Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de verplichte sortering van organisch afval.

Indiener(s)
Mohamed Ouriaghli
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1593)

 
Datum ontvangst: 13/03/2023 Datum publicatie: 14/12/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 28/11/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
24/10/2023 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Het sorteren van organisch afval, dat sinds 2018 vrijwillig is in het hele Brusselse Gewest, wordt vanaf 15 mei 2023 verplicht voor huishoudens, bedrijven en administraties. Dit afval zal in de oranje zak moeten worden gesorteerd en/of individueel of collectief moeten worden gecomposteerd. Deze sortering is heel zinvol, aangezien voedselafval 40% van de traditionele witte zak uitmaakt. Door het te sorteren kan het niet alleen worden gerecycleerd tot meststof en groene energie, maar wordt ook de hoeveelheid CO2 en andere broeikasgassen die vrijkomen in de atmosfeer verminderd, omdat het wordt verwerkt in een methaniseringsinstallatie in plaats van in een verbrandingsoven.

Om te voorkomen dat deze zakken worden kapotgescheurd, aangezien hun inhoud lekkere hapjes bevat voor de weinige dieren die in onze gemeenten rondlopen, wordt op verzoek gratis een kleine container ter beschikking gesteld aan de inwoners. De zakken daarentegen moeten door de gebruiker worden betaald.

Een communicatiecampagne, de "Brussels Orange Challenge", riep onlangs de Brusselaars op om deze nieuwe uitdaging voor het sorteren van voedselafval aan te gaan. De bewoners informeren en sensibiliseren is essentieel, want sorteren is niet voor iedereen een gemakkelijke opdracht: het vergt inzicht in het belang ervan, tijd om naar de buurtcompost te gaan, oplettendheid om geen fouten te maken die kunnen leiden tot een administratieve boete, ruimte om de verschillende bakken een plaats te geven en geld om die bijkomende vuilniszak te betalen ... Het komt er dus op aan de mensen te motiveren om mee te doen.

Dit brengt me bij mijn vragen:

  • Welke gemeenten zijn sinds 2018 en tot op vandaag het best vertegenwoordigd in het sorteren van organisch afval?

  • Hoe evalueert u de resultaten van de “Brussels Orange Challenge”-campagne? Welke andere informatie- en sensibiliseringsinitiatieven werden genomen om zoveel mogelijk Brusselse gezinnen te bereiken?

  • Hoe denkt u de inzameling op grote sites en in flatgebouwen te organiseren? Is er een overgangsperiode voordat er controles en administratieve boetes worden opgelegd aan bewoners en bedrijven die de sorteerregels niet naleven?

  • Zijn de bestaande buurtcomposteervoorzieningen voldoende om aan de nakende verplichting te voldoen? Ondersteunt u initiatieven van de gemeenten?

  • Tot slot is de regering van plan om de inzameling van organisch afval uit te breiden naar de horeca, markten, ziekenhuizen enzovoort. Hoever staat dit project? Is de huidige biomethaniseringsinstallatie voldoende om de extra massa organisch afval van huishoudens, bedrijven en administraties te verwerken? Hoe zit het met de aangehaalde mogelijkheid om een Brussels biomethaniseringscentrum op te zetten als publiek-privaat partnerschap? Welke vooruitgang heeft de werkgroep in het kader van het afvalplan geboekt?

 
 
Antwoord    1.
Wat de verschillen in sortering binnen de gemeenten betreft, heeft Net Brussel schattingen uitgevoerd waaruit blijkt dat de inwoners van de gemeenten Watermaal-Bosvoorde, Oudergem, Sint-Pieters-Woluwe, Sint-Lambrechts-Woluwe, Ukkel en Ganshoren het organisch afval het meest sorteren sinds 2018. 

2.
Wat de Brussels Orange Challenge betreft, heeft deze communicatie- en activeringsactie rond sorteren een grote impact gehad. Er werden bijna 3.800 sorteerteams gevormd die aan de uitdaging hebben deelgenomen. Daarnaast werden bijna 11.500 kleine oranje vuilnisbakken verdeeld. 

De Brussels Orange Challenge maakte deel uit van een uitgebreid communicatieprogramma rond het sorteren van voedselafval en de wijziging van de ophaalkalender. Dat communicatieprogramma is van start gegaan in oktober 2022 en omvat de verdeling van een ophaalkalender met een sorteergids in alle brievenbussen, veldacties om oranje vuilnisbakken uit te delen, sensibiliseringsacties voor de bevolkingsgroepen die moeilijker te bereiken zijn via de massamedia, de aanmaak van de website https://voedingsafval.brussels/, waar alle nuttige informatie voor burgers over het sorteren van voedselafval wordt gecentraliseerd, en de creatie van ‘WikiCircular’, een uitwisselingsplatform met de gemeenten, zodat de communicatiemiddelen aan de gemeenten kunnen worden doorgegeven.

3.
Wat de ophalingen in de grote appartementsgebouwen betreft, hebben alle gebouwen die een contract hebben met Net Brussel gratis een oranje container van 240 liter gekregen, zodat de bewoners hun organisch afval buiten hun appartement kunnen opslaan. Tegelijk met die containers werd een brief aan de bewoners verspreid waarin het nieuwe sorteersysteem werd uitgelegd. Bij de brief zat een oranje zak om de bewoners aan te moedigen hun organisch afval te gaan sorteren. Die verdeling van containers en communicatiemateriaal is begonnen in november 2022 en geëindigd in april 2023. Alle betrokken gebouwen waren dus klaar voordat de hervorming van kracht werd. 

Na de inwerkingtreding van de sorteerplicht voor voedselafval was er een overgangsperiode zodat elk huishouden zich vertrouwd kon maken met de nieuwe verplichting.

Momenteel concentreert Net Brussel zijn handhavingsacties op gevallen van duidelijk misbruik met betrekking tot het niet naleven van de nieuwe kalender voor het buitenzetten van de zakken. Het agentschap stelt regelmatig vast dat de zakken die op de verkeerde tijdstippen worden buitengezet, niet goed gesorteerd zijn.

4.
Wat de compostering betreft, is er een netwerk van bijna 200 Brusselse buurtcomposten actief, dat elk jaar wordt uitgebreid. De projectoproep Vooruit met de wijk, die bestemd is voor bewoners, en de projectoproep Klimaat, voor de gemeenten en OCMW's, bevatten beide een specifiek onderdeel over afvalpreventie en -vermindering, waarbij het thema bioafval een prominente plaats krijgt om het netwerk van buurtcomposten verder uit te bouwen.

5.
De sorteerplicht voor voedselafval voor bedrijven is sinds 1 mei 2023 van kracht voor de producenten van ander afval dan huishoudelijk afval. 

Wat de biomethanisatie-eenheid betreft, heeft de regering in december vorig jaar ingestemd met 100% publieke eigendom via de dochterondernemingen van het Agentschap Net Brussel, op voorwaarde dat de deconsolidatie van de gewestbegroting kan worden gegarandeerd. De eerste fase van de kwalitatieve selectie van de consortia wordt momenteel afgerond en het technische bestek wordt verder opgesteld. In dit stadium blijft het de bedoeling om de installatie in de loop van 2026 in gebruik te nemen.