Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het hergebruik van groenafval en organisch afval door stadsboeren

Indiener(s)
Thomas Naessens
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1587)

 
Datum ontvangst: 02/10/2023 Datum publicatie: 14/12/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 28/11/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
20/10/2023 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    Met de Good Food-strategie 2 wordt ernaar gestreefd  alle Brusselaars in de toekomst toegang te geven tot Good Food-voeding die is aangepast aan hun behoeften, tegen een eerlijke prijs voor de producenten. Deze strategie definieert de maatregelen die moeten worden uitgevoerd om de overgang van ons voedselsysteem naar een duurzamer systeem te verzekeren. Dit moet ons gewest in staat stellen om zowel de globale uitdagingen (bescherming van de natuur en de biodiversiteit en strijd tegen de klimaatverandering) als de lokale uitdagingen (social uitdagingen, uitdagingen op het vlak van gezondheid, op het vlak van economie en werkgelegenheid) aan te gaan. De multifunctionaliteit van onze stadslandbouw volledig erkennen van onze stadslandbouw bepaalt de Good Food-strategie een aantal strategische actielijnen.

Onder Actielijn 1  wil de strategie de agro-ecologische productie in Brussel en omgeving intensifiëren en ondersteunen. Tegen 2030 betekent dit onder andere het aanmoedigen van circulariteit binnen het  voedselsysteem. Volgens de strategie worden zowel in de gewestelijke als in de gemeentelijke groene ruimten kansen gegrepen om professionele en burgerlijke stadslandbouw te ontwikkelen (en zo de mogelijkheden van de private ruimten te versterken). Deze projecten dragen altijd bij aan het behoud van de biodiversiteit van de betreffende groene ruimte.

Mijn vraag heeft betrekking op het hergebruik door Brusselse stadslandbouwers van groenafval / organisch afval dat op het gewestelijk grondgebied wordt geproduceerd. Deze vraag verduidelijkt de verzoeken die mijn collega Ingrid Parmentier u heeft gedaan in een mondelinge vraag op 23 februari 2022 over het beheer van groenafval met het oog op het behoud van organisch materiaal in de bodem in het Brussels Gewest. In uw antwoord op haar vraag gaf u een overzicht van de stand van de kennis over dit onderwerp en de maatregelen die de overheden al hebben genomen om de circulariteit van deze hulpbronnen opnieuw te bevorderen. U vermeldde bijvoorbeeld een onderzoeksproject met Brussel Mobiliteit dat het mogelijk maakt om op gewestelijk en gemeentelijk niveau technieken voor recircularisering uit te testen. Als ik me niet vergis, impliceerde uw antwoord ook dat de materiële bestemming (hoe wordt het hergebruikt) en de territoriale bestemming (waar wordt het hergebruikt) van het organisch en groenafval dat in ons gewest wordt geproduceerd, vaak onbekend waren. A fortiori bevatte uw antwoord geen informatie over het hergebruik van groenafafval en organisch afval in de verschillende stadslandbouwprojecten.
  • Werd deze kwestie geëvalueerd toen de Good Food 2-strategie werd aangenomen? Weet u om welke tonnages het gaat?
  • Een paar jaar geleden werd er gesproken over het opzetten van een observatorium voor de lanbouwgrond in Brussel. Dit observatorium zou een meta-instrument zijn voor het identificeren en centraliseren van kennis. Het zou bestaan uit databases, in de vorm van inventarissen en kaarten, en technische fiches die de analyses en conclusies op basis van de gegevens samenvatten. Het zou dus de invoer van organisch materiaal voor de landbouwproductie in Brussel kunnen bevatten. Staat de oprichting van dit observatorium nog op de agenda?
  • Hebt u concrete voorbeelden van synergieën tussen projecten voor gewestelijk groenbeheer en projecten voor stadslandbouw (hergebruik van middelen uit snoeien en maaien bijvoorbeeld)? Zijn er meer specifiek maatregelen genomen om stadslandbouwers in gewestelijke groene ruimten gemakkelijk toegang te geven, of zelfs voorrang, tot groene "afvalbronnen" die worden gegenereerd door het beheer van deze sites (snoeien enz.)?
  • Kunt u me op de hoogte brengen van het onderzoeksproject dat Brussel Mobiliteit heeft opgezet om de lokale recuperatie van groenafval afkomstig van het beheer van zijn groene ruimten te bevorderen?
 
