Schriftelijke vraag betreffende de innovatieve onderzoeksprojecten met betrekking tot ageing/ouderenzorg.
- Indiener(s)
- Bianca Debaets
- aan
- Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 80)
Datum ontvangst: 25/02/2020 | Datum publicatie: 30/04/2020 | ||
Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 19/20 | Datum antwoord: 30/04/2020 |
Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
27/02/2020 | Ontvankelijk | p.m. |
Vraag | Op Vlaams niveau raakte bekend dat Hilde Crevits, Minister bevoegd voor Innovatie, in totaal voor 7,6 miljoen euro aan steun uittrekt voor vijf innovatieve onderzoeksprojecten. Eén daarvan, Protego, heeft tot doel de ouderenzorg te verbeteren door enerzijds de druk op woonzorgcentra en ziekenhuizen te verlagen en anderzijds te helpen de thuiszorg op een betere manier te gaan organiseren. De gebruiker wordt daarbij voorzien van sensoren die onder meer hartslag registreren, maar ook aangeven op welke plaats in de woning hij of zij zich bevindt. De noodcentrale kan een oproep krijgen als de algoritmes iets abnormaals waarnemen. Ook op niveau van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een gestructureerde en constructieve aanpak van de ouderenzorg onontbeerlijk. In het kader daarvan valt bijvoorbeeld de Brusselse deelname aan eerdere Europese programma’s als Ambient Assisted Living (AAL) op te merken. Ook het regeerakkoord onderstreept die ambitie in volgende passage: ‘Naar aanleiding van het globaal welzijns- en gezondheidsplan zal de Regering een nieuwe programmering opstellen voor de structuren voor het thuisopvangen en huisvesten van ouderen.’ Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel: - Kan u een overzicht geven van alle initiatieven die rond ouderenzorg draaien in het kader van uw innovatie/wetenschapsbeleid? Welke instellingen worden hier in dat kader ondersteund? Welke bedragen worden hiertoe toegekend aan de desbetreffende instellingen? Wat is het thema; duurtijd; doelstellingen; evaluatie, etc.? Welke projecten zijn er specifiek op gericht het thuisopvangen en zo lang mogelijk huisvesten van ouderen in een thuisomgeving? Welke concrete doelstellingen hebt u daaromtrent geformuleerd en welke middelen maakt u hiertoe vrij? - In welke mate werkt u hierrond samen met de GGC, de VGC of COCOF? Kunt u dit per beleidsniveau doen? Welke initiatieven zijn gemeenschappelijk? Dragen zij ook financieel of inhoudelijk bij tot één van de ondersteunde projecten? - Welke projectoproepen hebt u sinds het begin van de huidige legislatuur reeds gelanceerd of staan dit jaar gepland omtrent ouderenzorg? Welk budgetten zijn hiervoor voorzien? - Ondersteunt u meer specifiek, naar analogie met het Vlaamse niveau, ook initiatieven omtrent de ontwikkeling van een waarschuwingssysteem voor ouderen? Zo ja, welke concrete stappen werden hiertoe reeds ondernomen? Wanneer zal het gewest dit beginnen uitrollen met hulp van de gezinshulp en thuisverpleging ? Welke contacten zijn er hieromtrent al gelegd? - Op welke manier wordt er op dit moment rond de AAL-programma’s verder gewerkt? Welke projecten worden in dat kader opgevolgd, uitgevoerd of gesteund? Welk budget vertegenwoordigen deze projecten? Wordt er een opvolger voorbereid? Welke projecten worden nog steeds gebruikt en zijn zelfbedruipend geworden? |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Antwoord | Uw vraag raakt aan een onderwerp dat op dit moment erg gevoelig ligt, aangezien de ouderen een bevolkingscategorie zijn die het zwaarst wordt getroffen en het meest kwetsbaar is in het kader van de gezondheidscrisis die we doormaken. De gezondheidssector is een van de drie strategische activiteitengebieden van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG). Terwijl de huidige gezondheidscrisis ons herinnert aan het belang van investeringen op dit gebied, besteedt het BHG al vele jaren een aanzienlijk deel van zijn OOI-steunbudgetten aan dit thema. Zo werd een groot aantal initiatieven op het gebied van ouderenzorg gecoördineerd door Innoviris. In 2013 al werkte het Brussel Hoofdstedelijk Gewest samen met het Vlaamse Gewest in het kader van de Care Living Labs via de gemeenschappelijke projectoproep “Living Lab - Innovative Brussels Care”. Deze had tot doel om experimentele platformen te ondersteunen die opschaalbare oplossingen boden voor de toenemende vergrijzing. Twee Brusselse projecten, waarbij ondernemingen en vzw’s actief in de gezondheidssector samenwerkten, werden ondersteund voor een totaalbedrag van ongeveer 700.000 EUR. Het project MeetMove was gericht op de evaluatie van de fysieke, mentale en sociale impact van de programma’s voor aangepaste fysieke activiteiten (AFA) voor kwetsbare bevolkingsgroepen in de wijk. Het project “inspirerend & innovatief wonen & werken” had tot doel nieuwe residentiële modellen op kleine schaal te ontwikkelen voor oudere mensen en nieuwe werkmodellen gericht op het versterken van de levenskwaliteit van senioren in hun buurt door hen een model te laten kiezen dat aangepast is aan hun behoeften en wensen. In 2013 werd ook al een “Research Platform”-oproep aan het thema