Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het aantal Brusselaars met een vaste huisarts en de acties die ondernomen worden om dit aantal te verhogen

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 652)

 
Datum ontvangst: 22/11/2022 Datum publicatie: 02/02/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 01/02/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
20/12/2022 Ontvankelijk
01/02/2023 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag   

Dat er nog steeds heel wat Brusselaars zijn die geen vaste huisarts hebben, is een publiek geheim. Nochtans is zo’n vaste huisarts – of op zijn minst een Globaal Medisch Dossier (GMD) – een cruciale voorwaarde om ervoor te kunnen zorgen dat iedereen op snelle en efficiënte medische hulpverlening kan rekenen wanneer dat nodig is.

Volgens cijfers van het Intermutualistisch Agentschap uit 2019 zou amper 58,6% van alle Brusselaars over een GMD beschikken. Dat is significant lager dan de percentages van de andere Belgische provincies en gewesten. Bovendien weten we dat dit percentage de komende jaren dreigt te dalen, aangezien verschillende oudere huisartsen op pensioen gaan en niet makkelijk vervangen worden door jonge huisartsen die zich in het Brussels Gewest vestigen.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Kan u duiden hoeveel huisartsen er op dit moment werkzaam zijn binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (zowel globaal als opgesplitst per huisartsenkring en per gemeente)? Welk aandeel van deze artsen is (deels) werkzaam binnen een groepspraktijk? Welk aandeel van deze artsen woont ook effectief in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest? Kan u deze cijfers verder onderverdelen naargelang het geslacht en de leeftijdscohorte van de artsen? Welke evolutie kan u hierin duiden in vergelijking met de cijfers uit voorgaande jaren?

  • Beschikt u over geactualiseerde gegevens omtrent het aantal Brusselaars dat geen vaste huisarts en/of geen GMD heeft? Zo ja, kan u dit cijfer nader toelichten? Welke evolutie kan u hierin duiden in vergelijking met de cijfers uit voorgaande jaren?

  • Beschikt u in het bijzonder over cijfers die kunnen duiden hoeveel praktijkbezoeken en hoeveel huisbezoeken deze huisartsen verrichten op jaarbasis? Zo ja, kan u deze cijfers nader toelichten? Welke evolutie kan u hierin duiden in vergelijking met de cijfers uit voorgaande jaren?

  • Kan u duiden hoeveel huisartsen er in 2022 tot dusver reeds op pensioen gegaan zijn? Hoe verhoudt dit aantal zich tegenover het aantal nieuwe huisartsen die zich in 2022 tot dusver in het Brussels Gewest gevestigd hebben? Kan u deze cijfers eveneens meegeven voor de voorgaande jaren?

  • Kan u duiden op welke manier er werk gemaakt wordt van het aantrekken van nieuwe huisartsen richting het Brussels Gewest? Welke acties en middelen worden daartoe voorzien? Welk overleg wordt daaromtrent gepleegd met de zorgsector en desgevallend met de andere bevoegdheidsniveaus?

 

 
 
Antwoord   

V1

Volgens een publicatie van het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad waren er in 2017 1.468 huisartsen actief in het Brussels Gewest. Het gaat om een cijfer bij benadering.

 

Volgens een verslag van de FOD Volksgezondheid[1] waren er op 31 december 2018 1.599 erkende huisartsen gedomicilieerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

 

Binnen het Observatorium is een studie gestart om de publicatie bij te werken.

 

De in het verleden waargenomen evoluties tonen een groot aantal huisartsen dat met pensioen zal gaan, een aanzienlijke vervrouwelijking en een toename van het aandeel huisartsen dat in een groepspraktijk werkt (zie bijgevoegde tabellen).

 

V2

Deze gegevens hebben enkel betrekking op de ‘rechthebbenden’, d.w.z. de personen die recht hebben op de verplichte ziekteverzekering, namelijk 93,5% van de bevolking die in 2017 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in het Nationaal Register was ingeschreven.

Globaal medisch dossier

2010 - 32,1%

2011 - 34,1 %

2012 - 35,8 %

2013 - 38 %

2014 - 40,4 %

2015 - 44,2 %

2016 - 49,3 %

2017 - 54,6 %

2018 - 58,6 %

2019 - 60,8 %

Bron: http://www.ima-aim.be

 

Voor het globaal medisch dossier kan een positieve evolutie worden vastgesteld. In Brussel is dat deels te danken aan de sterke ontwikkeling van wijkgezondheidscentra aangezien het globaal medisch dossier automatisch wordt aangemaakt bij de inschrijving in een wijkgezondheidscentrum.

 

In de Gezondheidsenquête 2018 ligt het percentage van de Brusselse bevolking met een vaste huisarts (83,9 %) lager dan dat in het Vlaams Gewest (96,2 %) en het Waals Gewest (93,9 %). Gezien de bijkomende methodologische controles die nog moeten worden uitgevoerd voor het Brussels Gewest met betrekking tot de representativiteit van de steekproef van de gezondheidsenquête, moeten deze enquêtegegevens met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd en is het niet opportuun om de evolutie ervan te bespreken.

