Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de evolutie van de projecten omtrent Buurtinformatienetwerken (BIN’s) en de Local Integrated Security Antenna (LISA) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 948)

 
Datum ontvangst: 17/10/2022 Datum publicatie: 04/01/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 21/12/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
12/12/2022 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Volgens de FOD Binnenlandse Zaken is de populariteit van de buurtinformatienetwerken (BIN) in ons land aan het stijgen. Het BIN is een samenwerking in een bepaalde wijk tussen burgers, politie en de lokale overheid. Momenteel zijn er in Vlaanderen 1.169 dergelijke netwerken, 321 in Wallonië en 15 in Brussel. Dat betekent een lichte stijging voor Brussel in vergelijking met twee jaar geleden, toen er 12 actieve BIN’s geteld werden, waaronder 4 alleen al voor Sint-Agatha-Berchem.

U hebt meermaals herhaald dat de BIN’s een initiatief zijn van de FOD Binnenlandse Zaken en dat het volgens u niet aan het Gewest is om dergelijke netwerken aan te moedigen. Nochtans kunnen de Brusselse politiezones daarin een belangrijke rol spelen. En volgens verschillende studies kan de aanwezigheid van een BIN ook een positieve invloed hebben op de band tussen politie en burger, op de subjectieve veiligheid en de sociale cohesie in een wijk. In een vorig antwoord zei u het volgende: “Uit gesprekken met de politiezones blijkt dat zij niet gekant zijn tegen dergelijke projecten, maar dat zij vooral nog aan het wachten zijn op een evaluatie die aantoont dat zijn doeltreffend en zinvol zijn. Zij vinden het essentieel dat dit systeem, dat extra werk meebrengt, eerst geëvalueerd wordt alvorens het veralgemenen of te versterken.”

Samen met Brussel Preventie en Veiligheid hebt u in Brussel eerder de nadruk gelegd op andere initiatieven, waaronder de LISA-projecten. Een LISA, voluit Local Integrated Security Antenna, is een geïntegreerde lokale veiligheidspool die alle betrokkenen van het terrein samenbrengt. Het LISA-concept verwijst naar een buurtinfrastructuur die gedeeld wordt door alle partners in de veiligheidsketen, met onder meer de politie, preventieambtenaren en andere gemeentelijke of gewestelijke diensten. Zo krijgt de bevolking een plaats waar ze in contact kan komen met de diensten die zich bezighouden met veiligheid in de breedste zin van het woord. Een LISA is een belangrijke lokale hefboom om een efficiënte nabijheidspolitie te organiseren.

In 2019 hebben zes gemeenten in totaal zeven LISA-projecten opgestart. Anderlecht met de Peterboswijk en het historische centrum, Sint-Agatha-Berchem met de Cité Moderne, Vorst met de Marconiwijk, Koekelberg met de wijken Basiliek, Lepreux, Vrede, Plateau, Elisabethpark en Simonis, Sint-Lambrechts-Woluwe met de Sterrenbeeldenwijk en Sint-Pieters-Woluwe met de Stockelwijk. In 2020 besliste de Regering een nieuwe projectoproep uit te schrijven, maar midden in de subsidiëringsperiode barstte echter de gezondheidscrisis los.

In het nieuwe Globaal Veiligheids- en Preventieplan 2021-2024 wordt ervan uitgegaan dat het project, dat overheden en burgers dichter bij elkaar brengt, wordt voortgezet. En als het zijn doeltreffendheid bewijst, is het belangrijk dat het project kan worden uitgebreid, zeker aangezien we meer dan honderd wijken in ons Gewest tellen.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Kunt u ons een bijgewerkte lijst bezorgen van de BIN's die momenteel actief zijn in het Brussels Gewest? Kan u in het bijzonder duiden welke drie nieuwe BIN’s er werden toegevoegd?

  • Wat is de evaluatie van de politiezones die betrokken zijn bij deze BIN’s en in hoeverre hebben zij reeds voorzien om de BIN’s uit te breiden?

  • Speelt Brussel Preventie en Veiligheid een rol hieromtrent?

  • In verband met de LISA-projecten: hoeveel zijn er momenteel lopend en in welke gemeenten en/of wijken?

  • Wat zijn de concrete resultaten van de bestaande LISA-projecten?

  • Wat is de geplande uitbreiding op korte termijn van het aantal LISA-projecten in Brussel? Hoe worden de gemeenten die nog niet aan bod komen aangemoedigd om alsnog hieraan deel te nemen?

  • Wat is de evaluatie van Brussel Preventie en Veiligheid en de Brusselse politiezones inzake de LISA-projecten? Welke verbeteringen hebben zij concreet vastgesteld en welke eventuele pijnpunten of tekortkomingen worden er nog geïdentificeerd?

