Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de sortering en vermindering van het B2-afval in de Brusselse ziekenhuizen.

Indiener(s)
Jonathan de Patoul
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 298)

 
Datum ontvangst: 20/11/2020 Datum publicatie: 01/02/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 29/01/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
15/12/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Het beheer van besmettelijk afval (B2) is een grote uitdaging voor de ziekenhuizen en voor ons Brussels Gewest. Enerzijds vanuit milieuoogpunt. Anderzijds vanuit economisch oogpunt voor de gezondheidszorg, aangezien op basis van de cijfers van het Sint-Pietersziekenhuis de verwerking van de 221,11 ton B2-afval in 2019 het ziekenhuis 282 euro excl. btw kost, d.w.z. 1.277 euro excl. btw/t. Daarom zou het voor ziekenhuizen welkom zijn om substantieel te kunnen besparen op de verwerking van hun afval.

Er kunnen inspanningen worden geleverd om de hoeveelheid te verwerken B2-afval te verminderen en zo aanzienlijk te besparen. Heel concreet heeft de site Godinne van het CHU Dinant Godinne tussen 2009 en 2011 een reeks acties ondernomen om de hoeveelheid B2-afval te verminderen ten voordele van het B1-afval, met name door het personeel meer bewust te maken van de sortering, door de invoering van gele zakken voor B2-afval als gedeeltelijke vervanging voor de gele bakken die te duur en niet rendabel zijn. Dit heeft een positieve invloed gehad, zowel op ecologisch als op economisch vlak. Door de vermindering van de gele bakken heeft het ziekenhuis tussen 2010 en 2014 immers jaarlijks 20.000 euro kunnen besparen. Het volume B2-afval is gedaald van 130.800 kilo in 2009 naar 115.350 kilo in 2014.

Mijn vragen zijn als volgt:

1. Bent u op de hoogte van het experiment op de site Godinne van het CHU Dinant Godinne?

2. Weet u of bepaalde Brusselse ziekenhuizen dit experiment op hun sites hebben proberen over te nemen? Zo ja, met welk succes?

3. Zijn er plannen om zich te laten inspireren door dit experiment, bijvoorbeeld door het Brusselse ziekenhuispersoneel meer bewust te maken van de afvalsortering?

4. Waarom lijken dergelijke inspanningen niet te worden ondernomen in de ziekenhuizen van ons Gewest?

5. Concreet: wat wordt er momenteel in de Brusselse ziekenhuizen gedaan om het B2-afval te verminderen?
 
 
Antwoord    Voorwoord bij het antwoord op de gestelde vragen:

Ter herinnering: in het antwoord op uw vraag nr. 585 aan de minister over hetzelfde onderwerp werd uiteengezet dat deze materie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt geregeld door het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 23 maart 1994 betreffende het beheer van afvalstoffen afkomstig van activiteiten in de gezondheidszorg (besluit ‘Gezondheidszorgafval’).

De term ‘B2-afval’ die in de vraag wordt gebruikt, is specifiek voor de regelgeving die van kracht is in het Waalse Gewest. De terminologie die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor dergelijk afval wordt gebruikt, is ‘speciale afvalstoffen’.

In Brussel zijn de ziekenhuizen dus wettelijk verplicht om alle speciale afvalstoffen te verbranden (cf. art. 8 van het besluit).

In artikel 5 van het besluit is echter bepaald dat sommige speciale afvalstoffen (geneeskunde en dierengeneeskunde) een voorbehandeling ter ontsmetting mogen ondergaan, zodat ze opnieuw als ‘niet-speciale afvalstoffen’ kunnen worden bestempeld zodra deze behandeling met succes is afgerond.

Aan de andere kant mogen snijdende en prikkende afvalstoffen en anatomisch afval wettelijk geen ontsmettingsbehandeling ondergaan, ondanks het feit dat de technologieën voor ontsmettingsbehandeling steeds vaker voorkomen en hun effectiviteit in de afgelopen jaren is aangetoond.

In ieder geval heeft een herkwalificering als speciale afvalstoffen geen invloed op de verwerking van dit afval, aangezien in het besluit ‘Gezondheidszorgafval’ is bepaald dat ook niet-speciale afvalstoffen moeten worden verbrand (artikel 4).

Om de antwoorden op de hier gestelde vragen begrijpelijk te houden, hebben wij toch de ‘B2-B1’-terminologie aangehouden die u in uw vragen hebt gebruikt.