 

V3

Het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad heeft in 2022 een dossier gepubliceerd met als titel: ‘Huisbezoeken en werklast: de ervaring van Brusselse huisartsen voor en tijdens de COVID-19-pandemie’.[2]

 

In dat dossier wordt geschat dat het aantal huisbezoeken in België is gedaald van gemiddeld 1.151 huisbezoeken per 1.000 personen in 2011 tot 908 huisbezoeken per 1.000 personen in 2019, wat overeenkomt met een daling van 21,2 %. Ook het aandeel huisbezoeken in het totaal aantal contacten met de huisarts (huisbezoeken en raadplegingen in de dokterspraktijk) is afgenomen in België, van 27,6 % in 2011 tot 20,7 % in 2019.

 

In tabel 1 wordt de evolutie van het aantal huisbezoeken per 1.000 rechthebbenden weergegeven, net als het totale aantal contacten met de huisarts en het aandeel huisbezoeken in dat totaal en per gewest voor de periode van 2011 tot 2019.

 

In het Brussels Gewest is het aantal huisbezoeken per 1.000 personen tussen 2011 en 2019 met 27,2 % gedaald. Dat is een grotere daling dan in Wallonië (-21,9 %) en een nog grotere dan in Vlaanderen (-19,9 %). In de periode 2011-2019 is het aantal raadplegingen in de praktijk per 1.000 personen daarentegen toegenomen in de drie gewesten (Brussel: +10,3 %; Vlaanderen: +15,6 %; Wallonië: +16,5 %), waardoor het totaal aantal contacten met de huisarts per 1.000 personen relatief gelijk is gebleven (Brussel: +2,3 % tussen 2011 en 2019; Vlaanderen: +6,7 %; Wallonië: +3,3 %). Het aandeel huisbezoeken in het totale aantal contacten met de huisarts is bijgevolg op een gelijkaardige manier afgenomen als het aantal huisbezoeken (zie telkens de derde kolom). Samengevat hebben de patiënten in 2019 gemiddeld nog bijna evenveel contact met hun huisarts als in 2011, maar ze gaan steeds vaker op raadpleging in de praktijk dan dat ze een huisbezoek aanvragen.

 

V4

Wij hebben geen gegevens over het aantal artsen dat de afgelopen jaren al met pensioen is gegaan.

 

V5

Sinds 2014 heeft het Impulsfonds, Impulseo genaamd, tot doel huisartsen financieel te ondersteunen bij de uitoefening van hun huisartsgeneeskundige praktijk in het Brussels Gewest.

Die steun aan de huisartsgeneeskunde neemt de vorm aan van drie verschillende tegemoetkomingen in het Brussels Gewest:

 

Sinds 27 februari 2022[3] hebben nieuwe maatregelen tot doel de vestiging van huisartsen in multidisciplinaire praktijken te ondersteunen en zo de eerstelijnszorg aan de Brusselse bevolking te garanderen.

De structuren moeten ten minste één erkende huisarts omvatten en een gezondheidsprofessional, die geen arts is, die een erkenning heeft op grond van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen. Daarnaast blijven er premies beschikbaar voor jonge artsen die zich zelfstandig willen vestigen.

 

De subsidie voor de multidisciplinaire structuren bedraagt maximaal 150.000 euro, met de mogelijkheid van een subsidie tot 225.000 euro als de multidisciplinaire structuur wordt gevestigd in een wijk met een huisartsentekort. Per begrotingsjaar worden maximaal tien subsidies van maximaal 15.000 euro toegekend aan jonge artsen die zich in een wijk met een huisartsentekort vestigen.

 

De Impulseo II-premie (tegemoetkoming in de loonkosten voor een administratief bediende) is beschikbaar voor huisartsen in een individuele praktijk of een groepering van huisartsen en bestaat in een tegemoetkoming in de loonkosten van de medewerker die hen bijstaat in het onthaal en het beheer.

De tegemoetkoming dekt de helft van de werkelijke loonkosten, met een maximum van 6.914,49 euro per jaar (bedrag van 2021, onderworpen aan indexering) per huisarts en onder bepaalde voorwaarden.

 

Dankzij de Impulseo III-premie (tegemoetkoming in de kosten voor het gebruik van de diensten van een telesecretariaat) kunnen huisartsen een tegemoetkoming krijgen voor het gebruik van de diensten van een medisch telesecretariaat, ter ondersteuning van hun administratief beheer. Zowel groeperingen als huisartsen in een individuele praktijk kunnen deze tegemoetkoming aanvragen.
De tegemoetkoming dekt de helft van de werkelijke kosten, met een maximum van 3.972 euro per jaar (bedrag van 2021, onderworpen aan indexering) per huisarts en onder bepaalde voorwaarden.

 

Een arts mag voor eenzelfde periode de tegemoetkoming in de kosten van een telesecretariaat niet cumuleren met de tegemoetkoming in de loonkosten voor een administratief bediende.

 

De GGC financiert ook de Huisartsenkring zodat die zijn rol kan vervullen bij de ondersteuning van de organisatie van de huisartsgeneeskunde en de eerste lijn.

 

 

De GGC financiert ook de tweetaligheid van de Brusselse huisartsenwachtposten.

 

Het aanbod huisartsgeneeskunde in België zal in de komende jaren ontoereikend zijn en aanpassingsmaatregelen zullen moeten worden overwogen.

 

 

[1] https://overlegorganen.gezondheid.belgie.be/nl/documenten/hwf-statan-2018

[2] Huisbezoeken en werklast: de ervaring van Brusselse huisartsen voor en tijdens de COVID-19-pandemie | Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (ccc-ggc.brussel)

[3] https://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=2022012717&table_name=wet