van nabij worden gevolgd sinds januari 2019: 20

Er moet worden opgemerkt dat de hierop toepasselijke wetgeving ons op dit ogenblik niet toelaat om alternatieve sancties aan de rusthuizen op te leggen. Indien een instelling niet meer voldoet aan de normen, kan de erkenning van de instelling enkel ingetrokken of geweigerd worden, wat de sluiting in principe ervan tot gevolg heeft.
In 2019 werden er geen instellingen gesloten. In de toekomst zal Iriscare alternatieve sancties uitwerken, wat een grondige herziening van de wetgeving noodzakelijk maakt.
Zie ook vraag 8.

7. Hoeveel erkenningsdossiers dateren nog van vorig jaar of zelfs langer? Wat is de gemiddelde doorlooptijd van een erkenning? Neemt u op basis van deze cijfers maatregelen om de erkenningen vlugger te laten gebeuren?

Voor 107 dossiers is de procedure nog aan de gang. Wat de dienst Administratieve Controle betreft, werden er al 21 controlebezoeken gepland tot eind 2019. De controleverslagen volgen. Er blijven dus nog 86 te verwerken dossiers over.
Zie ook vraag 8.

Er bestaat geen gemiddelde termijn voor de hernieuwing van een erkenning. Dit hangt ook af van de snelheid waarmee de instelling het administratief dossier vervolledigt. Sommige externe factoren kunnen ook de procedure vertragen (bijvoorbeeld het onontbeerlijke verslag van de brandweer).

8. Welke doelstelling stelt u voorop inzake toekomstige doorlooptijd: tegen welke termijn zou de bevoegde dienst dit moeten realiseren?

Bij de overname van het ouderenbeleid door Iriscare, werd er vastgesteld dat een groot aantal instellingen niet langer erkend waren.

Als gevolg van deze vaststelling werd een stand van zaken opgesteld en werd een actieplan op poten gezet.
Dit plan heeft verschillende pijlers:
- een geïnformatiseerd beheer van de erkenningen om de procedure te verkorten, operationeel in 2020;
- een planning van de controles in de instellingen, gespreid over verschillende jaren met als doel de achterstand van het verleden in te halen en de nieuwe aanvragen tot erkenning binnen de wettelijke termijnen af te handelen;
- een betere opvolging van de instellingen en meer bepaald deze die als problematisch worden beschouwd wegens het niet naleven van één of meerdere erkenningsnormen.