Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de bewustmakingscampagnes voor de sterilisatie van huiskatten

Indiener(s)
Victoria Austraet
aan
Bernard Clerfayt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn (Vragen nr 227)

 
Datum ontvangst: 06/04/2020 Datum publicatie: 28/04/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 28/04/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
08/04/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Sinds 1 januari 2018 is het verplicht om de huiskatten in het Brussels Gewest te steriliseren. Deze maatregel werd al vele jaren geëist door de sector van de dierenopvang en de dierenbeschermingsorganisaties, gelet op de overbevolking van zwerfkatten in ons land, waarvan ze het eerste slachtoffer zijn. Het idee is dat de sterilisatie van huiskatten het probleem van de zwerfkatten bij de bron oplost, aangezien de kraan dan wordt dichtgedraaid.

Het aantal katten die wegens gebrek aan ruimte en middelen jaarlijks geëuthanaseerd worden in de Belgische asielcentra, wordt geraamd op 10.000. Er zijn gewoonweg te weinig adopties in vergelijking met het aantal achtergelaten of gevonden katten. Gelet op bepaalde hardnekkige vooroordelen, dient men erop te wijzen dat de straat helemaal geen plaats is die bevorderlijk is voor de gezondheid en het welzijn van de katten. Ze worden er blootgesteld aan ziekten, honger, koude en ongevallen.

Verplichte sterilisatie was en is een noodzakelijke maatregel, maar het baart de asielcentra zorgen dat ze de gevolgen van deze wet niet zien in de praktijk. De beheerders van de asielcentra die ik de afgelopen maanden heb ontmoet, verklaren immers unisono dat ze geen daling zien van het aantal katten die ze moeten verzorgen. Soms is er zelfs een stijging. De boodschap zou dus nog niet zijn overgekomen bij de burgers.

Het Brussels Gewest heeft inspanningen geleverd om de burgers te herinneren aan de verplichting om huiskatten te steriliseren. Dat moet erkend worden. Leefmilieu Brussel communiceert over het kattenplan met informatiefiches en in december laatstleden met een sensibiliseringscampagne op de sociale netwerken. Die inspanningen zijn lovenswaardig, maar toch rijzen er vragen.

Ten eerste vraag ik me immers af of de boodschap van de campagne op het eerste gezicht wel duidelijk genoeg was. Als insteek is gekozen voor de door zwerfkatten veroorzaakte overlast via een kleine animatie die ludiek bedoeld was. Uit de feedback die ik heb gekregen, blijkt dat de campagne enigszins vergezocht is. Is er een evaluatie van de efficiëntie van de campagne gemaakt?

Ten tweede zou ik willen weten of Leefmilieu Brussel een raming van het aantal zwerfkatten op het Brussels grondgebied bijhoudt, eventueel in samenwerking met de asielcentra. Zo ja, kunnen die ramingen dan worden geraadpleegd om na te gaan hoe een en ander op het terrein evolueert? Hoe staat het met de verplichtingen van de asielcentra? Moeten ze het Gewest jaarverslagen bezorgen met de aantallen opgevangen, geadopteerde en geëuthanaseerde dieren? Zo neen, waarom niet?

Tot slot is het natuurlijk moeilijk om te controleren of de eigenaren hun huiskat(ten) laten steriliseren. Artikel 6 van het koninklijk besluit van 3 augustus 2012 voorziet in de mogelijkheid voor de personeelsleden van de bevoegde overheid om de verantwoordelijke persoon te vragen het bewijs te leveren dat zijn of haar kat gesteriliseerd is. Bent u beginnen nadenken over manieren om de naleving van de wetgeving beter te kunnen controleren, bijvoorbeeld in samenwerking met de dierenartsen?
 
