Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de vaccinatie tegen Covid-19

Indiener(s)
Céline Fremault
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 328)

 
Datum ontvangst: 06/01/2021 Datum publicatie: 19/03/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 18/03/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
01/02/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    De vaccinatie is deze dinsdag 5 januari begonnen met de uitrol van fase 1A, waarbij de bewoners en het personeel van de rust- en verzorgingstehuizen op het gehele nationale grondgebied worden gevaccineerd. Het begin van de vaccinatie valt samen met de aankondigingen van de federale regering en de ontwikkeling van het Nationaal Plan.

Het federaal plan bevat echter geen details over de praktische en concrete operationalisering van de volgende stappen en er zijn in Brussel nog een aantal onduidelijkheden die omwille van de transparantie en de informatie moeten worden opgehelderd. Bij verschillende gelegenheden is u gevraagd de Brusselse strategie voor de implementatie van de vaccinatie tegen Covid-19 openbaar te maken. De volksvertegenwoordigers hebben tot op heden nog geen officieel document ontvangen.

Bovendien kunnen de productie van de vaccins en de voorraad in België als aanwezig worden beschouwd, met een voorraad van naar schatting 10.000 dosissen eind december voor slechts en helaas 700 dosissen die vorige week, begin januari 2021, zijn toegediend.

Bij gebrek aan een gedetailleerd document over de vaccinatiestrategie voor het Brussels Gewest en gelet op de trage opstart, de toediening van de vaccins in verhouding tot de beschikbare voorraad, is het absoluut noodzakelijk om een volledige transparantie in deze kwestie te garanderen. Zou u ons daarom op de volgende punten heel precies kunnen inlichten?

In het algemeen:

- Wat is het precieze tijdschema voor de vaccinatie van de verschillende prioritaire groepen? Kunt u bevestigen dat deze groepen identiek zijn aan de groepen die sinds begin december in het hele land zijn aangekondigd?
- Wat is het verwachte vaccinatietempo ten opzichte van het tijdschema in de verschillende fasen? Denkt u dat er nog versnelling mogelijk is? Welke Brusselse operator staat garant voor de naleving van de afgekondigde tijdsschema's?
- In hoeverre zal er transparantie aan de dag gelegd worden ten aanzien van het aantal gevaccineerden?
- Welke volg- en registratiesystemen zijn er voor de vaccinatieprocedure gepland? Welke gegevensvertrouwelijkheid zal worden toegepast op de bestanden in deze systemen? Concernant la
Fase 1 A :
- Hoeveel vaccins zijn er tot nu toe toegediend in het Brussels Gewest? Wat is de leeftijdsgroep van de mensen die het vaccin tot nu toe hebben gekregen? En de verdeling tussen mannen en vrouwen?
- Op hoeveel bewoners en personeelsleden van de rust- en verzorgingstehuizen heeft de vaccinatie betrekking?
- Hoe staat het met de mensen die immuun zijn tegen het coronavirus omdat ze het virus eerder hebben opgelopen en die in de rust- en verzorgingstehuizen wonen of werken? Krijgen deze mensen het vaccin? Of worden zij buiten de prioritaire groepen gehouden?
- Hoe worden de bijwerkingen van patiënten die gevaccineerd zijn, gecontroleerd en door wie?
- Wat is de precieze programmering - in dit geval het tijdschema - van de vaccinatie die in het Brussels Gewest is opgezet? Wie heeft er de leiding over? Hoe is deze programmering tot stand gekomen? Hoe vaak wordt u geïnformeerd over lopende en afgeronde vaccinaties?

Betreffende fase 1B
- Hoe zal de vaccinatie worden verlopen voor de opvangcentra voor mensen met een handicap? Welke centra hebben in deze fase prioriteit gekregen? Hoeveel worden er geschat? Hoeveel mensen zijn de doelgroep van deze fase 1B - mensen met een handicap en het personeel?
- Welk personeel zal verantwoordelijk zijn voor het toedienen van het vaccin in de opvangcentra? Hebt u de garantie dat alle coördinerende artsen op tijd benoemd zullen worden?
- Worden in deze fase ook de dagcentra voor mensen met een handicap beoogd?
Betreffende Fase 2:
- Waar zullen de vaccinaties plaatsvinden? Wie is belast met de aanwijzing ervan?
- Hoe worden de afspraken gemaakt? Via welk systeem? Hoe zal de follow-up georganiseerd worden voor vaccins met dubbele dosissen?
- Wie zijn de prioritaire personen? Wat is het geschatte aantal?
 
