Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de stand van zaken van wandelbeleid in het Gewest (opvolgingsvraag nr. 858)

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1370)

 
Datum ontvangst: 27/09/2022 Datum publicatie: 28/11/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 24/11/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
12/10/2022 Ontvankelijk
24/11/2022 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag   

Ik bevroeg u reeds eerder over de stand van zaken van het voetgangersbeleid in Brussel. In het vorig antwoord gaf u de stand van zaken mee van de voetgangersboulevards (waar toen 14% van de vooropgestelde doelen aan de maatstaven voldeed) en de voetgangersnetwerken Plus en Comfort, waarvoor de werken in 2021 en 2022 geprogrammeerd zouden worden.

Ondertussen stond ook de Brusselse week van de Mobiliteit in 2021 in het teken van de voetganger. Iedereen werd uitgenodigd Brussel te voet te ontdekken en de Regering wou stappen promoten als volwaardig vervoersmiddel met onder andere communicatiecampagnes en uitdagingen

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Kan u een overzicht geven van de vooruitgang van de werkzaamheden aan de wandelboulevards? Welke budgetten werden hiervoor vrijgemaakt en in hoeverre worden deze ramingen tot nog toe gerespecteerd?

  • Kan u de stand van zaken geven inzake de werkzaamheden aan het voetgangersnetwerk Plus? Schuiven de werken op volgens schema? Zijn er reeds (voorlopige) evaluaties gebeurd van werken die afgerond zijn?

  • Hoever is de analyse van het voetgangersnetwerk Comfort gevorderd? Welke datum werd hierbij vooropgesteld? Wanneer wordt de aanvang van de werken in deze voorzien?

  • Kan u een overzicht geven van alle werkzaamheden specifiek gericht op het verhogen van wandelcomfort en -veiligheid, en het budget dat hieraan gekoppeld is? Graag een opsplitsing per jaar. Wat is het (absoluut en relatief) aandeel van deze werken in het geheel van het gewestelijk mobiliteitsbudget? Bestaat hieromtrent een streefcijfer?

  • Hoe worden de doelstellingen van walk.brussels concreet geïmplementeerd? Welke meetbare resultaten hebben deze tot nu toe opgeleverd?

  • Welke campagnes of maatregelen zijn er uit de dynamiek van de Week van de Mobiliteit 2021 voortgevloeid? Welke doelstellingen werden er geformuleerd op de lange(re) termijn en hoe wordt dit geëvalueerd?

  • Welke vooruitgang heeft de Regering geboekt inzake de realisatie van de resolutie betreffende de oprichting voetgangerspanelen (nr. A-223)? Hoe sluit dit aan bij ander beleidswerk dat reeds plaatsvond rond voetgangers?

 
 
