Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het verdwijnen van zwanen uit parken.

Indiener(s)
Françoise Schepmans
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1586)

 
Datum ontvangst: 01/09/2023 Datum publicatie: 15/11/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 10/11/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
18/10/2023 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag   
Ik wil graag uw aandacht vestigen op een probleem dat de biodiversiteit in onze Brusselse parken aantast. In recente persberichten wordt bezorgdheid geuit over de zorgwekkende achteruitgang van de zwanenpopulatie in onze vijvers.

Volgens de berichten is de populatie van knobbelzwanen, ook bekend als grote witte zwanen, aanzienlijk afgenomen sinds 2017. De situatie is kritiek geworden, zoals blijkt uit het feit dat Leefmilieu Brussel vorig jaar slechts 34 van deze majestueuze vogels heeft geteld. Deze alarmerende daling van het aantal doet vragen rijzen over de factoren die aan de basis liggen van de achteruitgang, die verder lijkt te gaan dan de traditionele milieuproblemen.

In het artikel wordt een verontrustende hypothese van het Koninklijk Verbond voor de Bescherming van Vogels naar voren gebracht, volgens welke kansarmen zouden jagen op zwanen om ze op te eten.

Als dat blijkt te kloppen, dan zijn er bijzondere aandacht en strenge maatregelen vereist om de biodiversiteit te beschermen en het dierenwelzijn te garanderen.

In dat verband wens ik u de volgende vragen te stellen:

  • Beschikt u over cijfers over de zwanenpopulatie in de Brusselse parken?

  • Kunt u de maatregelen toelichten die werden getroffen naar aanleiding van de afname van de zwanenpopulatie in onze parken?

  • Welke maatregelen werden tot nu toe getroffen om stroperij van zwanen en/of andere soorten tegen te gaan?

  • Hoe werkt u samen met organisaties zoals het Koninklijk Verbond voor de Bescherming van Vogels om efficiënte oplossingen te vinden voor het behoud van de zwanen en hun habitat?

 
 
Antwoord    De eerste van de beschermingsmaatregelen voor de zwaan die Leefmilieu Brussel heeft ingevoerd, is het monitoren van het aantal exemplaren op het gewestelijke grondgebied.

Afhankelijk van de gebruikte methodes laat de jaarlijkse monitoring overigens toe de door u genoemde cijfers te nuanceren. Volgens de Voorjaarstelling van de watervogels bestaat de zwanenpopulatie momenteel uit een dertigtal exemplaren, verspreid over het Brusselse grondgebied. We kunnen echter bevestigen dat de populatie afneemt in vergelijking met de cijfers van 2012 (toen een zeventigtal exemplaren).

Het is onmogelijk om met zekerheid iets te zeggen over de oorzaken van die afname. Maar, en dit is de tweede categorie van maatregelen om de soort te beschermen, Leefmilieu Brussel probeert in alle parken die het beheert een evenwicht te vinden tussen de recreatieve en natuurlijke waarden, ten gunste van de zwaan.


Concreet streeft Leefmilieu Brussel voor de waterlichamen, waarvan de soort sterk afhankelijk is, naar de best mogelijke waterkwaliteit en de grootst mogelijke rust. Die strategie komt uiteraard niet alleen de zwaan ten goede, maar alle soorten waarvan de natuurlijke habitat open water is. Door het zoeken naar en verkrijgen van een kwalitatief hoogwaardige habitat zullen de betrokken soorten op natuurlijke wijze volgen en fluctueren. Met andere woorden, zwanen of andere watervogels worden niet gevangen, verplaatst of vrijgelaten, maar mogen zelf kiezen waar ze willen verblijven.

Leefmilieu Brussel waakt erover dat het natuurlijke evenwicht van de waterlichamen niet wordt verstoord. Zo worden bezoekers eraan herinnerd dat het verboden is om wilde dieren in de parken te voederen, aangezien zwanen perfect in staat zijn hun eigen voedsel te vinden. Dat is een derde beschermingsmaatregel.

Wanneer de inspectiedienst van Leefmilieu Brussel meldingen krijgt van vermoedelijke stroperij, stellen de inspecteurs een onderzoek in. Ze werken samen met de politie en de beheerders van de betrokken sites.

Leefmilieu Brussel werkt samen met verenigingen om informatie te verstrekken, te sensibiliseren en de liefde voor de natuur in de stad te promoten. Leefmilieu Brussel werkt ook samen met het Koninklijk Belgisch Verbond voor de Bescherming van de Vogels (KBVBV) in het kader van zijn revalidatieprogramma voor wilde fauna.