Schriftelijke vraag betreffende het creëren van 'stille zones' in de stad
- Indiener(s)
- David Weytsman
- aan
- Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1569)
| Datum ontvangst: 03/10/2023 | Datum publicatie: 14/12/2023 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 23/24 | Datum antwoord: 28/11/2023 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 06/10/2023 | Ontvankelijk | Uitgebreid Bureau van het Parlement |
| Vraag | Tijdens de overlegcommissie over geluidshinder in de stad hebben onze medeburgers duidelijk laten zien hoeveel belang zij hechten aan rust in de stad, op bepaalde momenten en bepaalde plaatsen. Deze zomer bleek dat nog maar eens actueel, met name tijdens het Core Festival en Couleur Café. Objectief gezien is geluid een belangrijke gezondheidsfactor. Het creëren van stille zones, 'toevluchtsoorden', zoals voorgesteld in de negende aanbeveling van de overlegcommissie, zou helpen om stress, slaapstoornissen en hart- en vaatziekten te verminderen.
|
| Antwoord | 1. Leefmilieu Brussel en ik hebben de werkzaamheden van de overlegcommissie over geluidshinder in een stedelijke omgeving, die van 20 april tot 10 juni van dit jaar in het Brussels parlement bijeenkwam, natuurlijk op de voet gevolgd. Leefmilieu Brussel heeft als expert en referentiepersoon deelgenomen aan de informatiesessie van die commissie, met bijdragen over het institutionele kader en de Brusselse politieke context in verband met het plan QUIET.BRUSSELS (tussenkomst van Marie POUPÉ, diensthoofd van de dienst Geluidsplan binnen de afdeling Vergunningen en Partnerschappen) en vervolgens over geluidshinder en klachten in verband met geluidshinder (tussenkomst van Vincent CAUCHIE, diensthoofd van de onderafdeling Curatieve Politie binnen de afdeling Inspectie en Verontreinigde bodems). Vervolgens heb ik samen met Leefmilieu Brussel kennisgenomen van het verslag en alle aanbevelingen die aan het einde van de debatten door de deelnemers zijn aangenomen en op 10 juni 2023 in gewone zitting van het parlement zijn voorgesteld. Die aanbevelingen worden nu systematisch getoetst aan de acties die Leefmilieu Brussel onderneemt. 2. Het Brussels Gewest heeft niet gewacht op de aanbevelingen van de overlegcommissie over geluidshinder in een stedelijke omgeving om een beleid te ontwikkelen voor de creatie van rustige zones en akoestische comfortzones. Dat beleid is opgenomen in het plan QUIET.BRUSSELS in het kader van de visie QUIET.CITYLIFE, zoals aangenomen op 29 februari 2019, en werd opnieuw bevestigd in de gemeenschappelijke algemene beleidsverklaring van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering voor de legislatuur 2019-2024, waarin staat dat de regering met het oog op de preventie van en de strijd tegen geluidshinder en trillingen in de stedelijke omgeving zal toezien op de uitvoering van het plan. Ook al zijn parken populaire plekken voor burgers, het zijn niet de enige akoestische comfortzones die worden beoogd. In het plan QUIET.BRUSSELS wordt een heel thema gewijd aan maatregelen die gericht zijn op het creëren van (akoestische) comfortzones in wijken (‘Rustig wonen’) en groene ruimten (‘Rust vinden’) door middel van preventieve maatregelen op het gebied van ruimtelijke ordening, de creatie van nieuwe zones en de bevordering van hoogwaardige geluidslandschappen. Zonder in detail te treden, zijn dit de maatregelen: - Maatregel 17. De akoestische comfortzones bevestigen op het GPDO - Maatregel 18. Rekening houden met de geluidsomgeving in de RPA’s en de BPA’s - Maatregel 19. Een geluidslandschap ontwerpen in de duurzame wijken - Maatregel 20. Akoestische comfortzones of Q-zones inrichten - Maatregel 21. De akoestische comfortzones of Q-zones monitoren - Maatregel 22. De akoestische comfortzones of Q-zones opwaarderen Concreet is het de bedoeling dat mensen die geen rustige