Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende ondersteuning hulpverleningsorganisaties tijdens Coronacrisis

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 94)

 
Datum ontvangst: 08/04/2020 Datum publicatie: 25/05/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 20/05/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
10/04/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    De maatregelen getroffen door de Federale Regering zijn noodzakelijk, billijk en door iedereen gedragen. De drastische inperking van fysieke contacten van mensen is de enige manier om de verspreiding van het virus in te dammen. De nefaste bijwerking is dat mensen in quarantaine sneller last krijgen van psychosociale klachten of dat problemen in de thuissituatie uitvergroot worden. Gevoelens van angst, eenzaamheid, stress, depressie,… steken sneller de kop op.

Deze klachten zijn reeds merkbaar bij de gezonde bevolking, extra precair wordt het als we sommige doelgroepen onder de loep nemen. Mensen met psychische of sociale problemen hebben het vandaag extra moeilijk. Hulpverleners moeten in dit geval naast de eventuele geestelijke problematiek vandaag ook het infectiegevaar in rekening nemen.

Verder bleek uit Franse cijfers dat in steden in lockdown de klachten over huiselijk geweld onrustwekkend stegen en bijvoorbeeld in Parijs meer dan 35% hoger lagen. Dit is an sich reeds een problematiek die meer aanwezig is in socio-economisch zwakkere gezinnen en huiselijk geweld treft vaak vrouwen en kinderen. De omstandigheden van een lockdown vergroten de risico’s op huiselijk geweld en kindermishandeling.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Welke stappen nemen de collegeleden om te sensibiliseren omtrent de psychosociale risico’s die gepaard gaan met de lockdown? Wanneer worden deze acties uitgerold en waar worden de klemtonen gelegd? Worden initiatieven zoals de app Quarantinechat gepromoot?

- Hoe langer de lockdown duurt, hoe groter het aantal klachten gaat worden. Welke middelen worden er vrijgemaakt om de klachten rond psychologisch welzijn tot een minimum te beperken? Is de GGC in overleg met de Gemeenschappen en Federaal om een gestroomlijnd aanbod te voorzien en hierover afspraken te maken rond communicatie?

- Hebben de bevoegde collegeleden de opdracht gegeven de cijfers op te volgen van het aantal aanvragen die binnenkomen, specifiek tijdens de periode van isolatie n.a.v. de Coronacrisis?

- Zijn er specifieke maatregelen getroffen om het begeleidingstraject van mensen die behandeld worden met psychosociale klachten en meldingen van intrafamiliaal geweld op te volgen? Hoe worden de huidige patiënten aangepast opgevolgd en begeleid tijdens deze crisis?

- De zwaksten (zoals de dak- of thuislozen, maar ook asielzoekers, ouderen, mensen met een mentale of fysieke beperking,…) in de maatschappij dreigen de onzichtbare slachtoffers van de Coronacrisis te worden. Welke maatregelen worden getroffen om in de gevallen waar de nood het hoogst is fysieke aanwezigheid te faciliteren met respect voor de regels rond hygiëne en
social distancing?

- De meeste kwetsbare personen in Brussel, in eerste plaats mensen in armoede en/of isolement, kampen vaak met een digitale achterstand. Bent u in overleg met de minister van Digitalisering om een oplossing te vinden voor kansarme gezinnen die baat zouden kunnen hebben bij een digitale hulpverlening maar vandaag geen toegang hebben tot een computer en/of internet?
 
 
Antwoord    Alle initiatieven die genomen zijn om de door u genoemde problemen aan te pakken, worden vermeld op de website coronavirus.brussels in de rubriek 'Diensten om naar je te luisteren in geval van geweld, psychologische problemen, …'.

Er zijn verschillende luisterlijnen en hulplijnen voor psychologische ondersteuning opgezet (die allemaal op de website coronavirus.brussels worden vermeld): voor gezondheids- en welzijnswerkers, voor privépersonen, naasten en familieleden. Sommige zijn algemeen, andere gericht op geweld of specifieke stoornissen. Twee van hen zijn bedoeld voor tieners en/of jongvolwassenen: Allô ! Pédopsy (HUDERF) en Psycampus, gespecialiseerd in de opvolging van jongvolwassenen.

De diensten voor geestelijke gezondheidszorg hebben sinds het begin van de crisis de continuïteit van de zorg verzekerd, voornamelijk per telefoon. We hebben ondersteuning verleend voor de oprichting van een luisterlijn en hulplijn voor psychologische ondersteuning, gecoördineerd door de LBFSM, om de bevolking 's avonds en in het weekend extra ondersteuning te bieden. De geboden steun laat toe om een gecompliceerde situatie op te helderen of op te lossen, door te verwijzen naar de bevoegde dienst of gewoon te luisteren naar personen voor wie de inperkingsmaatregelen of de gevolgen van de epidemie moeilijker te dragen zijn. Multidisciplinaire teams van de Brusselse diensten voor geestelijke gezondheidszorg bieden het luisterend oor. Deze teams bestaan uit psychologen, psychiaters en kinderpsychiaters, logopedisten en maatschappelijk werkers.

We hebben geen ‘QuarantineChat-app’ gecreëerd, maar hebben wel de teleonthaaldiensten die werken en een opvolging verzorgen, versterkt met een chatfunctie, naast andere middelen. Sinds het begin van de crisis wordt er vaker gebruikgemaakt van dit systeem.

Met betrekking tot partnergeweld, gezien de wens om iedereen die geconfronteerd wordt met een situatie van geweld tussen partners een luisterend oor en doorverwijzing te bieden, 24 uur per dag, elke dag van het jaar, maakt een samenwerkingsovereenkomst tussen ‘Ecoute Violences Conjugales’ en de ‘Fédération des centres de Télé-Accueil’ het mogelijk om oproepen te beantwoorden elke werkdag tussen 19.00 en 9.00 uur, alsook tijdens de 24 uur van elke dag van het weekend en elke feestdag.

Voor bejaarde personen is er naast het bij iedereen bekende oproepnummer van HomeInfo een hulplijn voor psychologische ondersteuning gelanceerd. De Dienst voor Geestelijke Gezondheidszorg van de ULB heeft zijn psychologen gemobiliseerd om specifiek naar de bewoners van rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen te luisteren. Alle rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen zijn op de hoogte gebracht van de creatie van dit nummer.

Tot slot, en meer in het algemeen, hebben we op 30 maart 2020 ook een ‘sociaal noodnummer’ gelanceerd, met de actieve medewerking van de Federatie van de Bicommunautaire Maatschappelijke Diensten (FBMD). Dit nummer werkt 7 dagen per week. Maatschappelijk werkers van de centra voor algemeen welzijnswerk en de centra voor globale sociale actie beantwoorden oproepen in beide landstalen. Elke week bezorgt de FBMD ons een gedetailleerd verslag van de aard van de oproepen, verzoeken en moeilijkheden.

We registreren gemiddeld 40 oproepen per dag, evenveel mannen als vrouwen, met als meest voorkomende problemen:

- Problemen met betrekking tot huisvesting
- Problemen in verband met inkomensverlies (minder activiteit, vertraging in de betaling van vervangingsinkomsten, wetende dat de ondergrondse economie ook is stilgevallen)
- Voedselhulp

In het algemeen bestaat het werk van maatschappelijk werkers in dit kader uit:

- Een luisterend oor bieden
- Informatie verstrekken
- Maar ook en vooral doorverwijzen naar de bevoegde diensten voor een volledige verzorging, volgens de problemen die tijdens het gesprek worden beschreven.