Schriftelijke vraag betreffende de toename van geestelijke gezondheidsproblemen bij OCMW-begunstigden.
- Indiener(s)
- Delphine Chabbert
- aan
- Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 663)
Datum ontvangst: 18/10/2022 | Datum publicatie: 02/02/2023 | ||
Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 22/23 | Datum antwoord: 01/02/2023 |
Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
18/01/2023 | Ontvankelijk | p.m. |
Vraag | Op 18 februari 2022 publiceerde de Hoge Gezondheidsraad (HGR) een advies waarin de ongelijkheden en verschillen op het gebied van geestelijke gezondheidsproblemen werden belicht. Volgens het advies treffen deze aandoeningen jongeren en mensen met reeds bestaande aandoeningen en/of een lagere sociaaleconomische status harder.
Uit een artikel dat op 25 november 2019 in het tijdschrift “Alter Échos” verscheen, blijkt dat het psychisch lijden van personen met een OCMW-uitkering toeneemt. Dit komt met name door de druk van het activeringsbeleid, waardoor iedereen voortdurend moet bewijzen dat hij recht heeft op sociale bijstand. Ook de opleiding van maatschappelijke werkers op dit gebied schiet tekort, want zij zeggen dat zij overweldigd worden, dat het hun aan tijd en tools ontbreekt, en dat zij zelfs gedestabiliseerd zijn, omdat dit voor velen van hen de zin van hun werk in twijfel trekt. De covidcrisis, de crisis in Oekraïne en, meer recentelijk, de stijging van de energieprijzen hebben zeer concrete gevolgen voor de kwaliteit van de dienstverlening van de OCMW's. De maatschappelijk werkers waarschuwen voor een te hoge werkdruk en gaan zelfs zover om "institutioneel geweld" tegen hen en de burgers aan te klagen. Als gevolg daarvan zijn werkonderbrekingen en stakingen gepland van half oktober tot half november 2022. Psychologische steun voor de begunstigden van de OCMW's en hulp voor maatschappelijk werkers zijn dus essentieel en moeten worden aangepakt. Graag een antwoord op volgende vragen:
|
Antwoord | De Brusselse actoren werken sinds vele jaren aan de cruciale kwesties van de schadelijke gevolgen van bestaansonzekerheid voor de gezondheid, ook op mentaal gebied. Zij getuigen dagelijks van die realiteit. Sinds het begin van de legislatuur werkt de regering aan die kwesties om innovatieve maatregelen in te voeren. Het merendeel van de projecten dat tijdens covid werd opgezet, wordt op dit moment nog steeds voortgezet (maatregelen rond outreaching, mobiliteit van betrokkenen, ondersteuning van professionals, enz.) en andere actieplannen moeten nog worden uitgevoerd. Het GWGP is een grootschalig project wat betreft de organisatie van de eerste lijn, een sterke koppeling tussen publieke actoren en verenigingen en welzijn en gezondheid. De lokale aanpak per wijk van het GWGP en het delen van de verantwoordelijkheid van de bevolking door een bepaalde groep eerstelijnsactoren, waaronder de maatschappelijk werkers van het OCMW, die belangrijke actoren zijn, moeten zorgen voor geïntegreerde zorg. Wat onderzoek betreft, weten we heel zeker, met name dankzij het werk van het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn, dat er een negatieve correlatie is tussen armoede en gezondheid en dat ze op een geïntegreerde manier moeten worden aangepakt. En hoewel er geen precieze en recente gegevens zijn, moeten de geestelijke gezondheidsproblemen van OCMW-begunstigden en kwetsbare doelgroepen niet meer aangetoond worden en mogen ze niet worden genegeerd op het gebied van het geestelijke gezondheidsbeleid. Met het oog daarop is opleiding van psychosociale actoren uiteraard van cruciaal belang voor de preventie en de aanpak van psychisch lijden. Daarom steunen we het project CONNECT en SUPPORT van SMES-B, gesubsidieerd door de GGC. Die twee projecten beogen met name bewustmakings- en ondersteuningsacties voor maatschappelijk werkers die in hun praktijk worden geconfronteerd met zeer kwetsbare gebruikers met psychische problemen en/of verslavingsproblemen. De GGC financiert ook andere projecten die zorgen voor meer nabijheid bij en hulp voor burgers, waaronder de begunstigden van OCMW’s met geestelijke gezondheidsproblemen, met name de vier antennes 107. Een van hun opdrachten is het ontwikkelen van banden met sociale diensten zoals de OCMW's, sociale coördinaties, eerstelijnspsychologen en diensten voor geestelijke gezondheidszorg. Wat uw vraag betreft over het aantal psychologen dat ter ondersteuning van de OCMW's beschikbaar wordt gesteld, beschikken wij op ons niveau niet over gegevens over het aantal psychologen dat in de OCMW's werkt. Dankzij de deelname van het Brussels Gewest aan het protocolakkoord over de integratie van het psychologisch zorgaanbod op initiatief van de federale overheid weten we wel dat er rechtstreekse samenwerkingsverbanden worden georganiseerd met geconventioneerde psychologen. In Brussel valt 30% van de patiënten dat in behandeling is bij een geconventioneerde psycholoog onder het BVT-statuut (waar vele begunstigden van het OCMW recht op hebben). Het aanbod is dus op economisch en sociaal vlak goed toegankelijk voor de meest kwetsbare doelgroepen. Wat bovendien uitstekend nieuws is, is dat er een akkoord is gesloten tussen het RIZIV en MediPrima om de scope uit te breiden van het aanbod van psychologische zorg voor personen die niet aangesloten zijn bij een ziekenfonds (heel wat begunstigden van het OCMW). Eerstelijnspsychologen kunnen nu samenwerken met diensten of operatoren die beschikken over aantoonbare expertise op het gebied van steun en zorg voor kwetsbare groepen. We willen de diensten die reeds aanwezig zijn in de prioritaire actiegebieden (met een hogere kansarmoede-index) de voorrang geven. Maatschappelijk werkers zullen zich volop kunnen inschrijven voor dat nieuwe specifieke aanbod. |