Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de ontwikkeling van milieueducatie in het Brussels Gewest

Indiener(s)
Thomas Naessens
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1537)

 
Datum ontvangst: 07/09/2023 Datum publicatie: 07/11/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 25/10/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
20/09/2023 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   
Leefmilieu Brussel heeft tal van maatregelen ingevoerd om milieueducatie te vergemakkelijken. Er werd een brede waaier aan educatieve content voor leerkrachten ontwikkeld om hen te helpen hun leerlingen te sensibiliseren. Leefmilieu Brussel beschikt trouwens over een eigen sensibiliseringstool, BELEXPO, om de voordelen van milieueducatie te verspreiden. Voorts ondersteunt Leefmilieu Brussel verschillende verenigingen die 'natuuractiviteiten' aanbieden aan scholen (educatieve boerderijen, natuurwandelingen, tentoonstellingen enz.).
  • Welk percentage van de Brusselse leerlingen wordt via deze verschillende kanalen bewustgemaakt van het leefmilieu? Hoeveel bedraagt het budget per sensibiliseringskanaal?
  • Welk percentage van de Brusselse groene ruimten is vandaag uitgerust om groepen te ontvangen (toiletten, fonteinen, schuilplaatsen enz.)? Hoe zijn ze verdeeld over het gewest? Zijn er plannen voor nieuwe infrastructuren?
  • In 2011 hebben de drie gewesten een samenwerkingsovereenkomst gesloten om samen te werken aan de bewustmaking van de toekomstige generaties in het hele land. Volgens mijn informatie liepen de maatregelen om die overeenkomst uit te voeren tot 2020. Is er een nieuwe overeenkomst gesloten? Zo niet, bestaat er samenwerking tussen de verschillende gewesten buiten een formeel institutioneel kader om?
 
 
Antwoord    1.
De gewestelijke strategie voor milieueducatie heeft drie hoofddoelstellingen: het directe contact van kinderen en jongeren met de natuur versterken, het vermogen van jongeren om actie te ondernemen ten gunste van de transitie ontwikkelen, en de voorbeeldfunctie van scholen en onderwijsteams verbeteren door het milieu te integreren in de lessen en door ecobeheer, enz.

Daartoe heeft Leefmilieu Brussel verschillende mechanismen opgezet:
- Begeleiding van thematische projecten over geluidshinder, water, energie, compostering, natuurlijke inrichting, voeding, moestuinen, enz. Jaarlijks neemt een honderdtal scholen eraan deel. Dat komt neer op ongeveer 7.500 rechtstreeks betrokken leerlingen en ongeveer 30.000 bewustgemaakte leerlingen. Daarbij komen nog ongeveer twintig scholen die het internationale ‘Eco-Schools’-label behalen.
Budget 2023: 762.934 euro
- Opleiding van leerkrachten en scholen rond milieuthema’s.
Budget 2023: ongeveer 60.000 euro per jaar
- Verspreiding van leermiddelen. Een voorbeeld zijn de ‘Jim Wortel’-kalenders, die het bewustzijn rond Good Food vergroten via de tussendoortjes en de brooddozen (ongeveer 400 kits uitgedeeld aan evenzoveel klassen, d.w.z. bijna 6.000 bereikte gezinnen).
Budget 2023: 55.000 euro
- BELEXPO, de interactieve tentoonstelling waar jongeren van 10 tot 16 jaar klimaathelden worden die zorg dragen voor de stad en de planeet. In 2022-2023 hebben 678 schoolgroepen, oftewel ruim 13.000 leerlingen, de tentoonstelling bezocht. Het budget (700.000 euro) dekt het multitechnische onderhoud, de animatie en de promotie van deze internationaal erkende innovatieve tentoonstelling en het educatieve parcours voor en na het bezoek.
- Steun aan natuureducatieverenigingen. Het Gewestelijk Centrum voor Ecologie-Initiatie en animatieboerderijen ontvangen ongeveer 5.000 bezoekers.
Budget: 535.724 euro

Tot slot is er sinds het begin van het schooljaar 2023 een ambitieus en innovatief programma voor afvalbeheer op school van start gegaan: ‘Opération Recyclons’ heeft tot doel leerlingen en personeel bewust te maken van de noodzaak van meer netheid, betere sortering en minder afval. Bijna 80 scholen gaan de uitdaging aan om hun afvalproductie met 75% te verminderen. Het programma wordt gefinancierd met een bedrag van 680.000 euro.

Jaarlijks wordt dus naar schatting bijna 20% van de schoolbevolking bewustgemaakt, waarbij de scholen en schoolgroepen van jaar tot jaar verschillen. Daarbij komen nog de indirecte effecten van lerarenopleidingen en de verspreiding van leermiddelen.

2.
We beschikken momenteel over de volgende voorzieningen:
- 32 openbare drinkfonteinen
- 20 overkappingen/open constructies met een dak
- 7 toiletten
- 10 gebouwen, waarvan de helft geschikt is voor schoolgroepen; in andere gebouwen zijn werken nodig. Er is een nauwkeurige inventarisatie gepland.

De website en de applicatie Brussels Gardens geven informatie over de locatie van deze verschillende stedelijke voorzieningen.

3.
In het kader van het samenwerkingsakkoord inzake natuur-, milieu- en duurzame ontwikkelingseducatie is een driejarenprogramma voor 2021-2024 goedgekeurd door alle betrokkenen.

De prioriteiten ervan zijn:

1/ Integratie van milieu en duurzame ontwikkeling in het schoolcurriculum.
In de nieuwe gemeenschappelijke leerplannen van het onderwijs (van de kleuterschool tot het derde jaar van het secundair onderwijs) zijn milieukwesties opgenomen: natuur, biodiversiteit, klimaat (vanaf het zesde jaar van de basisschool), afval, energie, circulaire economie, enz. De leerprogramma's voor wetenschappen, aardrijkskunde, handvaardigheid, technische en technologische opvoeding en burgerschap behandelen deze onderwerpen en zullen geleidelijk in de klassen worden geïmplementeerd. Binnenkort zal een thematisch werkboek worden gepubliceerd om het werk van de leerkrachten te vergemakkelijken.

2/ Gestructureerde ondersteuning van scholen op het gebied van ecobeheer.
Er wordt een modelbestek voor warme maaltijden gepubliceerd. Daarin zijn de ‘Good Food’-criteria verwerkt.

3/ Samenwerking op het gebied van informatie en uitwisseling van ervaringen.
Er zijn regelmatig bijeenkomsten en opleidingen voor verenigingen georganiseerd om hen in staat te stellen de veranderingen in het onderwijs te begrijpen en hun partnerschapsvoorstel aan te passen. Er vinden regelmatig uitwisselingen plaats tussen administraties en met Réseau IDée, over de verschillende strategieën die worden toegepast en met het oog op het bijwerken van de verschillende websites voor leerkrachten.