Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de veiligheidsproblematiek in Brussel naar aanleiding van de dood van de 17-jarige Nahel in Frankrijk.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 1199)

 
Datum ontvangst: 05/07/2023 Datum publicatie: 19/01/2024
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 08/01/2024
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/11/2023 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag   

Naar aanleiding van de dood van de 17-jarige Nahel in Parijs en de rellen die overal in Frankrijk ontploften, hebben minstens drie Brusselse politiezones (Brussel Hoofdstad-Elsene, Noord en West) beslist om meer dan 200 jongeren preventief administratief aan te houden tussen donderdag 29 juni en zondag 2 juli jongstleden. Dit met de bedoeling om nieuwe rellen in onze Brusselse straten in de kiem te smoren. Ter herinnering: op woensdag 28 en donderdag 29 juni waren er reeds zware incidenten in het centrum en in Sint-Gillis, met enkele uitgebrande wagens en waarbij in totaal 64 mensen werden opgepakt, waaronder een groot deel minderjarigen.

De preventieve aanhoudingen werden uitgevoerd na het ontdekken van diverse oproepen op sociale media om samen te komen aan het Anneessensplein of in de buurt van het Louizaplein en daar de confrontatie aan te gaan met de politie, om op die manier te protesteren tegen de dood van de jonge Fransman. Jongeren verzamelden onder meer in en rond de Anneessenswijk en aan het Zuidstation. Het is ook één van de redenen waarom de haltes Lemonnier en Anneessens op politiebevel even gesloten werden.

Daarnaast breng ik graag in herinnering dat de politiezone Zuid op vrijdag 30 juni in de avond negen jongeren opgepakt heeft die concrete plannen zouden gehad hebben om een aanslag te plegen op een commissariaat in Anderlecht, vlakbij het metrostation Jacques Brel. Ze hadden onder andere molotovcocktails, brandversnellers, wapens en bivakmutsen op zak. Acht van deze negen jongeren waren minderjarig.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Kunt u ons een balans bezorgen omtrent de incidenten in Brussel naar aanleiding van de dood van de 17-jarige Nahel?

  • Hoeveel politieagenten werden er ingezet? Hoeveel per politiezone en hoeveel van de federale reserve? Hoeveel van hen raakten gewond?

  • Beschikt u over de definitieve cijfers van opgepakte en aangehouden personen – zowel gerechtelijk als administratief – naar aanleiding van de (mogelijke) rellen na de dood van Nahel in Frankrijk?

  • Kan u in het bijzonder duiden welk aandeel van de opgepakte personen minderjarig was?

  • Hoeveel mensen werden op preventieve basis gearresteerd?

  • Hoeveel van de opgepakte of aangehouden mensen wonen effectief in Brussel?

  • Welke rol heeft safe.brussels gespeeld in deze kwestie, onder andere omtrent de opsporing van protestoproepen op sociale media?

  • Welke zijn de weerhouden criteria die gebruikt werden voor de preventieve aanhoudingen?

  • Beschikt u over meer info omtrent de geplande aanval op het politiecommissariaat in Anderlecht?

  • Welke andere (algemene) preventieve maatregelen werden genomen om rellen te voorkomen?

  • Is er een overleg geweest met jeugdorganisaties – zoals op niveau van de burgemeester van Stad Brussel – om deze problematiek over het hele gewest te bespreken?

 
 
Antwoord    Bij deze kan ik u de volgende elementen van antwoord verstrekken op uw vraag:

Hierna vindt u de elementen die de politiezones meegedeeld hebben. Op het grondgebied van de politiezone Brussel-Hoofdstad / Elsene was er nagenoeg geen schade: één brandend voertuig en enkele kleine brandhaarden (vuilnisbakken). Dit was te danken aan de preventieve maatregelen die werden genomen. Alle hierboven beschreven schade ontstond op de eerste dag. De volgende dagen werd nog kordater opgetreden en werd er geen schade aangericht. Binnen de politiezone BruNo waren er eveneens heel weinig incidenten. Er werden slechts 6 minderjarigen van hun vrijheid beroofd. De politiezones Brussel-West, Marlow en Montgomery hebben geen weet van incidenten op hun grondgebied die plaatsvonden binnen deze context.