woonplaats hebben, dicht bij huis plaatsen kunnen vinden waar ze hun batterijen kunnen opladen en hun akoestische stress kunnen verminderen. Die maatregelen houden rechtstreeks verband met het beleid op het gebied van ruimtelijke ordening en stedenbouw. Er moet ook worden opgemerkt dat de thema’s met betrekking tot het matigen van het gemotoriseerde vervoer en het aanleggen van wegen, in de visie QUIET.TRANSPORT van het plan, ook bijdragen aan het beschermen, verbeteren en creëren van akoestische comfortzones door het lawaai aan de bron te verminderen in overeenstemming met het principe van de rangorde van maatregelen in de strijd tegen geluidshinder. Dit zijn de mobiliteitsmaatregelen van het plan QUIET.BRUSSELS die moeten worden geactiveerd om deze strategie uit te voeren: - Maatregel 1. Rekening houden met het geluid bij het uitwerken van mobiliteitsplannen en -projecten - Maatregel 2. Stad 30 versterken - Maatregel 6. Gebieden met sterke blootstelling saneren of verbeteren 3. De huidige strategie op het gebied van rustige zones vertaalt zich in verschillende soorten acties. Structureel geeft Leefmilieu Brussel dagelijks advies in het kader van de verschillende bestaande regelgevings- en overlegprocedures op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu (BWRO en OMV), met inbegrip van advies over geluidshinder in de verschillende fases van de projectontwikkeling (voorstudie, begeleidingscomité, MER, openbaar onderzoek, enz.). Wat de strategie voor de bescherming en ontwikkeling van rustige zones betreft, gaat het vooral om stedenbouwkundige projecten zoals RPA’s, BPA’s, duurzame wijkcontracten (DWC’s) en stadsvernieuwingscontracten (SVC’s) en andere kleinschaligere vastgoedprojecten. In elk van die gevallen wijst Leefmilieu Brussel zeer regelmatig op de noodzaak om wat al bestaat te behouden wanneer het voldoet en om te verbeteren wat nog niet voldoet. Wat planning en stedenbouw betreft, gaat het erom de mogelijkheden te bestuderen om de kwaliteit van de geluidsomgeving op lokaal niveau te verbeteren en te behouden en die mogelijkheden, indien nodig, op te nemen in de grafische en regelgevende bepalingen van ontwikkelingsplannen. In het geval van geluidshinder van het weg- of spoorwegverkeer ligt de nadruk op het behoud of de creatie van gesloten binnenterreinen van huizenblokken en stille gevels voor woningen, volgens het principe van een doorlopende gevellijn. Een specifiek artikel in titel 2 ‘stedelijkheid’ van het voorontwerp van de GSV Good Living bevat dat concept van een stille gevel, waardoor potentiële rustlokalen aan de achtergevel kunnen worden gesitueerd, terwijl de voorgevel blootgesteld blijft aan een geluidsomgeving die als lawaaierig wordt omschreven. Momenteel wordt bij stedenbouwkundige projecten de voorkeur gegeven aan het openstellen van bebouwde gebieden om actieve vervoerswijzen aan te moedigen, maar er moet voor worden gezorgd dat dat er niet toe leidt dat lawaai tot diep in stille binnenterreinen van huizenblokken doordringt. Wat projecten betreft, hebben gemeenten en OCMW’s sinds 2020 dankzij de projectoproep ‘Lokaal Geluidsplan’ subsidies kunnen krijgen, met name voor ontwikkelingsprojecten die gericht zijn op het verminderen van geluidshinder en het behouden of herstellen van rustige zones. Daartoe behoren de gemeente Watermaal-Bosvoorde in het kader van de heraanleg van de quiet.sports.agora bij Le Logis-Floréal en de gemeente Sint-Joost-ten-Node in het kader van de Familietuin, een gemeenschappelijke ontspanningsruimte aangelegd op het binnenterrein van het huizenblok tussen de Warmoesstraat en de Grensstraat. In de bebouwde omgeving zijn potentiële zones voor ontwikkeling zeldzaam en het verkeer, dat meestal een impact heeft op potentieel rustige zones, is alomtegenwoordig. Nogmaals, elke maatregel die een invloed heeft op het wegverkeer rond die