 
Antwoord    Fase 1a heeft betrekking op de rust- en verzorgingstehuizen, de ziekenhuizen, de eerstelijnszorgwerkers en de andere collectiviteiten. De fase is op 18 maart van start gegaan met de vaccinatie van de woonzorgcentra. Fase 1b betreft de 65-plussers, personen tussen 18 en 65 jaar met comorbiditeiten en de kritieke functies. Deze fase is officieel gestart op 1 maart, met de uitnodiging van de 75-plussers. Fase 2 heeft betrekking op de rest van de bevolking en zou in de komende maanden van start moeten gaan.
De geraamde aantallen voor de prioritaire fasen 1a en 1b bedragen momenteel respectievelijk ongeveer 117.000 en 460.000 personen.
Het vaccinatieschema is afhankelijk van de goedkeuringen en de leveringen van vaccins, d.w.z. de hoeveelheid en het type vaccin. Op dit ogenblik zit er geen stabiliteit in de leveringen, waardoor wij geen precies tijdschema voor elke vaccinatiefase kunnen vaststellen; de voorbije dagen is gebleken dat het zeer moeilijk blijft om precieze ramingen te maken. Gezien de onstabiele en beperkte leveringen hebben wij bij elke vaccinatiefase prioriteiten gesteld op basis van het risico van contact met het COVID-19-virus, de kwetsbaarheid van de persoon en/of de leeftijd. De Diensten van het Verenigd College passen het tijdschema en de planning van de vaccinatiecentra voortdurend aan in functie van de leveringen van de verschillende farmaceutische bedrijven. Wij hadden vijf vaccinatiecentra klaar om op 1 februari te openen, de andere vijf zouden op 1 maart opengaan. Wegens gebrek aan vaccins hebben we onze openingsplanning moeten verschuiven en de openingsuren moeten aanpassen. Op volle capaciteit zullen we tot 375.000 vaccins per maand kunnen toedienen.
Naar aanleiding van een verzoek van de Interministeriële conferentie (IMC) om verduidelijking van de Hoge Gezondheidsraad, heeft deze laatste voor bepaalde chronische aandoeningen de leeftijdsgroep uitgebreid tot 18- tot 45-jarigen.
Gezien de juridische en technische moeilijkheden is overwogen geen personen met chronische ziekten uit te nodigen als de problemen niet opgelost waren. Tot dusver lijkt het erop dat voldoende garanties worden geboden om personen met chronische ziekten, zoals gedefinieerd door de Hoge Gezondheidsraad, onder goede omstandigheden te kunnen uitnodigen.



De operationalisering in Brussel is in handen van de Diensten van het Verenigd College, die de rol van Brusselse operator op zich nemen en garant staan voor de naleving van de planning van de vaccinatiestrategie. Binnen die diensten werkt het vaccinatiecoördinatieteam van de Gezondheidsinspectie in overleg met het FAGG en de taskforce van het federaal COVID-19-Commissariaat die het leveringsschema van de vaccins organiseren naar gelang van de beschikbare hoeveelheden. In dit stadium, en volgens de door het FAGG en de taskforce vastgestelde criteria, is er geen versnellingsmarge mogelijk. Het is noodzakelijk een voorraad aan te houden om te voorkomen dat al gemaakte afspraken moeten worden afgezegd in geval van leveringsproblemen.
Afgezien van Pfizer worden de andere twee vaccins namelijk niet volgens schema geleverd en wij moeten dit risico beheren.



