Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de Nixonprocedure voor de gedwongen opname van mensen met psychiatrische problemen

Indiener(s)
Sadik Köksal
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 1182)

 
Datum ontvangst: 18/09/2023 Datum publicatie: 07/11/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 07/11/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
25/09/2023 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
07/11/2023 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    De wet betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke werd in België aangenomen op 26 juni 1990 ter vervanging van het oude systeem van collocatie, dat een eenvoudige administratieve maatregel behelsde om iemand van zijn of haar vrijheid te beroven. Het doel is om een betere bescherming van individuele rechten te garanderen door verplichte zorg onder toezicht van een gerechtelijke instantie te plaatsen, en tevens te voorzien in hoor en wederhoor door de aanwezigheid van een advocaat.

De Nixonprocedure wordt gebruikt wanneer een persoon gedwongen wordt opgenomen in een psychiatrische zorginstelling. De beschermende maatregelen in kwestie mogen alleen worden genomen jegens een geesteszieke persoon als er geen andere gepaste behandeling voorhanden is en als zijn of haar toestand dit vereist, ofwel omdat de persoon zijn of haar gezondheid en veiligheid ernstig in gevaar brengt, ofwel omdat de persoon een ernstige bedreiging vormt voor het leven of de lichamelijke integriteit van anderen.

Het aantal gedwongen opnameprocedures dat werd opgestart op verzoek van de politiezone Brussel-Hoofdstad / Elsene, steeg van 329 in 2010 tot 489 in 2015 en 687 in 2018. Eind september 2019 bedroeg het aantal opgestarte procedures al 489, wat overeenkomt met de cijfers van eind 2015. De politie krijgt steeds vaker te maken met mensen in situaties van grote psychische nood. De politiezone Brussel-Hoofdstad / Elsene zag in minder dan 10 jaar tijd het aantal van haar interventies dat op een Nixonprocedure uitliep verdubbelen.

De toename van deze procedures is slechts een van de vele gevolgen van de explosieve toename van de bestaansonzekerheid en de ellende in Brussel. Je hoeft maar het openbaar vervoer te nemen om het lijden en de ellende van een groot aantal mensen te zien: in elk trein- of metrostation kom je daklozen tegen en mensen onder invloed van drugs - mensen die allemaal psychisch zwaar lijden.

In het licht van dit alles heb ik de volgende vragen voor u.

  • Hoeveel dringende psychiatrische opnames vonden er in Brussel plaats in het kader van een Nixonprocedure in de periode van 2019 tot 2023? Slagen mobiele crisisteams er vaak in om gedwongen ziekenhuisopname te voorkomen?

  • Hoeveel Nixonprocedures werden er opgestart door politiezones sinds 2019? Is het mogelijk om een overzicht te krijgen, zone per zone? Hoeveel van deze procedures vloeien voort uit meldingen van Brussel Mobiliteit (wanneer de persoon zich bijvoorbeeld in een metrostation bevindt)? Is het mogelijk om deze gegevens uit te splitsen naar geslacht en nationaliteit van de betrokkenen (welk percentage betreft Belgen)?

  • Drugsgebruik en, meer in het algemeen, de ontwikkeling van verslavingen die leiden tot veiligheidsproblemen zijn belangrijke problemen voor het gewest. Ik zou graag willen weten wat het aandeel is van mensen onder invloed van drugs in de Nixonprocedures. Ik zou ook willen weten hoe safe.brussels bij de procedures betrokken was. Acties 3.1 tot 3.9 van het Globaal Veiligheids- en Preventieplan (GVPP) gaan specifiek over drugs en verslaving. Is het mogelijk om een kort voortgangsverslag over deze acties te krijgen?

  • Ten slotte is de Nixonprocedure complex en heeft ze betrekking op de bevoegdheid van een groot aantal ministers: gezondheid, veiligheid, gelijke kansen enzovoort. Wordt het proces regelmatig geëvalueerd? Zo ja, door wie? Ontmoet u andere ministers om dit te bespreken?
 
 
Antwoord    Ik heb de eer u de volgende elementen van antwoord mee te delen:

De Nixon-procedure is een operationele procedure, waarvoor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest niet bevoegd is. Het Gewest heeft geen cijfers of statistische gegevens daarover.
Op uw vraag over de uitvoering van de acties rond drugs en verslavingen die vallen onder het derde thematische hoofdstuk van het Globaal Veiligheids- en Preventieplan (GVPP), kan ik u antwoorden dat het Gewest in 2021 en 2022 acht projecten van zes vzw’s heeft gesubsidieerd voor een totaal bedrag van 800.000 euro per jaar (zie bijgevoegde tabel 1). Die projecten kaderden in de maatregelen 3.1, 3.2 en 3.8 van het GVPP.

Hieronder volgt een stand van zaken voor de acties in verband met drugs en verslavingen die ressorteren onder de maatregelen 3.1 tot 3.9 van het GVPP:

Maatregel 3.1: De systemen van mobiele sociale begeleiders voor druggebruikers die te kampen hebben met sociale uitsluiting, versterken:


Drie vzw’s organiseren projecten die tot doel hebben om de systemen van mobiele sociale begeleiders voor druggebruikers die te kampen hebben met sociale uitsluiting, te versterken.

Bijgevoegde tabel 2 biedt een overzicht van de acties die in 2022 in het kader van maatregel 3.1 zijn uitgevoerd.

Maatregel 3.2: Een geactualiseerd repertorium opstellen van de gespecialiseerde structuren ter bevordering van de gezondheid en ter preventie van verslavingen, bestemd voor niet-gespecialiseerde diensten.

Twee vzw’s werken rond maatregel 3.2.

Bijgevoegde tabel 3 biedt een overzicht van de acties die in 2022 in het kader van maatregel 3.2 zijn uitgevoerd.

Maatregel 3.8: Het opvangaanbod voor verslaafden uitbouwen en diversifiëren en de begeleiding van de gebruikers versterken.


Drie vzw’s werken rond maatregel 3.8. door projecten op touw te zetten die tot doel hebben het opvangaanbod voor verslaafden uit te bouwen en te diversifiëren, maar ook de begeleiding van de gebruikers te versterken.

Bijgevoegde tabel 4 biedt een overzicht van de acties die in 2022 in het kader van maatregel 3.8 zijn uitgevoerd.