 
Antwoord    Vraag 1
Na de campagne heeft het bedrijf dat verantwoordelijk was voor de campagne, een evaluatie van de impact ervan uitgevoerd. Wat de sociale netwerken (Facebook en Instagram) betreft, zijn dit de belangrijkste conclusies:

- Meer dan 248.000 personen werden bereikt;
- Gemiddeld heeft het doelpubliek tijdens de campagne 11,85 publicaties over dit onderwerp gezien;
- De “klikfrequentie” (CTR) bedroeg 2,53%, wat als goed geschouwd wordt voor een sensibiliserings-campagne;
- De verspreide video’s werden bijna 190.000 keer bekeken;
- De campagne was niet méér gericht op personen die geabonneerd zijn op de pagina van Leefmilieu Brussel op Facebook, dan op de anderen. De doelgroep bestond uit de mensen die belangstelling hebben voor katten, om op die manier de beoogde doelgroep te bereiken.

De campagne werd ook op de radio uitgezonden met spots op Nederlandstalige en Franstalige zenders (maar waarvoor uiteraard geen luistercijfers te berekenen zijn).


Vraag 2
Het Departement Biodiversiteit van Leefmilieu Brussel beschikt over bepaalde cijfers dankzij de subsidies die toegekend worden aan de gemeenten om de sterilisatie van zwerfkatten en de tenlasteneming ervan door de asielen financieel te ondersteunen.

Deze cijfers zijn echter niet volledig representatief voor de werkelijkheid, omdat jaarlijks gemiddeld slechts 8 Brusselse gemeenten deelnemen aan de financiering van de sterilisatie van zwerfkatten.

Voor deze 8 gemeenten werden op 12 jaar tijd, van 2008 tot 2019, 567 katten gesteriliseerd en 24 katten geëuthanaseerd.

Wat de zwerfkatten betreft die worden opgevangen in de erkende asielen, werden de volgende cijfers genoteerd:

2014: 2.013,
2015: 2.715,
2016: 1.029,
2017: 1.497 en
2018: 825.

De cijfers voor 2019 zijn nog niet beschikbaar. Het jaarverslag voor 2018 is te raadplegen op de website van Leefmilieu Brussel.

De administratie preciseert me dat de term “zwerfkat” doorheen de jaren door de verschillende asielen verschillend geïnterpreteerd kan zijn geweest, wat een evaluatie van deze cijfers weinig betrouwbaar maakt, want, ondanks de schijnbare daling van het aantal zwerfkatten, werd in 2018 opnieuw een stijging van het totale aantal katten ondergebracht in de asielen, waargenomen.


Vraag 3
Overeenkomstig artikel 21, §5, van het koninklijk besluit van 27/04/2007 houdende erkenningsvoorwaarden voor inrichtingen voor dieren en de voorwaarden inzake de verhandeling van dieren, moet de verantwoordelijke van een dierenasiel een overzichtsregister of een register per diersoort overeenkomstig het model in bijlage VII van dit besluit bijhouden.

De asielen zijn op dit ogenblik echter wettelijk helemaal niet verplicht om deze cijfers jaarlijks aan Leefmilieu Brussel door te geven. Deze cijfers kunnen evenwel berekend worden op basis van het register dat ze moeten bijhouden. Elk jaar vraagt het Departement Dierenwelzijn bijgevolg deze cijfers voor het jaar voordien op, en alle erkende asielen geven hun cijfers jaarlijks op vraag door.


Vraag 4
Het Departement Dierenwelzijn vraagt het attest aan de eigenaar zoals bedoeld in artikel 6 van het koninklijk besluit van 03/08/2012 betreffende het meerjarenplan voor de sterilisatie van huiskatten, telkens wanneer een kat ervan verdacht wordt niet gesteriliseerd te zijn. Dat gebeurt gewoonlijk op basis van klachten door particulieren of asielen.

Aangezien de vertrouwensrelatie tussen de dierenarts en zijn klant een belangrijk aspect is voor de dagelijkse werking van een dierenartspraktijk en dierenartsen in functie niet wettelijk verplicht zijn om inbreuken op de verplichting tot sterilisatie te melden, kan hun medewerking enkel op het vlak van bewustmaking worden gevraagd.

Leefmilieu Brussel probeert in de eerste plaats steeds het publiek te sensibiliseren. Daartoe stelt Leefmilieu Brussel gratis communicatiemateriaal ter beschikking van de dierenartsen onder de vorm van folders over de verplichting tot sterilisatie en identificatie van katten.