Alle vaccinaties worden geregistreerd in Vaccinnet+ voor een opvolging van de vaccinatiecampagne, maar ook op persoonlijk niveau voor een opvolging in het medische dossier van de betrokkene. De in Vaccinnet+ verzamelde gegevens worden geanonimiseerd en gebruikt voor de statistieken die op de Sciensano-website terug te vinden zijn.
Belangrijk om te vermelden is dat Sciensano de vaccinaties indeelt volgens de woonplaats van de gevaccineerde personen, waardoor we een vertekend resultaat krijgen van het werk dat de instellingen van het Brusselse gewest hebben verricht. In feite is bijna de helft van het personeel van de prioritaire instellingen, rust- en verzorgingstehuizen, ziekenhuizen, centra voor personen met een handicap, ... buiten het Brusselse gewest gedomicilieerd. Die situatie vertaalt zich momenteel in een officiële vaccinatiegraad die sterk onderschat is ten opzichte van de realiteit in het Brusselse gewest (aangezien we ons bevinden in de vaccinatiefase van de rust- en verzorgingstehuizen en het zorgpersoneel van de ziekenhuizen, waar dit fenomeen zich vaak voordoet). Tot nu toe wordt het verschil geschat op 39.000 doses die zijn toegediend aan niet-Brusselaars. Dit blijft echter een raming. Het effect zal worden afgezwakt zodra de vaccinaties worden gebaseerd op de woonplaats, vanaf fase 1b en zodra we van start gaan met fase 2 voor de rest van de bevolking, gezien de vrij lage gemiddelde leeftijd in Brussel.



De vaccinatie van personen wordt geregistreerd op Vaccinnet+, het registratiesysteem dat wordt gebruikt door alle entiteiten die belast zijn met vaccinatie.
Het beheer van de vaccinatie omvat meer dan het toedienen van het vaccin. Er zijn verschillende gekoppelde gegevensbanken. Alle gegevensbanken zijn in overeenstemming met de Algemene Verordening Gegevensbescherming en zijn gebaseerd op een samenwerkingsovereenkomst die momenteel wordt goedgekeurd en waarmee het Verenigd College op 5 februari 2021 heeft ingestemd.

Het systeem voor COVID-19-vaccinatie moet de volgende processen ondersteunen:
1. De bevolking die moet worden opgeroepen voor vaccinatie selecteren.
2. De geselecteerde bevolking oproepen om zich te laten vaccineren.
3. Een tijdsblok voor de vaccinatie reserveren.

4. De vaccinatie registreren.
5. Het individuele vaccinatieschema beheren.
6. De persoonlijke vaccinatiegegevens doorgeven:
o aan de gevaccineerde persoon;
o aan de zorgverstrekkers en de zorginstellingen met een therapeutische relatie met de gevaccineerde persoon;
o aan de contacttracingcentra om na te gaan welke maatregelen moeten worden genomen ten aanzien van hoogrisicocontacten.
7. Een vaccinatieattest afleveren.
8. De verdeling van de vaccinatiekosten tussen de Federale Staat en de gefedereerde entiteiten berekenen.
9. De geneesmiddelenbewaking en de traceerbaarheid van de COVID-19-vaccins overeenkomstig de huidige regelgeving.

10. Controle en surveillance na vergunning, na anonimisering, of ten minste pseudonimisering van de gegevens, indien anonimisering de controle en surveillance na vergunning niet toelaat.

11. Steun voor wetenschappelijke en statistische studies na anonimisering, of ten minste pseudonimisering van de gegevens, indien anonimisering de uitvoering van de wetenschappelijke of statistische studie niet toelaat.

Ter ondersteuning van deze processen worden vier gegevensbanken gebruikt:
1. De gegevensbank met de vaccinatiecodes bij de gefedereerde entiteiten die verantwoordelijk zijn voor de organisatie van de vaccinatie en Sciensano.
2. Vaccinnet van het Vlaamse Agentschap ‘Zorg en Gezondheid’, onder de verwerkingsverantwoordelijkheid van de gefedereerde entiteiten en Sciensano.
3. VONS (Vigilance Online Notification System) van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG).
4. COVID-19 TestResult database van Sciensano.



