Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het toekennen van vrouwennamen in de openbare ruimte.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 111)

 
Datum ontvangst: 17/02/2020 Datum publicatie: 13/03/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 13/03/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
20/02/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Op 30 april 2019 nam het Brussels Hoofdstedelijk Parlement met nagenoeg een unanimiteit van stemmen (79 voor en 1 onthouding op 80 aanwezige leden) een voorstel van resolutie aan betreffende het toekennen van vrouwennamen in de openbare ruimte.

De bedoeling van die resolutie was om de Brusselse Regering aan te sporen na te denken over alle mogelijke middelen en acties teneinde het principe van gelijkheid tussen mannen en vrouwen concreet ten uitvoer te leggen in de openbare ruimte, om overleg in te stellen met de verschillende machtsniveaus ter zake en uiteindelijk de wetsbepalingen aan te vullen met het resultaat van dat denkwerk en overleg. Ter herinnering zijn de gemeenten bevoegd inzake de toekenning van namen. De federale commissie voor toponymie verstrekt niet-bindende adviezen over de voorstellen tot wijziging of toekenning van straatnamen.

In een onderzoek van Brussels Studies van juni 2015 (‘Verplaatsingen van vrouwen en het onveiligheidsgevoel in Brussel: perceptie en strategieën’) wordt eveneens opgemerkt dat de vervrouwelijking van de straatnamen zou bijdragen tot het erkennen en verbeteren van de plaats van de vrouwen in de openbare ruimte, die voornamelijk mannelijk terrein blijft. Specifiek omtrent dat onderwerp kan men trouwens het volgende engagement terugvinden in het huidige regeerakkoord: ‘De Regering zal gevolg geven aan de conclusies van het advies van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement van 28 maart 2019 over de gelijkheid van vrouwen en mannen in de openbare ruimte en zal de aanbevelingen met betrekking tot het gewestelijk beleid.’


Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:
- Welk beleid voert u ten opzichte van deze problematiek? Voelt u de noodzaak om een beter evenwicht tussen mannen- en vrouwennamen te bewerkstelligen in de publieke ruimte, in de vorm van het toekennen van namen aan straten, pleinen, metrostations etc.?
- Welke initiatieven hebt u reeds ondernomen om deze doelstelling te kunnen halen?
- Hebt u al voorzien om specifiek onderzoek te verrichten inzake de aanwezigheid van vrouwennamen in de openbare ruimte en een nauwkeurige cartografie per gemeente, of zelfs per wijk, op te stellen van de persoonsgebonden namen die in de Brusselse openbare ruimte gebruikt worden?
- Hebt u reeds overleg gepland met de Brusselse gemeenten om deze problematiek te bespreken?
 
 
Antwoord    Ik heb de eer u het volgende antwoord mee te delen:

Voor wat betreft equal:

De zichtbaarheid van vrouwen in het straatbeeld verhogen is één van de mogelijke hefbomen om gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de openbare ruimte te bevorderen.

In 2019 organiseerde ik een thematische projectoproep gewijd aan de toe-eigening van de openbare ruimte. Via deze projectoproep werden verschillende projecten rond het thema van vrouwelijke aanwezigheid in de openbare ruimte gesubsidieerd:

1. In de eerste plaats het project
‘equalstreetnames.brussels’ van VZW Open Knowledge Belgium. Deze organisatie zal via een innovatief platform een visualisatie maken van alle straatnamen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Vervolgens zullen ze in samenwerking met een feministische organisatie met schrijfateliers een lijst van suggesties opmaken, die representatief zijn voor de gender- en andere diversiteit in ons gewest.



2. Het project
‘Guide dans ma commune, guide dans ma ville’ van vzw Molenbeek Vivre Ensemble, waarbij Brusselse vrouwen met een migratieachtergrond worden opgeleid tot stadsgidsen voor hun wijk.



3. Het project ‘
Meisjes en de publieke ruimte in Brussel’ van VZW Kind en Samenleving, dat via participatiesessies met Brusselse meisjes hen mee laat werken aan een plek in hun buurt waar ze graag leven en spelen.


