Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de strijd tegen antisemitisme en het project "Jongeren tegen antisemitisme"

Indiener(s)
Margaux De Ré
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 1316)

 
Datum ontvangst: 15/12/2023 Datum publicatie: 08/02/2024
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 08/02/2024
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
21/12/2023 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

Op 7 december presenteerde CEJI de conclusies van het project "Jongeren tegen antisemitisme", waarin het cruciale belang van de strijd tegen antisemitisme werd benadrukt. Deze bezorgdheid is des te relevanter in het licht van de bevindingen van Unia, die wijzen op een zorgwekkende toename van antisemitische daden en uitspraken in België sinds 7 oktober, met 76 geregistreerde meldingen, waaronder zes haatmisdrijven.

Met betrekking tot haatmisdrijven luiden de aanbevelingen als volgt:

1. De coördinatie vergemakkelijken van actoren die betrokken zijn bij het registreren van en reageren op haatmisdrijven om hiaten te identificeren, de samenwerking te versterken, de rapportage te verbeteren, de wet te handhaven en slachtoffers van antisemitische haatmisdrijven gerechtigheid en gespecialiseerde ondersteuning te bieden.

2. De technische capaciteit van het gegevensverzamelingssysteem van de politie verbeteren om specifiek motieven gelinkt aan vooroordelen te registreren en ervoor te zorgen dat intersectionele haatmisdrijven worden geregistreerd.

3. Indicatoren voor haatmisdrijven en antisemitische vooroordelen opnemen in de verplichte opleiding voor politie, aanklagers en magistraten, met voortgezettte opleiding voor lokale referenten. Met de juiste investeringen zou dit opkomende netwerk een voorbeeld van “best practices” voor Europa kunnen worden.

4. Maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat racistische en xenofobe motieven door de nationale rechtbanken in aanmerking worden genomen als verzwarende omstandigheden, zoals voorgeschreven in het kaderbesluit van 2008, onder meer door middel van wettelijke en beleidsmaatregelen en systematische opleiding van openbare aanklagers en de rechterlijke macht.

5. De capaciteit van Joodse organisaties verhogen om ondersteunende diensten aan te bieden aan slachtoffers van antisemitische haatmisdrijven, door middel van financiering, opleiding en een samenwerkingskader dat functioneert als verwijzingsmechanisme tussen de politie en instanties die deze diensten aanbieden.

Een van de verschillende aanbevelingen van CEJI is de strategische betrokkenheid van verschillende belangrijke instanties om actief bij te dragen aan het verzamelen van nauwkeurige en uitgebreide gegevens over antisemitische incidenten.

  1. Bent u op de hoogte van de aanbevelingen ter afsluiting van het project "Jongeren tegen antisemitisme"? Hoe reageert u op deze aanbevelingen?

  2. Als onderdeel van het Brusselse antiracismeplan, dat het verbeteren van de opvang en ondersteuning van slachtoffers, het garanderen van een grotere toegankelijkheid en het vereenvoudigen van de rapportage omvat, hoe bent u van plan de coördinatie en de reactie op haatmisdrijven te versterken, rekening houdend met specifieke aanbevelingen zoals het vergemakkelijken van de coördinatie van actoren, het verbeteren van technische vaardigheden in het verzamelen van politiegegevens en het integreren van indicatoren in de opleiding van ordehandhavers? Met dien verstande dat dit een bevoegdheid is van uw collega Rudi Vervoort.

 
 
Antwoord    Ik heb de eer u het volgende antwoord mee te delen:


Ik heb kennis genomen van deze belangrijke aanbevelingen ter afronding van het project “Jongeren tegen antisemitisme” van het CEJI (Centre Communautaire Laïc Juif David Susskind). Het is inderdaad absoluut nodig de samenwerking en knowhow van de verschillende spelers die betrokken zijn bij de bestrijding van haatmisdrijven en de begeleiding van slachtoffers ervan te versterken.

Zoals u weet, werd het Brussels plan ter bestrijding van racisme 2023-2026 in december 2022 goedgekeurd door de Gewestregering. Het betreft een plan dat raakvlakken vertoont met alle Brusselse bevoegdheden en dat alle regeringsleden en meerdere besturen betrekt.