We krijgen de vaccinatiecijfers van de ‘Controletoren’ van het federale commissariaat. Die cijfers zijn afkomstig van Vaccinnet+ en Sciensano, dat de vaccins indeelt op basis van de woonplaats van de gevaccineerden. Dat levert een vertekend resultaat op, aangezien een persoon in het ene gewest kan zijn gevaccineerd en in een ander gewest kan wonen (zie vraag 3).
Zolang dit berekeningsprobleem niet is opgelost, kijken wij dus naar de leveringscijfers (op basis van de bestellingen van de instellingen).


RVT - vaccinaties tot 10 maart: Tot nu toe zijn 21.385 personen één keer gevaccineerd en 16.975 personen twee keer, op een totaal van ongeveer 24.000 personen. Dat stemt overeen met een globaal percentage van 89,10%.
Ziekenhuizen - vaccinaties tot 10 maart:
31.158 personen hebben een eerste dosis gekregen en 13.202 personen een tweede, op een totaal van 39.293 personeelsleden. Dat stemt overeen met 79,30%.

Vaccinatiecentra - Pacheco en Heizel tot 10 maart:
Pacheco heeft 4.500 personen gevaccineerd (met Moderna) en Heizel 17.358 personen (van wie 14.758 met Astra Zeneca en 2.500 met Pfizer).



Raming van het aantal personen in de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen.
• Bewoners: 12.879
• Personeel: 9.536
• Totaal RVT’s: 22.415


Wij hebben geen zicht op de verworven of natuurlijke immuniteit tegen SARS-CoV2. De uitvoering van een dergelijke test op een systematische manier is niet aangewezen gezien het gebrek aan klinische relevantie. Indicaties zijn zeldzaam en blijven beperkt tot het bepalen of een positieve PCR-test een oude infectie betreft (volgens het door de RAG beschreven protocol) of in het kader van klinische studies . Bovendien vormt een positieve serologie voor het coronavirus geen contra-indicatie voor de toediening van een vaccin tegen SARS-CoV2 indien men zich baseert op het advies van het EMA (Europees Geneesmiddelenbureau) voor het vaccin van Pfizer/BioNTech en op studies voor het vaccin van Moderna . Gezien deze elementen is de kosten-batenverhouding ongunstig geacht voor de invoering van een serologische test. Een nauwkeurig beeld van deze immuniteit is momenteel dus niet beschikbaar voor de rusthuizen en deze personeelsleden zijn gevaccineerd zonder onderscheid te maken op basis van een eventueel beschikbare serologie.
Niettemin moet de vaccinatie worden uitgesteld in geval van specifieke symptomen en diagnose van COVID-19 met een positieve test binnen de laatste 14 dagen.



De melding van gekende, vermoedelijke of potentiële bijwerkingen gebeurt via een aangifte op de website van het FAGG. Dat kan worden gedaan door een arts, een apotheker, een familielid of de patiënt zelf. De opvolging vanuit wetenschappelijk, statistisch en causaal oogpunt wordt vervolgens verzekerd door het FAGG, wiens opdracht het is. De klinische opvolging en de verzorging van deze mogelijke bijwerkingen gebeuren door de gebruikelijke zorgverleners, afhankelijk van de ernst van de bijwerkingen en de plaats waar de patiënt is gevaccineerd, op raadpleging gaat en globaal wordt opgevolgd.



Wij zijn afhankelijk van de vaccinleveringen en -hoeveelheden. De Diensten van het Verenigd College passen het schema zo veel mogelijk aan om de doelgroepen snel en in goede omstandigheden te kunnen vaccineren. Wij volgen de stappen/fasen van de vaccinatie van de doelgroepen volgens het plan en de prioriteiten die zijn vastgesteld door de interfederale taskforce Vaccinatie. De beschikbaarheid van vaccins bepaalt het tempo van vaccinatie. De Diensten van het Verenigd College bereiden, samen met institutionele, plaatselijke en gemeentelijke partners, de vaccinatiepunten voor.
Deze diensten hebben dagelijks toegang tot de gepseudonimiseerde vaccinatiegegevens (via de ‘Controletoren’).



