Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het rookvrij maken van de Brusselse parken en groene ruimtes

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1570)

 
Datum ontvangst: 21/06/2023 Datum publicatie: 14/12/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 28/11/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
06/10/2023 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag   

Zoals u weet, gaan er regelmatig stemmen op om de parken en groene ruimtes in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest volledig rookvrij te maken. Die oproepen worden niet enkel ingegeven door algemene gezondheidsoverwegingen, maar ook omwille van ecologische redenen. Zo zien we bijvoorbeeld elk jaar wel verschillende meldingen binnenkomen van (kleine) brandjes in Brusselse bossen of parken als het gevolg van achteloos weggegooide peuken of ingedommelde rokers, maar ook het afval dat veroorzaakt wordt door die sigarettenpeuken heeft een zeer negatieve impact op onze groene ruimtes. Als men weet dat één sigarettenpeuk voldoende is om tot wel 500 liter water te verontreinigen, zijn de mogelijke gevolgen van deze gedumpte peuken aberrant.

In het licht van die gegevens zou het dan ook opportuun zijn om de mogelijkheden omtrent een breder rookverbod in de Brusselse groene ruimtes van dichterbij te onderzoeken. Onder meer in Parijs is sinds 2019 reeds een dergelijk verbod van kracht in 52 parken en publieke ruimtes, goed voor 10% van de totale Parijse groene ruimte.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Beschikt u over cijfers die kunnen duiden hoeveel sigarettenpeuken er op jaarbasis gedumpt worden in de Brusselse parken en groene ruimtes en tot hoeveel gevaarlijke brandsituaties dit reeds geleid heeft? Hoeveel daders worden er op heterdaad betrapt en welke sanctie(s) krijgen zij opgelegd? Welke evolutie kan u duiden in deze cijfers tegenover de voorgaande jaren?

  • Hebt u reeds stappen gezet richting de invoering van een (algemeen) rookverbod in de parken en groene ruimtes die beheerd worden door Leefmilieu Brussel? Zo ja, kan u nader duiden in welke groene ruimtes men het roken zou (kunnen) verbieden en op welke termijn deze verboden effectief ingevoerd zouden worden?

  • Op welke manier wordt er onderzocht of nieuwe parken en groene ruimtes, in het bijzonder voor het Becopark dat binnen enkele maanden officieel moet openen, meteen van een dergelijk rookverbod voorzien kunnen worden?

  • Op welke manier wordt hieromtrent tevens overleg gepleegd met de Brusselse gemeenten voor de parken en groene ruimten die zij in beheer hebben? Op welke manier wordt daaromtrent samengewerkt tussen de gemeenten en Leefmilieu Brussel? Op welke manier wordt er reeds werk gemaakt van sensibiliseringscampagnes om roken in parken, bossen en groene ruimtes af te raden omwille van de verschillende gevaren die dit inhoudt?

 
 
Antwoord    1.
Sigarettenpeuken vertegenwoordigen een aanzienlijk deel van het afval dat in de parken wordt achtergelaten. Leefmilieu Brussel is momenteel echter niet in staat om dit type afval in de groene ruimten te kwantificeren. In de toekomst zouden er geschatte cijfers beschikbaar moeten zijn na tellingen in bepaalde ruimten, aangezien Leefmilieu Brussel een methodologie heeft aangenomen die het mogelijk zal maken om het afval in de openbare ruimten te objectiveren en het percentage vervuiling, afhankelijk van het type afval, in de tijd te kwantificeren. Dat project maakt deel uit van de uitvoering van de strategie voor stedelijke netheid ‘clean.brussels’.

Van de 134 meldingen van sporen van brand of beginnende branden in de groene ruimten sinds 1 januari 2020 werden er slechts drie, met name meldingen van in brand gestoken vuilnisbakken, toegeschreven aan achtergelaten peuken. In de overgrote meerderheid van de gevallen waarin bewijzen van brand worden gevonden, moet de oorzaak worden toegeschreven aan vandalisme, barbecues of voetzoekers en vuurwerk. Wat weggegooide sigarettenpeuken betreft, zijn de parkwachters van Leefmilieu Brussel geen beëdigde ambtenaren en zijn ze dus niet gemachtigd om processen-verbaal uit te schrijven.

Het Agentschap Net Brussel (ANB), de gemeenten en de politiezones organiseren echter wel handhavingsacties voor overtredingen met betrekking tot het milieu en de stedelijke netheid, waaronder het weggooien van sigarettenpeuken.

Sinds begin 2023 heeft het ANB alleen al meer dan 500 processen-verbaal uitgeschreven voor het op heterdaad betrapt worden op het op de grond gooien van een peuk in de openbare ruimte. Met die actie wordt tegemoetgekomen aan doelstelling nr. 5 van de strategie ‘clean.brussels’, die tot doel heeft het aantal sigarettenpeuken dat in de openbare ruimte wordt weggegooid, aanzienlijk te verminderen.

In de ‘clean.brussels’-strategie heeft maatregel 52 tot doel de bestuurlijke transactie voor overtredingen in verband met de stedelijke netheid in te voeren, met name voor het op de grond gooien van sigarettenpeuken, om de strikte toepassing van de geldboete te benadrukken en zo het gevoel van straffeloosheid bij de bevolking tegen te gaan.

Als gevolg daarvan zal voor de dossiers die vanaf juni 2023 zijn geopend, de bestuurlijke transactie worden toegepast, waardoor de behandeling van de dossiers en het opleggen van de geldboetes aanzienlijk kunnen worden versneld. Het doel is om de overtredingen op het gebied van milieu en stedelijke netheid sneller en efficiënter te bestraffen. De dienst Recherche en Verbalisatie van het ANB heeft een aantal acties op het terrein uitgevoerd.

Concreet kunnen de medewerkers, wanneer zij een milieu- of netheidsovertreding vaststellen, de overtreder rechtstreeks een transactie voorstellen, d.w.z. de betaling van een bepaald geldbedrag.

2.
Hoewel er momenteel geen rookverbod van kracht is in de gewestelijke groene ruimten is er één uitzondering: het rookverbod in de speeltuinen. Dat verbod, dat dateert van 2005, was bedoeld om tabak uit het zicht van kinderen te houden en hun speelomgeving te verbeteren door schonere en veiligere ruimten te creëren.


Daarnaast wordt in maatregel 18 van de ‘clean.brussels’-strategie voorgesteld om de mogelijkheden te analyseren om specifieke zones voor rokers in te richten in de buurt van drukbezochte plekken en wachtplaatsen, zoals bovengrondse haltes van het openbaar vervoer, groene ruimten en schoolomgevingen. En om op bepaalde openbare plaatsen een rookverbod te overwegen.

3.
Een algemeen rookverbod in de gewestelijke groene ruimten of in bepaalde groene ruimten wordt momenteel niet overwogen.
4.
Om bovenstaande redenen is er in dit stadium geen overleg met de gemeenten over een mogelijk rookverbod in de parken.


Wat al wel wordt gedaan in de gewestelijke groene ruimten, is het publiek bewustmaken van de impact van achtergelaten sigarettenpeuken aan de hand van acties van de parkwachters, bijvoorbeeld door de achtergelaten sigarettenpeuken in het park te verzamelen en te tellen.