  • Het was de bedoeling dat de projectdragers onderling goede praktijken zouden uitwisselen: in welke mate is dit gebeurd? Welke effecten heeft dit op het verdere verloop van deze projecten?

 
 
Antwoord    Bij deze kan ik u de volgende elementen van antwoord verstrekken op uw vraag :

De buurtinformatienetwerken (BIN) zijn een initiatief van de Federale Overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken. Dit initiatief richt zich tot burgers en zelfstandigen in samenwerking met de politiezones. Het is dus geen gewestelijke bevoegdheid. Het zijn in de eerste plaats de politiezones en de FOD Binnenlandse Zaken en niet het Gewest die de eerste lijn vormen om dergelijke netwerken aan te moedigen.

De buurtinformatienetwerken berusten op een ministeriële omzendbrief van Binnenlandse Zaken en worden gedragen en gestuurd door de Algemene Directie Veiligheid en Preventie van de FOD Binnenlandse Zaken.


Deze buurtnetwerken worden omkaderd aan de hand van een handvest en een huishoudelijk reglement bij de FOD Binnenlandse Zaken.
Enkel de gemeente Sint-Agatha-Berchem heeft de BIN opgenomen in haar gemeentelijk Preventie- en Buurtplan (PPBP). Hierdoor en via de subsidie die wordt toegekend in de context van het Brussels Preventie- en Buurtplan krijgen de BIN van Sint-Agatha-Berchem vandaag financiële steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Maar dat is het gevolg van een gemeentelijke keuze.

Globaal gezien moedigt het GVPP samenwerking en burgerparticipatie als permanent aandachtspunt aan via de integrale visie en de geïntegreerde benadering. Daarbij kunnen de BIN bijvoorbeeld worden gekoppeld aan andere door de gemeenten uitgevoerde en door het Gewest gesubsidieerde projecten, zoals preventie- of sensibiliseringscampagnes, premies voor inbraakbestrijding, projecten om de band tussen de gemeentelijke preventiedienst en de bevolking tijdens gemeentelijke evenementen te onderhouden en te versterken. Ik kan u ook meegeven dat er vandaag 16 buurtinformatienetwerken zijn, verspreid over 4 van de 6 politiezones in het Gewest.

Voor wat betreft de mogelijkheid om de bestaande BIN uit te breiden naar nieuwe wijken kan ik u zeggen dat dit initiatief niet toebehoort aan het Gewest. Deze vraag kan worden besproken op de jaarlijkse algemene vergadering van elk BIN en uitgevoerd na overleg met de coördinatoren van de BIN: de plaatselijke overheid en de politie.

Een ander preventie-instrument waarover de gemeenten beschikken, wordt rechtstreeks door het Gewest ondersteund, namelijk de LISA-antennes. Deze steun neemt twee vormen aan: financieel, door de noodzakelijke investeringskosten geheel of gedeeltelijk te dekken en methodologisch, met de evaluatie van projecten en de overdracht van goede praktijken.

Momenteel zijn 4 LISA-antennes volledig operationeel: Anderlecht (Historisch Centrum), Sint-Agatha-Berchem (Moderne Wijk), Koekelberg (Omer Lepreuxstraat) en Sint-Lambrechts-Woluwe (Galaxie). In Anderlecht (Peterbos) is al een tijdelijke antenne beschikbaar. De antenne in Sint-Agatha-Berchem (Hunderenveld) werd ingehuldigd op 9 november 2022.


Vijf andere projecten voor antennes bevinden zich in de implementatiefase: Anderlecht (Kuregem), Ganshoren (Villa’s van Ganshoren), Elsene (square Chatelaillon Plage), Molenbeek (Heyvaert) en Sint-Pieters-Woluwe (Stokkel).

In het kader van de projectoproep LISA 2022 zijn onlangs vijf projecten voor de implementatie/versterking van antennes door de Regering goedgekeurd.

De lancering van de projectoproepen wordt meegedeeld aan de burgemeesters en preventiemedewerkers en staat op de agenda van de viermaandelijkse bijeenkomsten van de preventiemedewerkers en safe.brussels.


De eerste resultaten zijn zeer bemoedigend. Dit blijkt uit de bezoekerscijfers die de gemeenten die reeds over een dergelijke structuur beschikken ons melden en uit het aantal projecten dat momenteel wordt ontwikkeld.

Ten slotte is het, zoals ik reeds eerder in uw commissie heb toegelicht, niet aan het Gewest om de opening van een LISA-antenne aan de gemeenten op te leggen. Dit initiatief moet uitgaan van het terrein en gerechtvaardigd zijn in het licht van de behoeften en de specifieke kenmerken van de wijken.