Aangaande de ingezette politieagenten binnen de context van de vooraf beschreven incidenten werd het politiedispositief van de politiezone Brussel-Hoofdstad / Elsene opgesteld na een grondige risicoanalyse. De samenstelling en de grootte van het dispositief werden doorlopend aangepast in functie van de gebeurtenissen en vaststellingen. De lokale politie heeft steeds kunnen rekenen op passende steun van de federale politie, zowel bestaande uit bijkomend personeel als uit bijzondere middelen. Bij het korps van Brussel-Hoofdstad / Elsene vielen geen gewonden. Binnen de politiezone BruWest werden preventief evenwel op 30 juni, 1 juli en 2 juli zo’n 20 extra personeelsleden voorzien om bijkomend te patrouilleren op het grondgebied van de zone om zo onmiddellijk te kunnen ingrijpen bij mogelijke incidenten. De politiezones Marlow en Montgomery waren niet betrokken bij de voorgelegde incidenten. De zone Montgomery heeft evenwel een ondersteuning geboden aan de politiezone Brussel-Hoofdstad / Elsene. Binnen de politiezone BruNo werden evenwel op 30 juni en 1 juli preventief zo’n 24 en 33 extra personeelsleden (ordehandhaving en arrestatieteam).

Wat de rol van safe.brussels bij de opsporing van protestoproepen op sociale media betreft, gebeurt de screening van sociale media naar mogelijke opruiende berichten op het niveau van de geïntegreerde politie, die deze informatie overmaakt aan de betrokken politiezones. Safe.brussels houdt zich hier niet mee bezig.

Safe.brussels heeft in het kader van de incidenten van eind juni op verzoek van de politiezone Brussel-Hoofdstad / Elsene aan de bevoegde gewestelijke instanties de vraag overgemaakt om de deelsteps en deelauto’s te verwijderen binnen de door de politiezones vastgestelde perimeter. Daarnaast heeft safe.brussels op vraag van de politiezone Brussel-Zuid extra mobiele camera’s ter beschikking gesteld naar aanleiding van de geplande aanval op het politiecommissariaat in Anderlecht. Tevens werd het gewestelijk crisicentrum geopend en ter beschikking gesteld van de betrokken politiezones om de operationele coördinatie te verzekeren. Ten slotte bracht safe.brussels in real time verslag aan mij en de Hoge Ambtenaar van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest uit.

Aangaande de weerhouden criteria betreffende de preventieve aanhoudingen delen de politiezones mee dat er enkel rekening gehouden wordt met objectieve criteria, met name: kwaadwillige samenscholing, het bezit van bivakmutsen, hamers of andere voorwerpen die een gevaar vormen voor de openbare orde. Dit is in overeenstemming met de bepalingen van artikel 31, 3 van de Wet op het politieambt

Op het terrein worden de teams georiënteerd op basis van "open source" informatie waaruit bleek dat er opgeroepen werd om zich te verplaatsen via openbaar vervoer. Bijzondere aandacht werd dan ook gericht naar de haltes van het openbaar vervoer.

Ik kan u eveneens bevestigen dat de politiezone Zuid verschillende maatregelen heeft genomen om de commissariaten te beschermen. Dit toezicht werd aangescherpt door een verhoging van de doortochten van de patrouilles voor deze commissariaten te organiseren, alsook door een permanente visualisering van de camera’s voor en in de omgeving van de commissariaten. Daarnaast werden intern de procedures voor de beveiliging van de commissariaten gedurende de nacht aan het personeel herhaald.

Wat ten slotte de andere algemene preventieve maatregelen binnen de context van incidenten gelinkt aan rellen betreft, laten de politiezones aan mij weten dat er voornamelijk heel zichtbaar gepatrouilleerd wordt in vooraf bepaalde zones zoals winkelstraten en de voetgangerszone. Bovendien wordt er een preventief dispositief bestaande uit straathoekwerkers en jeugdwerkers ingezet. De overlegassistenten van de zones staan in permanent contact met de verantwoordelijke van de ordedienst en de verschillende niet-politionele actoren op het terrein, zodat telkens kan ingeschat worden wie de beste actor is om in een bepaalde buurt of voor een bepaalde situatie tussen te komen.