 
Antwoord    1
De aanleg van voetgangersboulevards is het speerpuntproject van een stad die oproept om meer te wandelen. Binnen Good Move werden daarom zeven voetgangersboulevards uitgestippeld, goed voor 11,4 km aan wegen. Momenteel kan ongeveer 15% van de voetgangersboulevards als voltooid worden beschouwd wat de basisinfrastructuur betreft (voetpaden, maar dus geen signalisatie, animatie van de openbare ruimte, enz.). Onderstaande afbeelding geeft een overzicht (groen: uitgevoerd; oranje: te verbeteren en rood: nog uit te voeren).
Bijlage 1
De aanleg van ongeveer 4,2 km is gepland via het investeringsprogramma van de dienst Build van Brussel Mobiliteit. Dit omvat met name:
- De Simon Bolivarlaan en het Simon Bolivarplein. Uitvoering momenteel gepland voor 2025-2027.
- De Vooruitgangstraat (noordelijk deel) en het Noordplein. Uitvoering gepland tussen 2024 en 2028 via het tramproject Belgica – Centraal Station.
- De Kleine Ring, tussen Louiza en Naamsepoort (Gulden-Vlieslaan/Waterloolaan). Uitvoering gepland in 2026 voor oplevering in 2028.
- Het Schuman-rondpunt en zijn omgeving. Uitvoering gepland tussen 2023 en 2025.
- De Belliardstraat. Uitvoering momenteel gepland in 2024.
Daarbij komt nog het programma van SVC7 (Zuid, dat momenteel wordt afgerond), waarin rekening wordt gehouden met de aanleg van de voetgangersboulevard.
2
De volledige diagnose van het voetgangersnetwerk PLUS werd in de zomer van 2020 uitgevoerd door de dienst Maintain van Brussel Mobiliteit (visuele inspectie, foto's nemen). Sindsdien werd een programma voor het herstel van deze prioritaire voetpaden opgesteld, dat momenteel wordt uitgevoerd.
Er vonden in 2021 en 2022 dan ook al vele onderhoudsprojecten plaats: Lakenselaan (420 m), Jetselaan (966 m), Ninoofsesteenweg (92 m), Tervurenlaan (637 m en 1.108 m), Albert II-laan (637 m), Alfred Madouxlaan (607 m), Tweetorenstraat (300 m), Frans Van Kalkenlaan (110 m), Pleinlaan (640 m), de Smet de Naeyerlaan. In totaal gaat het om meer dan 15.000 m² gerenoveerde voetpaden. De uitgevoerde ingrepen worden systematisch gecontroleerd. Bovendien wordt gewerkt aan een cartografisch overzicht van deze voltooide werken, dat binnenkort beschikbaar zal zijn op het Mobigis-platform.
Naast deze voltooide werken zijn er nog enkele bouwplaatsen in uitvoering of worden binnenkort gestart: de renovatie van de Tweede Lansiers Regimentenlaan, alsook die van de Graystraat, de Diamantlaan, de Defacqzstraat, de Joseph Bracopslaan, de Kazernenlaan, de Bergensesteenweg en de Ninoofsesteenweg (tussen de Ninoofsepoort en de Mettewielaan).
Naast deze specifieke ingrepen is er ook de programmering van de "Grote projecten", waarvan de uitvoering ook de renovatie van delen van het voetgangersnetwerk PLUS mogelijk zal maken, zoals de herinrichting van de Ninoofsesteenweg tussen de gewestgrens en de Mettewielaan (aanvang van de werken gepland voor eind 2024, oplevering gepland in het voorjaar van 2028), of de bouw van de voetgangersbrug EFRO 3 bij Sainctelette in 2023.
3
Het voetgangersnetwerk COMFORT is uitgebreider en minder prioritair. De diagnose is aan de gang en is uitgevoerd in vier gemeenten: Anderlecht, Etterbeek, Elsene en Schaarbeek. Gezien de prioriteit bij het voetgangersnetwerk PLUS ligt worden de eerste interventies in het kader van een specifiek programma midden 2024 verwacht.
In de tussentijd voert de dienst Maintain van Brussel Mobiliteit een reeks dringende/quickwin interventies uit (gerichte verlagingen van stoepranden, plaatsing van podotactiele tegels, enz.).

4
De verbetering van het comfort en de veiligheid van de voetgangers gebeurt via verschillende soorten ingrepen:
· Eenmalige ingrepen met:

• Markering en thermoplastische markering (via onder andere de markering van voetgangersoversteekplaatsen en de beveiliging errond);
• Onderhoud van de voetpaden;
• Driekleurige verkeerslichten (via luidsprekers aan de voetgangersoversteekplaatsen);
• Gerichte signalisatie (via de plaatsing van fietsbogen om de oversteekplaatsen veiliger te maken);
• Stadsmeubilair (via de plaatsing van fietsbogen om de oversteekplaatsen veiliger te maken).
· De voor 2022 vastgelegde en voor 2023 en 2024 geraamde begrotingsmiddelen staan in de bijlage. Daarin zit met name bijna 7 miljoen euro voor de jaarlijkse renovatie van trottoirs.

· Meer algemene ingrepen in het kader van grote projecten waaruit moeilijk de specifiek voor voetgangers bestemde budgetten kunnen worden gehaald;
· Ingrepen via subsidies aan gemeenten, met name in het kader van PAVE's. Het bedrag voor 2022 is 2,9 miljoen euro, bijna drie keer zoveel als vorig jaar.
· Subsidies aan verenigingen die zich inzetten voor verkeersveiligheid en voetgangerscomfort, zoals Walk met een meerjarige subsidie van 113.875 euro en Atingo met een eenmalige subsidie van 15.000 euro.
5
Walk is een jonge structuur. Het is eigenlijk een vzw die pas in 2021 officieel vorm kreeg. In het eerste jaar werd de vzw door slechts één VTE beheerd. Sinds kort wordt het team versterkt door een tweede persoon.

Walk heeft vier grote doelstellingen (die elkaar onderling versterken):
• het stappen en de voetgangers in het BHG een gezicht geven, door te fungeren als een structuur die de problemen en uitdagingen van voetgangers gestalte geeft;
• Brusselse actoren rond het thema stappen samenbrengen (organisaties, verenigingen, collectieven, wijkcomités die actief zijn rond stappen en het voetgangersbeleid);
• een kenniscentrum op het vlak van stappen worden;
• de uitvoering van het voetgangersbeleid ondersteunen door actoren die daarom vragen te begeleiden (info, advies, kenniscentrum, ontwikkeling van diensten op maat, enz.).

