Fiche van een vraag of interpellatie

Vacatures Contact

Schriftelijke vraag betreffende de mogelijke verplichting voor gemeenten om een jaarlijkse beleidsverklaring af te leggen.

Indiener(s): Bianca Debaets
aan: Bernard Clerfayt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn (Vragen nr 1203)

Datum ontvangst: 27/06/2023		Datum publicatie: 05/07/2023
Zittingsperiode: 19/24	Zitting: 22/23	Datum antwoord: 03/07/2023

Datum	behandeling van het stuk	Indiener(s)	Referentie	Blz.
28/06/2023	Ontvankelijk	p.m.

Vraag	De Vlaamse Regering verplicht gemeentebesturen om vanaf 2026 een jaarlijkse beleidsverklaring te geven, vergelijkbaar met jaarlijkse beleidsverklaringen die we reeds kennen in de gewestelijke parlementen. Bedoeling is om burgers en gemeenteraden meer transparantie te bieden over de werking van lokale besturen, die dus een schets zullen moeten geven van hun bestuursplannen voor het komende jaar en de uitgaven die daaraan gekoppeld zijn. De financiële kerncijfers (zoals het tekort, de schulden, personeelsuitgaven of dotaties aan de politie) moeten daarnaast ook in een overzicht in A4-formaat gegoten worden, zodat iedereen in één oogopslag kan zien in welke mate de uitgaven of schulden gestegen zijn. Op Brussels niveau zien we deze oefening al enigszins gebeuren op niveau van de OCMW- en politieraden, maar bij de gemeentebesturen ontbreekt het aan een dergelijke oefening. Enkel de (vaak erg lange en uitgebreide) besprekingen tijdens de begrotingsdebatten wordt een enigszins vergelijkbare verklaring afgelegd. Nochtans zou een dergelijke beleidsverklaring van de burgemeester en het schepencollege ook ten goede komen van de werking van de gemeenteraden, aangezien er op die manier een inhoudelijk debat opgestart kan worden op basis van een beleidsdocument en een overzicht van de grootste financiële stromen. Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel: Hebt u reeds kennis genomen van deze verplichting die de Vlaamse Regering wil opleggen richting de gemeentebesturen? Welke positie neemt de Brusselse Regering in ten opzichte van een mogelijke soortgelijke verplichting richting de Brusselse gemeenten? Hebt u reeds onderzocht of dit ook in ons Gewest opgelegd kan worden? Zo ja, welke stappen dienen daartoe ondernomen te worden en welk tijdspad voorziet u daartoe? Wordt daaromtrent iets voorzien in de opmaak van hervormingen aan de Nieuwe Gemeentewet? Op welke manier hebt u hieromtrent reeds overleg gepleegd met de plaatselijke besturen? Welke positie nemen zij in tegenover het afleggen van een dergelijke jaarlijkse beleidsverklaring? Welke bijkomende maatregelen neemt u opdat de plaatselijke besturen zo transparant mogelijk zijn omtrent hun (financiële) werking?


Antwoord	Het opleggen aan de gemeenten van een algemene beleidsverklaring bij het begin van de gemeentelijke legislatuur maakt geen deel uit van de algemene beleidsverklaring van de Regering. Ze lijkt me overigens niet bijzonder noodzakelijk, aangezien er al andere mechanismen zijn die een meerjarige verbintenis van de gemeenten beogen, en die er de openbaarheid van verzekeren. Wat me rechtstreeks bij uw vierde vraag brengt. Er bestaan inderdaad al wettelijke bepalingen die de transparantie van de werking van de gemeenten verzekeren, onder andere op financieel vlak. Het betreft hoofdzakelijk de artikelen 96 en 242bis van de NGW. Artikel 96 van de NGW schrijft voor dat elk gemeenteraadslid een exemplaar van het ontwerp van begroting, van het ontwerp van begrotingswijziging of van de rekeningen overhandigd krijgt, zeven dagen vóór de vergadering gedurende dewelke de gemeenteraad over de begroting zal beraadslagen. Bij deze begroting is een verslag gevoegd dat een samenvatting van het ontwerp van begroting of van de rekeningen bevat. Daarenboven bepaalt het verslag met betrekking tot de begroting het algemene en financiële beleid van de gemeente en vat het de situatie van het bestuur en van de zaken van de gemeente samen. Het verslag met betrekking tot de rekeningen vat het beheer samen van de gemeentelijke financiën gedurende het boekjaar waarop deze rekeningen betrekking hebben. Het verslag bevat bovendien informatie over de mate waarin sociale, ethische en milieugebonden aspecten in aanmerking worden genomen voor het financiële beleid van de gemeente. Een tweede belangrijke bepaling is artikel 242bis van de NGW. Het college moet tweemaal per legislatuur een driejaarlijks plan voorleggen bij de gemeenteraad dat de volgende twee elementen bevat: - ten eerste prognoses voor elke belangrijke uitgaven- en ontvangstenpost voor de twee dienstjaren volgend op het jaar van de ingediende begroting, en - ten tweede een verklarende nota die de hoofdbeleidskeuzen beschrijft voor de drie eerstvolgende jaren, en hun impact op de evolutie van de ontvangsten- en uitgavenposten over deze drie jaren. Deze verschillende documenten kunnen uiteraard geraadpleegd worden door elke geïnteresseerde persoon, aangezien ze ter raadpleging worden ingediend in het gemeentehuis en online worden geplaatst op de website van de gemeente. En het spreekt voor zich dat de zittingen van de gemeenteraad publiek zijn, wat betekent dat zowel de burgers als de media de uiteenzettingen en de uitwisselingen ter gelegenheid van de vermelde beraadslagingen kunnen bijwonen.