e-health gewijd. Negen projecten werden daar ondersteund voor een totaal bedrag van meer dan 8 miljoen euro. De meeste van de door Innoviris voorgestelde OOI-ondersteuningsinstrumenten maken de financiering van projecten in verband met de ouderenzorg mogelijk. Deze instrumenten zijn bedoeld voor een breed scala aan OOI-actoren: onderzoeksorganisaties, de profit- en non-profitsectoren en, tot op zekere hoogte recentelijk, de overheid. Hieronder volgt een overzicht van de gemobiliseerde programma's en de ondersteunde projecten. De programma’s “Brains for Brussels”, “R&D projects” en “Spin-off” zijn ook gangbare kanalen voor gezondheidsgerelateerd onderzoek met raakvlakken aan de ouderenzorg. E-gezondheid is daarbij een centraal thema. Twee projecten waren in het bijzonder gericht op de ontwikkeling van digitale oplossingen voor de preventie van het vallen bij ouderen. Beide werden geïmplementeerd door middel van een nauwe samenwerking tussen universiteiten en particuliere bedrijven: - « Développement d'une solution globale d'informations continues sur base de la détection de la sortie de lit, de la chute et des mouvements pour des personnes agées » (2018 - KapCare en UCLouvain) - « Masaai : Motor Ability and Sleep Analysis using AI and Depth Sensors” (MinT en ULB). Via het programma ”Co-Create” wordt er via een eco-systemische benadering gezocht naar oplossingen in het domein van de ouderenzorg. De volgende twee projecten kunnen vermeld worden: - « MaN'AiGE: Donner corps au concept de ‘quartier d’entraide’ en territoire hybride et atypique. » Dit project zet via de creatie van living labs in op het ontwikkelen van een zelfhulpwijk waarin verschillende diensten voor ouderen geïntegreerd zijn. - « ADZHIS: Aide à domicile innovante dans le contexte de la diversité des quartiers populaires. Vers une aide à domicile inclusive » Dit project zet op een innovatieve manier in op een inclusieve thuishulp. Na de reeds genoemde oproep voor 2013, had de editie 2017 van de projectoproep “Research Platform” betrekking op de gepersonaliseerde geneeskunde. Hoewel de in het kader van deze oproep gefinancierde projecten niet specifiek gericht waren op ouderen, zijn veel van de beoogde oplossingen ook op hen van toepassing. In totaal werden 6 projecten geselecteerd voor een totaal bedrag van bijna 8 miljoen euro. De lijst van de in het kader van deze oproep gesteunde projecten bevindt zich op het einde van dit document. Daarnaast neemt Innoviris sinds 2015 deel aan het European Ambient Assisted Living (AAL) programma. Dit programma is gericht op de ontwikkeling van innovatieve oplossingen op basis van informatie- en communicatietechnologieën (ICT) ten behoeve van ouderen. Het AAL-programma, een initiatief van twintig landen dat gedeeltelijk wordt medegefinancierd door het Horizon 2020-programma, heeft tot doel de zelfstandigheid van ouderen te vergroten, zodat zij langer thuis kunnen blijven wonen. Innoviris heeft sindsdien 7 projecten gefinancierd waarbij 8 verschillende partners betrokken waren, voor een totaal bedrag van meer dan 1 miljoen euro, waarvan de helft medegefinancierd werd door Europese fondsen. De lijst van AAL-projecten vindt u in de onderstaande tabel.
De vier AAL-projecten die nog in uitvoering zijn, worden, net als alle gesubsidieerde projecten, door Innoviris nauwlettend opgevolgd. Het AAL-programma zoals het nu bestaat onder Horizon 2020 loopt echter ten einde. Ondanks de toegevoegde waarde van dit programma voor het Gewest en de aanzienlijke betrokkenheid van de vrijwilligerssector en vertegenwoordigers van gezondheidsinstellingen, heeft Innoviris problemen gehad om geschikte partners te vinden om de ontwikkelde lokale oplossingen te testen en te implementeren. De keuze werd dan ook gemaakt om niet langer deel te nemen aan het volgende AAL-programma. Deze beslissing doet uiteraard geen afbreuk aan de mogelijkheid om OOI-projecten te ondersteunen die betrekking hebben op de ouderenzorg en die relevant zijn voor het BHG. Het lanceren van een specifieke thematische oproep voor projecten in de ouderenzorg staat niet op de agenda. Daar zijn verschillende redenen voor: veel recente projecten werden al uitgevoerd, onder andere via projectoproepen; het thema is zeer specifiek, waarschijnlijk te specifiek om het onderwerp te zijn van een oproep die alleen gericht is op de ouderenzorg. In dit kader is het onmogelijk om een specifiek budget voor dit soort projecten vast te stellen. Dit belet echter niet dat OOI-actoren in Brussel kunnen worden gefinancierd voor projecten rond dit thema in het kader van de bestaande Brusselse instrumenten. Op basis van de opgedane ervaring zal bijzondere aandacht worden besteed aan de verankering van de projecten in de Brusselse context, aan de vroegtijdige betrokkenheid van de werkveldactoren die in staat zijn de geteste oplossingen toe te passen en aan de ruime verspreiding van de resultaten door te zorgen voor coherentie tussen de gewestelijke en de communautaire acties om het effect ervan ten dienste van het welzijn van de Brusselaars en in het bijzonder van onze bejaarden te vermenigvuldigen.
|