De verblijfscentra voor personen met een handicap bevinden zich in fase 1A van de vaccinatiestrategie. Deze collectiviteiten zijn op 1 maart begonnen met vaccineren. Zowel het personeel als de bewoners worden gevaccineerd. Dat gebeurt in de instellingen en zal blijven gebeuren voor (nieuwe) bewoners en (nieuwe) personeelsleden die gevaccineerd willen worden, via mobiele teams die de vaccins in de collectiviteiten zullen afleveren.
In samenhang met de strategie die met de andere gewesten is vastgelegd, zijn criteria bepaald om de collectiviteiten te selecteren die in aanmerking komen voor fase 1a van de vaccinatie om de risicogroepen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te beschermen: het hulp- en zorgpersoneel dat voor vaccinatie in aanmerking komt, staat ofwel in fysiek contact met personen die kwetsbaar zijn voor COVID-19 in het kader van verzorging, of heeft langdurig contact met personen die kwetsbaar zijn voor COVID-19 en waarbij de naleving van de afstandsmaatregelen onmogelijk of moeilijk vol te houden is omwille van de handelingen die nodig zijn voor de verzorging van bepaalde doelgroepen.
Naast de beroepsuitoefenaars zijn de collectiviteiten door elke administratie geselecteerd op basis van de hierboven omschreven criteria en rekening houdend met de volgende mandaten: verblijfscentrum, collectieve opvang, dag- en nachtopvang.
Naast de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen zijn volgens onze schatting 17.000 personen betrokken bij deze fase 1a ‘andere collectiviteiten’.



Er is een analyse gemaakt om er zeker van te zijn dat er artsen in de collectiviteiten waren. Bij afwezigheid van een coördinerende arts kunnen de collectiviteiten een arts van hun keuze inschakelen of een beroep doen op de Diensten van het Verenigd College voor medische ondersteuning bij de vaccinatie.



Zoals in de vorige vragen is uitgelegd, zijn de dagcentra opgenomen in fase 1a van de vaccinatie.



De Diensten van het Verenigd College wijzen in samenwerking met onze institutionele partners (met name de gemeenten) de vaccinatieplaatsen aan op basis van de toegankelijkheid, de bruikbare ruimte en de geografische en demografische spreiding.

De momenteel aangewezen centra zijn (VC=vaccinatie):
a) VC-centrum Pacheco
b) VC-centrum Heizel
c) VC-centrum Vorst
d) VC-centrum Schaarbeek
e) VC-centrum Molenbeek
f) VC-centrum Ukkel
g) VC-centrum Militair Hospitaal
h) VC-centrum Sint-Pieters-Woluwe
i) VC-centrum Anderlecht
j) VC-centrum Sint-Lambrechts-Woluwe


Deze lijst werd door het Verenigd College gevalideerd.


De doelgroepen zullen een persoonlijke uitnodiging ontvangen (via e-mail, sms en brief) met een unieke code om zich te registreren op het SMALS/Doclr-afsprakenplatform. Bij de eerste afspraak stelt Doclr onmiddellijk een datum voor de tweede dosis voor. De opvolging van de afspraken gebeurt via een analyseverslag. Personen die niet komen opdagen voor de tweede afspraak zullen worden gebeld door het callcenter dat verantwoordelijk is voor de vaccinatie.


Momenteel is er binnen fase 2 geen prioriteit bepaald.
In fase 1b worden alleen interventieagenten als prioritair beschouwd.


Advies van de RAG van 30 juni 2020: Interpretation of PCR results and infectivity (https://covid-19.sciensano.be/sites/default/files/Covid19/30300630_Advice_RAG_interpretation%20PCR.pdf)
Advies van de RAG van 8 mei 2020: indication for reimbursement of the serology by the INAMI/RIZIV (https://covid-19.sciensano.be/sites/default/files/Covid19/Testing_Advice_20200508_Sérologie%20COVID%20_%20Indications%20étendues_EN.pdf)
https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/comirnaty (geraadpleegd op 2 februari 2021)
Baden LR, El Sahly HM, Essink B, Kotloff K, Frey S, Novak R, et al. Efficacy and Safety of the mRNA-1273 SARS-CoV-2 Vaccine. N Engl J Med. 30 december 2020; NEJMoa2035389.