gebieden, wordt gesteund door Leefmilieu Brussel. Dat is het geval voor de volgende projecten: - de plaatsing en vernieuwing van geluidsschermen langs de ring in Anderlecht, gefinancierd door projecten van Beliris in het kader van de ontwikkeling van de wijk Neerpede (groene zone, zwemvijver, enz.); - het nieuwe circulatieplan voor het Terkamerenbos; - emblematische stedelijke herinrichtingslocaties zoals het openluchtgedeelte van de tunnel in het Jubelpark of de Sint-Lazaruslaan in de Kruidtuin. Op het vlak van mobiliteit zijn de uitvoering van de verkeersluwe mazen die zijn voorzien in het Good Move-plan, evenals de invoering van de Stad 30, maatregelen die gunstig zijn voor de geluidsomgeving in het algemeen, maar ook op gerichte wijze om het verkeer rond een zone te matigen. Uiteindelijk zou de kaart van akoestische comfortzones in wijken kunnen overeenkomen met de kaart van verkeersluwe mazen. Wat het beheer betreft, zijn op de groene ruimten waarvoor Leefmilieu Brussel verantwoordelijk is specifieke reglementen van toepassing om de rust te bewaren in het kader van hun dagelijks beheer. 4. Zoals hierboven aangegeven, zijn er al een aantal acties aan de gang, waarvan er vele steeds terugkomen. Het gaat ook om een langdurig werk en de uitvoering van de verschillende acties valt vaak binnen het toepassingsgebied van andere beleidslijnen en buiten de bevoegdheden van Leefmilieu Brussel. Toch is het de bedoeling om op middellange termijn de geactualiseerde geluidsbelastingkaarten voor het jaar 2021 te analyseren om de akoestische winst te kwantificeren die voortvloeit uit de implementatie van de Stad 30 (zie antwoord op de volgende vraag). Aan het einde van dat werk zal een update van de verschillende rustige zones en akoestische comfortzones, die moeten worden behouden, verbeterd of gecreëerd, worden overwogen als de situatie aanzienlijk veranderd is. Op dezelfde manier wordt op het niveau van de bestemmingen en binnen de grenzen van de bevoegdheden van Leefmilieu Brussel bijzondere aandacht besteed aan het vermijden van conflicten tussen gevoelige functies en overbezetting van gemeenschappelijke ruimten als die beschermd zijn tegen geluidshinder van het wegverkeer. 5. In overeenstemming met de vereisten van de Europese Richtlijn 2002/49/EG, omgezet in de gewijzigde Brusselse ordonnantie van 17 juli 1997 betreffende de strijd tegen geluidshinder in een stedelijke omgeving, worden om de vijf jaar geluidsbelastingkaarten met betrekking tot vervoer (d.w.z. de geluidsbron die de grootste impact heeft op de bevolking) opgesteld en indien nodig herzien. De eerste geluidsbelastingkaarten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werden opgesteld in 2001. Ze werden bijgewerkt in 2006 en 2016. Het laatste referentiejaar is dus 2016. Er moet worden opgemerkt dat die kaarten worden opgesteld aan het einde van het referentiejaar, zodat de verkeersgegevens beschikbaar zijn van 1 januari tot 31 december. Ze vereisen ook veel verzamel- en rekenwerk. Dat verklaart waarom de verklarende documenten op de website van Leefmilieu Brussel, met name de fiches over geluidshinder, dateren van 2018. Om aan onze Europese verplichtingen te voldoen, zijn er nieuwe kaarten opgesteld voor het referentiejaar 2021. Die zijn nu afgewerkt en zullen binnenkort worden gepubliceerd nadat ze zijn voorgelegd aan de regering. Er moet worden opgemerkt dat de Europese Commissie het behoud van dat referentiejaar heeft opgelegd, ondanks de bijzondere context van de pandemie, die een aanzienlijke impact had op het vervoer. Vergelijkingen met 2016 zullen dus niet eenvoudig zijn. Gezien de bijzondere situatie in Brussel met betrekking tot het overvliegen van het Gewest en om de ontwikkelingen zo goed mogelijk op te volgen, worden er elk jaar geluidsbelastingkaarten voor de geluidshinder door het luchtverkeer opgesteld. |