4. Het project ‘
Un campus plus égalitaire’ van de organisatie FRESH, dat via de methode van ‘marches exploratoires’ de ULB-campus meer wil toe-eigenen aan de studentes.


5. Het project ‘
Urban space and female symbols’, waarbij Amazone via een debat en een conferentie de plaats van vrouwen in de openbare ruimte in vraag stelt.


6. En tot slot: het initiatief
‘Women Bike the City’ van VZW Zij-Kant: een grote fietstocht voor vrouwen, langs vrouwelijke straatnamen met de creatie van een muurschildering rond de aanwezigheid van vrouwen.


In het kader van het Brussels Plan tegen geweld op vrouwen, heb ik 6 werkgroepen samengebracht rond de verschillende gewestelijke bevoegdheden.


Eén van deze werkgroepen had als thema ‘Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening’.


Tijdens de voorbereiding van dit Plan die momenteel aan de gang is, bespreken mijn kabinet en equal.brussels met de betrokken diensten (urban.brussels, perspective.brussels, Brussel Mobiliteit) en de bevoegde Ministers en Staatssecretarissen welke concrete en gebudgetteerde maatregelen kunnen geïdentificeerd worden voor hun bevoegdheidsdomein, met resultaatsindicatoren voor elke maatregel.

De besproken maatregelen betreffen onder meer aspecten uit het advies van het Brussels Parlement van 28 maart 2019 betreffende de gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de openbare ruimte (http://weblex.irisnet.be/data/crb/doc/2018-19/136968/images.pdf).


Voor wat betreft BPB:

BPB bekijkt bewust de genderkwestie in de stad vanuit alle invalshoeken. Concreet kunnen uw vragen op de volgende wijze worden beantwoord.

Meer vrouwelijke straatnamen is voor hen een vast onderdeel bij het werken aan een grotere gelijkheid tussen mannen en vrouwen, het invoeren van gendermainstreaming en genderbudgeting in de gemeenten maar ook in de bestrijding van geweld tegen vrouwen in de openbare ruimte.



Voor wat betreft meer vrouwelijke straatnamen heeft BPB drie ontmoetingen georganiseerd. Een eerste met de vzw Vrouwen De Straat Op, die zich inzet voor meer Brusselse straten met een vrouwennaam, en in het algemeen voor straten en openbare ruimte met grote symboolwaarde, die zouden moeten worden genoemd naar vooraanstaande vrouwen uit alle geledingen van de samenleving. 

Een tweede ontmoeting vond plaats met de gelijkekansendiensten van de Brusselse gemeenten, het IGVM, Brulocalis en de vzw Vrouwen De Straat Op, om besprekingen te voeren rond dit thema en goede praktijken uit te wisselen. Eindelik had BPB een ontmoeting met de gelijkekansendienst van Stad Brussel, die deze problematiek heeft bestudeerd en al initiatieven heeft genomen ter vervrouwelijking van straatnamen in de stad.


Tot slot organiseert BPB in april 2020 een studiereis naar Parijs voor de stedenbouwkundige en gelijkekansendiensten van de Brusselse gemeenten, rond het thema gender en stad. De Lichtstad heeft in dit verband al tal van goede praktijken ontwikkeld en er voor meer straten met een vrouwennaam gezorgd. Deze praktijken zullen van nabij worden bekeken. Dit zal navolging krijgen via een aantal initiatieven, waaronder de aanmoediging van de gemeenten om werk te maken van de plaats van vrouwen in de stad (onder meer de vervrouwelijking van straatnamen), maar ook, ruimer bekeken, de bewustmaking van ambtenaren bij de stedenbouwkundige en gelijkekansendiensten van de Brusselse gemeenten, via
“marches exploratoires”, waarbij ze de stad en hun projecten eens met vrouwenogen bekijken.

Na de studiereis is BPB van plan de gemeenten een brief te sturen met aanbevelingen rond dit thema, met het verzoek een inventaris op te stellen van de plaatselijke straatnamen (met vrouwennamen en met het aandeel man/vrouw).