Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de resultaten van het onderzoeksproject ARBRES

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1370)

 
Datum ontvangst: 15/02/2023 Datum publicatie: 20/03/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 14/03/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/02/2023 Ontvankelijk
 
Vraag    In de zomer van 2022 werd het participatieve onderzoeksproject ARBRES (‘Arboriculture Régionale Bruxelles pour une Résilience Ecologique et Solidaire’) gelanceerd, een initiatief van de vzw Centre d’Ecologie Urbaine (CEU) in samenwerking met de ULB, Velt, Leefmilieu Brussel en de gemeenten Ukkel en Vorst. De bedoeling van het project was om na te gaan hoe vervuild de noten en vruchten van Brusselse bomen zijn, waarbij de eerste resultaten eind 2022 verwacht werden.

  • Kan u duiden wat de eerste resultaten van het onderzoeksproject ARBRES opgeleverd hebben? Kan u duiden hoeveel en welke Brusselse bomen en struiken er in het kader van dit project onderzocht werden? Hoeveel Brusselaars (opgedeeld per gemeente en naargelang hun profiel) hebben bomen of struiken uit hun eigen tuin laten onderzoeken? Met welke verenigingen ter zake werd en/of wordt er daaromtrent samengewerkt?

  • Kan u toelichten in welke mate deze eerste resultaten een impact hebben gehad op het gewestelijke beleid ter zake?

  • Kan u in het bijzonder duiden welke rol Leefmilieu Brussel vervult in dit participatieve onderzoeksproject en welke concrete taken daarbij worden opgenomen? Welke expertise en andere vormen van ondersteuning stelt Leefmilieu Brussel beschikbaar voor dit project?

  • Kan u duiden hoe het verdere verloop van dit onderzoeksproject voorzien is tot aan het einde ervan in 2024? Op welke manier zal Leefmilieu Brussel hier verder bij betrokken worden?
 
 
Antwoord    1.
ARBRES is een Co-Create-project dat door Innoviris wordt gefinancierd dat erop gericht is de socio-ecologische voorwaarden voor de aanplanting van eetbare fruitbomen in Brussel in de context van het antropoceen (klimaatverandering, productiepieken enz.) breder te onderzoeken en te begrijpen hoe ze kunnen bijdragen tot de veerkracht van het voedselsysteem en een reeks ecosystemische diensten. De gestelde vragen zijn gericht op een van de vijf grote vraagstukken van het globale onderzoeksproject: de verontreiniging - die zelf verschillende onderzoeksdeelvragen omvat.
Zo werd door het consortium (Centrum voor Stadsecologie, Velt, Ukkel, Vorst en Leefmilieu Brussel) en de ULB een protocol uitgewerkt om de verontreiniging van de Brusselse stadsbodems en -vruchten met metaalhoudende sporenelementen te onderzoeken.
Er werden twaalf verschillende fruitbomen geanalyseerd die in vier grote categorieën kunnen worden ondergebracht (kleine vruchten en bessen; pit- en steenvruchten; noten en andere vruchten): walnoot, Turkse hazelaar, kastanje, vlier, aalbes, egelantier (cynorhodon), braambes, appelboom, druivelaar, vijgenboom, kerselaar, pruimelaar.
Voor elk van de 12 geselecteerde vruchten werden ten minste 20 monsters verzameld, waarbij systematisch bodemmonsters werden genomen.
De bomen werden zo gekozen dat ze verschillende ruimtelijke configuraties in openbare en privéruimten weergeven (wegbermen, groene ruimten, begraafplaatsen, tuinen, tuintjes aan de straatkant enz.).
Bijna 400 burgers uit de 19 Brusselse gemeenten hebben de participatieve lokaliseringsvragenlijst beantwoord. Die diversiteit van de gegevens maakte het mogelijk om de bemonsteringsplaatsen te kiezen volgens een goede geografische verdeling (alle gemeenten van het Gewest) en de grootste relevantie voor de onderzoeksvragen.
Het consortium en de ULB hebben gezorgd voor de lokalisering en de bemonstering. In totaal worden bijna 800 monsters van gewassen/ongewassen fruit en grond geanalyseerd.
De resultaten zijn gezien het grote aantal te analyseren monsters nog niet beschikbaar.
2.
De resultaten zijn gezien het grote aantal te analyseren monsters nog niet beschikbaar.
3.
Leefmilieu Brussel (LB) neemt als mede-onderzoekende administratie deel aan het ARBRES-project, samen met Ukkel en Vorst.
- LB zorgt voor verschillende testgebieden (Zuun, Scheutbos, Tournay-Solvay) om de onderzoeksdeelvragen te beantwoorden, met name over het ‘beheer’ van fruitbomen.
- Wat het onderzoek naar verontreiniging betreft, cofinanciert LB, net als de consortiumpartners, de studie naar de verontreiniging van fruit en de bodem met het budget van Innoviris.
- Het departement Bodem van LB zal ook zijn expertise ter beschikking stellen op het gebied van de interpretatie van de resultaten en de analyse van de risico's wanneer wordt vastgesteld dat de geldende normen worden overschreden.
- LB zal ook deelnemen aan de mededeling van de resultaten en aan de opstelling van een beslissingsboom.
4.
Voor deze vijf onderzoeksvraagstukken gaat de analysefase van het project in, namelijk 1) voedsel- en voedingszekerheid van Brussel; 2) veerkracht; 3) bestuur en verkeerd gebruik; 4) maatschappelijke denkbeelden en 5) verontreiniging en de fase waarin het eindverslag met de aanbevelingen op het gebied van inrichting, beheer en consumptie wordt opgesteld, gaat geleidelijk in.

LB zal ook bijdragen aan de volgende taken:
- ontwikkeling van een instrument ter ondersteuning van het nemen van beslissingen om fruitbomen te kiezen op basis van relevante criteria (bv. aanpassing aan klimaatgevaren, enz.);
- medewerking aan onderzoek naar relevante criteria voor monitoring om de evolutie van aangeplante fruitboomsoorten en hun aanpassing aan de klimaatverandering op te volgen;
- samenwerking bij de ontwikkeling van een toolkit ter ondersteuning van de uitvoering van verschillende vormen van beheer in verband met fruitbomen (advies over de keuze, de aankoop, de aanplant, het onderhoud, de inzameling en verdeling van fruit).