Ondanks haar jonge leeftijd en haar kleine team is de vzw erin geslaagd vooruitgang te boeken op deze vier vlakken:
• Walk wordt steeds bekender in het Brusselse verenigingsleven. Ze is ook een belangrijke gesprekspartner voor de Brusselse gewestelijke en gemeentelijke administraties. Ze vertegenwoordigt de voetgangers in onder meer de Gewestelijke Mobiliteitscommissie.
• De vzw verenigt vandaag een vijftiental verenigingen met diverse activiteiten voor een voetgangershandvest. De vereniging heeft ook gesprekken georganiseerd met een dertigtal actoren op het gebied van voetgangersbeleid. Ze brengt dit voetgangersnetwerk tot leven via haar website, haar newsletter en door diverse evenementen te organiseren (conferenties, verkennende wandelingen, slow ways weekends, enz.)
• Walk heeft de kennis rond stappen in het BHG gestructureerd:
o Door de impact van de verschillende programmatische en regelgevende instrumenten van het gewest en de gemeenten (GPDO, Good Move-plan, GemMP, PAVE, enz.) op voetgangers te bestuderen;
o Door alle initiatieven rond stappen van alle actoren in het BHG (BM, LB, Urban, Perspective, gemeenten, verenigingen, enz.) op te volgen;
o Door zich te inspireren op initiatieven uit het buitenland (deelname aan de eerste conferentie rond stappen in Frankrijk, ontmoeting met het Franse collectief "Place aux piétons", deelname aan de conferentie walk21, enz.).
Walk deelt deze kennis over voetgangers via haar website, in het kader van diverse ontmoetingen met actoren die erom vragen en via het indienen van adviezen en andere interpellaties over projecten die gevolgen hebben voor voetgangers (GSV, voetgangersboulevards, GemMP, enz.).

6
De stad van de toekomst is er een van korte afstanden, waar het daadwerkelijk mogelijk is de verschillende functies te bereiken (huisvesting, professionele activiteiten, sociale activiteiten, hobby's, enz.), idealiter te voet.
De sensibiliseringscampagnes rond stappen als verplaatsingswijze zijn in 2021 van start gegaan en hadden als hoofdboodschap "voor korte afstanden ga je best te voet". De afgelopen twee jaar werden verschillende campagnes gevoerd:
- "Je Voeten" in het voorjaar van 2021: start van de eerste campagne met stappen als volwaardige verplaatsingswijze.
- "Je Voeten als verbindend element tussen alle verplaatsingswijzen" voor de Week van de Mobiliteit 2021: om de boodschap van de voorjaarscampagne en de investeringsprojecten rond het thema te versterken werd stappen gekozen als het thema van de mobiliteitsweek 2021, met nadruk op de link tussen alle verplaatsingswijzen (multimodaliteit).
- "Voetgangershinder": eind 2021 stelde Brussel Mobiliteit de gemeenten van het gewest en de operatoren van deelsteps en -fietsen ook voor een sensibiliseringsboodschap onder hun gebruikers te verspreiden om ruimte te laten voor voetgangers.
- "20 km in juni": campagne en activering in juni 2022 om de Brusselaars aan te moedigen meer te wandelen (20 km in een maand, naar aanleiding van het evenement "20 km door Brussel").


Stappen is een van de elementen die bijdragen aan de doelstellingen van Good Move. Vandaag gebeurt 37% van de verplaatsingen in Brussel te voet. Het Good Move-plan streeft naar meer dan 50% verplaatsingen te voet en met de fiets tegen 2030 voor korte afstanden; "Het is de ambitie de actieve modi te verheffen tot de bevoorrechte optie voor de korte verplaatsingen, met 56% van de verplaatsingen voor de afstanden van minder dan 2 km die te voet of per fiets afgelegd worden". Om die doelstelling te behalen, is het essentieel het voetgangersnetwerk en het comfort en de toegankelijkheid van de voetgangersdoorgangen te verbeteren. Maar we moeten het stappen ook in de ogen van de Brusselaars opwaarderen. Dat is de bedoeling van deze campagnes voor het stappen en van de voetgangerscampagnes/activeringen die jaarlijks worden gehouden.
Het onafhankelijke studiebureau AQRATE is sinds januari 2022 gemandateerd om de sensibiliseringscampagnes van Brussel Mobiliteit bij een panel te evalueren. Uit deze resultaten trekken we lessen om de volgende sensibiliseringscampagnes aan te passen.
De opvolging en de analyse van de gedragsveranderingen gebeuren echter via barometers en vragenlijsten. Die resultaten zijn terug te vinden op de website: https://data.mobility.brussels/home/nl/