V1

Wij zijn niet op de hoogte van dit experiment dat is uitgevoerd op de site ‘Godinne’ van het CHU Dinant en dat tot doel heeft de hoeveelheid B2-afval te verminderen ten voordele van B1-afval. Na de ziekenhuiskoepels te hebben ondervraagd, blijkt niet dat de Brusselse ziekenhuizen hebben getracht het experiment van het CHU Dinant Godinne te reproduceren.

Niettemin is het beheer van ziekenhuisafval in deze ziekenhuizen een belangrijke bekommernis vanwege de ecologische en financiële impact ervan. Wij willen u erop wijzen dat veel Brusselse ziekenhuizen al enkele jaren gele zakken in plaats van gele bakken gebruiken. In sommige inrichtingen worden alleen nog naalden en besmet snijdend afval via gele bakken afgevoerd, terwijl het overige B2-afval in gele zakken wordt gedaan.

Bovendien laten sommige ziekenhuizen in het gewest alleen nog gele plastic bakken leveren voor de operatiezalen, verloskamers, laboratorium- en anapathologieafdelingen. De andere afdelingen krijgen kartonnen bakken met een gele zak erin; dat leidt tot besparingen, aangezien de gele plastic bak twee keer zoveel kost als de kartonnen bak.

Daarnaast hebben ziekenhuizen, met het oog op een beter algemeen afvalbeheer, studieprojecten opgezet. Het doel van deze werkzaamheden is na te gaan hoe de hoeveelheid afval en de kosten van het beheer ervan kunnen worden verminderd. De eerste conclusies van dit werk hebben aangetoond dat de productie van B2-afval 17% vertegenwoordigt van het totale gewicht van het afval dat in een Brussels ziekenhuis wordt geproduceerd, wat volgens de analyse lager is dan wat in andere ziekenhuiscentra wordt waargenomen. De totale kosten voor de verwerking van dit B2-afval vertegenwoordigden 43% van het totale bedrag dat aan afvalbeheer wordt besteed, wat ook lager is dan de percentages die worden vastgesteld in de andere instellingen waarvoor de cijfers zijn geanalyseerd.


V2

Verschillende Brusselse ziekenhuizen sensibiliseren hun personeel nu al massaal voor het sorteren van afval. Daartoe hebben de ziekenhuizen eenvoudige en nauwkeurige procedures ingevoerd die aan alle personeelsleden zijn meegedeeld. Ziekenhuizen die deze procedures hebben ingevoerd, hebben in de voorgaande jaren aanzienlijk minder gele bakken verbruikt (maar veel meer gele zakken in een kartonnen bak, die goedkoper zijn).

Het sorteren leidt dus niet altijd tot een vermindering van de totale hoeveelheid afval, maar wel van de categorie afval op het einde. Voor sommige ziekenhuizen, met name kleine ziekenhuizen waar minder medisch afval wordt geproduceerd dan in grote ziekenhuizen, zijn de besparingen van een dergelijke investering miniem.


V3

Om B2-afval aanzienlijk te verminderen, worden in de Brusselse ziekenhuizen momenteel vooral informatie- en sensibiliseringscampagnes rond afvalsortering voor het personeel gevoerd, waarbij de nadruk ligt op de operatiezalen, verloskamers, wachtdiensten voor volwassenen en laboratoria, die de grootste producenten van medisch afval zijn. Als deze sortering naar behoren wordt uitgevoerd, zal de hoeveelheid B2-afval immers dienovereenkomstig afnemen.

In de ziekenhuizen worden andere denksporen verkend. Het betreft met name de interne mechanische verwerking van B2-afval, om het om te vormen tot B1-afval.

Daarnaast hebben verschillende ziekenhuizen campagnes opgezet om B1-, B2-, pmd- en papierafval te sorteren, en ze hebben hiertoe adequate containers voorzien voor hun personeel.

Om geld te besparen, hebben sommige ziekenhuizen een nieuwe kartonnen verpakking en een zak van 19 liter geïntroduceerd. Deze actie heeft het mogelijk gemaakt de 30 literbakken, die al te vaak maar halfgevuld zijn, af te schaffen.

Tot slot, zoals ik in mijn antwoord op uw eerdere vraag nr. 585 over verbranding heb gezegd, moet er nog heel wat gebeuren op het vlak van ziekenhuisafval, maar we beginnen niet bij nul.