Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de omzetting van de Europese richtlijnen door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in de aangelegenheden waarvoor het bevoegd is

Indiener(s)
Bertin Mampaka Mankamba
aan
Ans Persoons, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 911)

 
Datum ontvangst: 21/09/2023 Datum publicatie: 07/11/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 25/10/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
29/09/2023 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

Kunt u een stand van zaken geven van de omzetting van de Europese richtlijnen? Hoeveel richtlijnen moeten nog omgezet worden? Wat is het tijdschema van het Brussels Gewest voor elke richtlijn?

Welke dossiers lopen achter op schema en voor welke richtlijnen heeft de Europese Commissie een procedure opgestart? Waaraan zijn eventuele vertragingen of belemmeringen te wijten? Wat is de gemiddelde snelheid waarmee het BHG richtlijnen omzet?

Wordt er structureel overleg over de omzetting van de Europese richtlijnen en eventuele vertragingen georganiseerd met de Europese coördinator van de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel, om die vertragingen in de toekomst tot een minimum te beperken?

Welke maatregelen zijn gepland om de achterstand weg te werken en in de toekomst grote achterstand te vermijden?

Zijn er inbreukprocedures tegen Brussel ingesteld, omdat de richtlijnen niet op tijd werden omgezet? Zo ja, hoeveel?

 

 
 
Antwoord    Op 1 oktober 2023 is het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bezig met de omzetting van 13 richtlijnen, waarvan er zes niet tijdig zijn omgezet.

De voorlopige data voor de publicatie van de volledige omzetting van de richtlijnen die momenteel worden omgezet, zijn:
- Richtlijn 2019/1937: december 2023
- Richtlijn 2020/1057: november 2023
- Richtlijn 2020/2184: januari 2024
- Richtlijn 2022/2407: november 2023
- Richtlijn 2022/738: december 2023
- Richtlijn 2021/1187: januari 2024
- Richtlijn 2021/1883: afhankelijk van de goedkeuring van de federale wet
- Richtlijn 2023/958: maart 2024
- Richtlijn 2023/959: maart 2024
- Richtlijn 2023/1438: december 2023
- Richtlijn 2022/362: maart 2024
- Richtlijn 2023/1791: 2025
- Richtlijn 2023/970: 2026

Eerst en vooral moet worden opgemerkt dat de Commissie inbreukdossiers opent tegen België als geheel en niet rechtstreeks tegen een van zijn federale of gefedereerde entiteiten, en dat deze procedures automatisch in werking treden zodra de kennisgevingen (voor de omzettingsteksten en de concordantietabellen) niet vóór het einde van de door de richtlijn vastgestelde termijn zijn ingevoerd. Zodra een entiteit die bevoegd is voor de omzetting niet in orde is, wordt dus een dossier voor België als geheel geopend. De Europese Commissie heeft inbreukprocedures ingeleid wegens niet-mededeling van omzettingsmaatregelen in 25 dossiers waarvoor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd is. Het is belangrijk op te merken dat het gewest in 19 van deze dossiers de wetgeving volledig heeft omgezet: het gewest is dus te laat in 6 inbreukprocedures wegens niet-mededeling.


De richtlijnen worden alsmaar transversaler en vereisen de coördinatie van verschillende bestuursniveaus en verschillende intragewestelijke departementen. Als gevolg van de zesde staatshervorming is het niet altijd gemakkelijk voor elke bepaling te bepalen welk bestuursniveau bevoegd is, vooral omdat de interpretatie van de bevoegdheden van entiteit tot entiteit kan verschillen, wat een risico op asymmetrische omzetting veroorzaakt - een situatie waarin de ene entiteit omzet terwijl een andere entiteit "op hetzelfde niveau" zich onbevoegd verklaart - een feit dat de Commissie niet nalaat als niet-omzetting aan te merken. Er is vaak intra-Belgisch overleg nodig om met zoveel mogelijk zekerheid de verdeling van de bevoegdheden onder de verschillende entiteiten te bepalen.

Naast de overwegingen over de bevoegdheid worden de termijnen voor de omzetting van de richtlijnen steeds korter: van enkele maanden tot twee jaar. Voor de aanneming van wetgevende teksten met alle adviezen (sociaal overleg, advies van de Gegevensbeschermingsautoriteit, de Raad van State, enz.) overschrijden de procedures vaak de termijnen die door de richtlijnen worden toegekend.


Het is onmogelijk een gemiddelde omzettingstermijn te geven, aangezien elke richtlijn een andere termijn stelt, variërend van enkele maanden tot enkele jaren. Bovendien verschilt de mate waarin wetgeving moet worden aangepast sterk van geval tot geval: het wijzigen van een ministerieel besluit om de benaming van een plant te veranderen zal minder tijd in beslag nemen dan het wijzigen van een interfederaal samenwerkingsakkoord met budgettaire gevolgen, waarvoor de instemming van alle bevoegde assemblees vereist is.

Om de vertragingen in het omzettingsproces te verhelpen, heeft de regering beslist haar acties voor de goedkeuring van de maatregelen en de coördinatie ervan te intensifiëren. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan transversale dossiers die betrekking hebben op verschillende departementen en bestuursniveaus, zodat er geen twijfel kan bestaan over de volledige omzetting ervan. Bovendien wordt de regering op de hoogte gehouden van de voortgang van elk dossier door middel van een tweemaandelijkse nota, met als doel alle betrokken partijen aan te sporen de vastgestelde voorlopige tijdschema's te respecteren en eventuele blokkades zo snel mogelijk op te sporen om ze binnen de termijnen weg te werken.
Om de omzettingsprocedures en de toepassing van het Europese recht binnen het gewest te verbeteren, heeft de regering op 27 mei 2021 een omzendbrief aangenomen over de procedures voor de omzetting van richtlijnen, de inbreukprocedures en de beroepsprocedures bij het Hof van Justitie van de Europese Unie. Het doel van de omzendbrief is de communicatieprocedures, de rol van elke betrokken partij en de antwoordtermijnen te automatiseren en te verduidelijken, om zo het risico op financiële sancties wegens niet-mededeling en niet-toepassing van het Europese recht tot een minimum te beperken. Met het oog op meer transparantie en om elk departement en kabinet te responsabiliseren, wordt de voortgang van het omzettingsproces gepubliceerd op de website van Brussels International, na validering door de regering.

Hoewel er nog altijd achterstand is, wordt deze weggewerkt en werpen de inspanningen hun vruchten af. Er werden het afgelopen jaar tal van richtlijnen omgezet: 18 richtlijnen werden als volledig omgezet gemeld tussen 1 oktober 2022 en 30 september 2023.