Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de richtlijnen van Staatsveiligheid voor reizende Belgen.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 53)

 
Datum ontvangst: 13/11/2019 Datum publicatie: 06/01/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 02/01/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
18/11/2019 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Staatsveiligheid heeft recent de brochure “Travel Security. Hoe uw gegevens beschermen in het buitenland” uitgebracht. Het betreft een reeks nuttige adviezen voor elke persoon of organisatie die de veiligheid van zijn gegevens wil verbeteren tijdens verplaatsingen naar het buitenland. 
Zo wordt onder meer aangeraden om, binnen de EU, voorzichtig te zijn met wat je zegt in de taxi, aan de hotelbar of op andere publieke plaatsen.  Ook kan je als toerist of zakenreiziger maar beter je paswoorden op smartphone of laptop beschermen, persoonsgegevens afschermen en privacy-instellingen op sociale media checken en desnoods aanpassen.  Reis je als toerist of professional af naar landen (buiten de EU) die ‘een offensieve inlichtingendienst’ hebben doe je er beter aan geen verbinding te maken met openbare wifi-netwerken of je smartphone op te laden via openbare usb-oplaadpunten.  Het zijn slechts enkele adviezen uit de 19 pagina’s tellende brochure.
Met haar adviezen wil Staatsveiligheid in de eerste plaats reizende Belgen met een functie in de publieke sector of in het bedrijfsleven tot voorzichtigheid aanmanen, maar iedereen die op reis gaat en op zijn privacy staat, kan er zijn voordeel mee doen, aldus de brochure.  Want naar het buitenland reizen brengt gevaren met zich mee, gevaren waar we niet altijd van bewust zijn; een ongeval, gegevensverlies, diefstal of spionage.  Een reiziger is kwetsbaar. Hij verplaatst zich en neemt gegevens of materieel mee van zijn organisatie of zijn land. Criminelen, maar ook buitenlandse inlichtingendiensten maken vaak misbruik van deze situatie. En de gevolgen kunnen bijzonder dramatisch zijn: reputatie- of financieel verlies, vervolging of sancties, diplomatieke of politieke incidenten enzovoort.  Voorzichtigheid is dan ook aangewezen.
Mijn vragen aan de minister zijn:

1. In het kader van het internationaal beleid van het Gewest reizen ambtenaren en ministers al wel eens naar het buitenland. Welke beschermings-/veiligheidsmaatregelen zijn reeds van toepassing op deze afgezanten die in het kader van hun functie naar het buitenland afreizen? Zijn er in opvolging van de brochure van Staatsveiligheid bijsturingen nodig? Zijn er momenteel bepaalde classificaties ingesteld voor het niveau en het type ambtenaar?
2. Wat is het standpunt van de Brusselse Regering over de aanbevelingen van Staatsveiligheid voor wat betreft de Brusselse ambtenaren die dienstreizen uitvoeren? Wordt de brochure rondgestuurd en aanbevolen aan de betrokken ambtenaren die naar het buitenland vertrekken?
3. In de brochure van Staatsveiligheid wordt verwezen naar ‘de vele praktijkgevallen’ die het  bewijs zijn van verhoogde risico’s tijdens buitenlandse reizen.  Er wordt evenwel niet ingegaan op welke deze zijn.  Kunt u verduidelijken of u weet hebt dat  Brusselse ambtenaren of mandatarissen ooit het slachtoffer geworden van dergelijke criminele acties? Welke maatregelen neemt u om deze te vermijden?
 
 
Antwoord    Bij deze kan ik u de volgende elementen van antwoord verstrekken op uw vraag:

De brochure Travel Security van de VSSE werd overgemaakt aan de Brusselse mandatarissen en ambtenaren die met de recente prinselijke missie naar China meereisden. Maar ook in het verleden al gaf de VSSE veiligheidsbriefings aan Brusselse mandatarissen en ambtenaren voor hun afreis naar gevoelige landen.
Wat betreft het niveau en het type ambtenaar is het moeilijk een onderscheid te maken. Alle Brusselse ambtenaren en mandatarissen vormen immers een mogelijk doelwit voor buitenlandse inlichtingendiensten. Ook ambtenaren met minder evidente profielen kunnen interessant zijn voor hun informatie, knowhow, netwerk en/ of toegangen. Wel heeft de reisbestemming een impact op het risico. Wanneer bepaalde gevoelige landen bezocht worden, is het aangewezen de genomen veiligheidsmaatregelen op te drijven.

De VSSE-brochure Travel Security bestaat in papieren vorm, maar is ook op de website van de VSSE beschikbaar. Daardoor is de verwijzing naar de brochure en de consultatie van de adviezen makkelijk te verwezenlijken.

De adviezen die de VSSE in de brochure Travel Security formuleert, zijn gebaseerd op vele praktijkgevallen. De VSSE geeft echter geen informatie over individuele gevallen, maar opteert voor directe en discrete samenwerking met slachtoffers van spionage of inmenging. Dit om hun belangen zoveel mogelijk te beschermen. De regionale Brusselse autoriteiten vormen hierop geen uitzondering.