 
Antwoord    1.
In pijler 1.1 van de Good Food-strategie 2 is de volgende opdracht vastgelegd: het vergemakkelijken, op alle niveaus (technisch, logistiek, juridisch, ...) van de toegang voor de producenten tot de stedelijke organische stoffen. Die opdracht is gekoppeld aan de doelstelling van de strategie, namelijk dat in 2030 vijf productiesites in de praktijk uittesten hoe het bioafval van de stad kan worden gebruikt voor de voedingsproductie.

Het thema in kwestie is dus opgenomen in de Good Food-strategie. Om de toegang tot organisch stoffen voor de Brusselse landbouwers te vergemakkelijken, werd in juni 2023 een werkgroep opgericht met de volgende doelstellingen: de behoefte/vraag definiëren in termen van kwaliteit en kwantiteit van compost voor de landbouw (Good Food) en de revitalisering van de bodem (Good Soil), om de meest geschikte acties te bedenken die door de gewestelijke administratie zullen worden uitgevoerd.
2.
In Shifting Economy (actie PROD 1) is een actie opgenomen betreffende de invoering van een observatorium van productieactiviteiten. Landbouwactiviteiten zullen in dat observatorium worden opgenomen en het instrument zal in nauwe samenwerking met Good Food 2 worden opgesteld. Er moet nog worden bepaald welke informatie in dat observatorium zal worden opgenomen. De operationalisering van de maatregel hangt af van de partneradministraties (met name perspective.brussels).

Daarnaast wordt binnenkort een observatorium voor bioafval opgericht om een overzicht te houden van de bestaande stromen, hun bewegingen en hun evolutie om de lokale opwaardering van die hulpbronnen en de synergieën tussen de actoren te optimaliseren. Er zal natuurlijk een samenwerking zijn tussen de twee.

3.
Momenteel zijn er geen directe synergieën van dat type tussen het gewestelijke beheer van groene ruimten en stadslandbouwprojecten. Het doel van de werkgroep die momenteel samenkomt (zie antwoord op vraag 1 hierboven), is echter om de kwestie van het maken van kwaliteitscompost die gebruikt kan worden door landbouwers te behandelen en zo synergieën te creëren tussen het beheer van gewestelijke groene ruimten en de Brusselse stadslandbouwprojecten.

4.
Het onderzoeksproject is het project Carbone dat wordt gefinancierd door Innoviris en gecoördineerd door de ULB. Het brengt vijf administraties samen: Ukkel, Sint-Pieters-Woluwe, Sint-Gillis, Anderlecht en Brussel Mobiliteit. Het gaat enkel om groenafval (en niet organisch afval) geproduceerd in de groene ruimten die worden beheerd door de partneradministraties. Het doel van dat project is om de praktijken binnen die administraties te veranderen om ze meer circulair te maken. Elke administratie heeft geëxperimenteerd met verschillende circulariseringstechnieken: compostering (meso, gedecentraliseerd en hybride), inzameling van dode bladeren, mulching, opwaardering en gemeenschappelijk gebruik van versnipperd materiaal en herwaardering van groot hout.
Tijdens de twee jaar van het project werkte Brussel Mobiliteit aan experimenten met mulching (de productie van maaisel verminderen), de opwaardering van versnipperd materiaal en de herwaardering van groot hout. Tijdens het project werd een kwantificering uitgevoerd om de hoeveelheden geproduceerde en hergebruikte snippers (als mulch) te bepalen. De in 2022 geproduceerde snippers (+/-1000 m³) werden in 2023 volledig hergebruikt in de groene ruimten die door Brussel Mobiliteit worden beheerd: aan de voet van bomen voor aanplantingen (910 bomen en 25.000 struiken geplant) en als mulch in een deel van de groene ruimten die worden onderhouden. Het experiment zal worden voortgezet in het seizoen 2024 om na te gaan of alle geproduceerde snippers lokaal worden gecirculariseerd (in de groene ruimten die door Brussel Mobiliteit worden beheerd).