Verschillende acties uit dit plan die rechtstreeks worden aangestuurd door equal.brussels zijn bedoeld om antisemitisme te bestrijden, met name via algemene preventie en sensibilisering:


· Actie 1 voorziet in een voortzetting van de financiële ondersteuning van projecten van verenigingen, met inbegrip van projecten ter bestrijding van antisemitisme in het kader van de projectoproepen van equal.brussels.
· Als onderdeel van actie 2 is de website van de bewustmakingscampagne #BrusselsYouCanDoIt bijgewerkt met voorbeelden die specifiek betrekking hebben op antisemitisme. #BrusselsYouCanDoIt is zowel een toolbox voor slachtoffers, om hen te informeren over hun rechten en rechtsmiddelen en hen aan te moedigen te getuigen, als een reminder aan plegers van racisme dat dit een strafbaar feit is, met inbegrip van het fenomeen cyberhaat dat in het bijzonder door antisemitisme beoogde personen treft.

· Vanaf 2024 zullen de Brusselse gewestelijke instellingen in het kader van actie 4 drie herdenkingsdagen organiseren die verband houden met de bestrijding van racisme:
1. 27 januari: Internationale dag voor de slachtoffers van de Shoah
2. 21 maart: Internationale dag tegen racisme
3. 8 april: Internationale dag van de Roma.


Doel van deze herdenkingsdagen bestaat er enerzijds in mensen ertoe aan te zetten stil te staan bij historische feiten die verband houden met racisme aan de hand van een actieve herdenking, en de symbolen die in dat verband door de overheidsdiensten worden gebruikt, zichtbaarheid te geven. Anderzijds is het de bedoeling de Brusselse bevolking te informeren over en te sensibiliseren voor de thema’s van de internationale dagen. Tot slot moet er bewustmaking worden gecreëerd over stereotypen en vooroordelen die aanleiding kunnen geven tot racisme en discriminatie gebaseerd op verondersteld ras, huidskleur, herkomst, nationaliteit, en nationale of zogenaamde etnische afkomst.

Deze actie wordt ontwikkeld in samenwerking met Unia en het maatschappelijke middenveld: het CCLJ (Centre Communautaire Laïc Juif David Susskind) voor de Dag van 27 januari, de MRAX (Mouvement contre le Racisme, l'Antisémitisme et la Xénophobie) voor de Dag van 21 maart en het Steunpunt voor Roma en Woonwagenbewoners van de vzw Foyer voor de Dag van 8 april.
equal.brussels zal een communicatiekit verspreiden onder alle Brusselse overheidsdiensten.


· Actie 16 bevestigt dat het gewest actief deelneemt aan interfederaal overleg en internationale werkzaamheden, en met name aan het Nationaal Coördinatiemechanisme voor de bestrijding van Antisemitisme (ex-waakzaamheidscel antisemitisme waarbij het gewest reeds betrokken was).

· Ten slotte zal in het kader van actie 19 begin 2024 een adviesraad voor de uitbanning van racisme in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden opgericht die onder andere kwesties inzake antisemitisme zal behandelen.


De meeste maatregelen van dit gewestelijke actieplan dragen onrechtstreeks bij aan de bestrijding van antisemitisme in het bredere kader van de bestrijding van racisme.

Zo is er actie 5, die wordt aangestuurd door visit.brussels. Deze actie wil het aanbod van geleide bezoeken, museumbezoeken en wandelingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest die racistische stereotypen doorbreken ontwikkelen, door bijzondere aandacht te schenken aan de geschiedenis van het antisemitisme om beter te begrijpen hoe de huidige stereotypen vorm krijgen en om ze beter te kunnen deconstrueren.


Bovendien zal de kwestie van haatmisdrijven, die slachtoffers van antisemitisme zwaar treffen, worden aangepakt via actie 9, die wordt gestuurd door safe.brussels en Brusafe. Deze actie wil de politiediensten sensibiliseren en informeren inzake polariserende fenomenen in verband met racisme en discriminatie, en vooral cyberhaat.



Er zullen sessies van het platform "Radicalisering - Polarisatie" over cyberhaat, hate speach en desinformatie worden georganiseerd om de leden van het platform, met inbegrip van de referentiepersonen voor radicalisering in elke politiezone, bewust te maken van het gevaar hiervan en om goede praktijken uit te wisselen. De ontwikkelde acties zullen de kennis en knowhow van de Brusselse politie om feiten van racisme en discriminatie aan te pakken vergroten en de opvang van slachtoffers verbeteren.


Daarnaast wil actie 10, die ook door safe.brussels wordt aangestuurd, de relaties tussen de politiediensten en de burgers verbeteren door goede praktijken te bevorderen en uit te wisselen, door technische tools in te voeren en via gerichte communicatie.


equal.brussels volgt samen met Unia en andere betrokken actoren de uitwerking van deze acties op in het kader van de door Brusafe georganiseerde competentiepool voor de bestrijding van racisme. Deze pool heeft als doel de competenties van de veiligheidsberoepen te versterken, en brengt deskundigen van verschillende Brusselse instellingen samen om een multidisciplinaire aanpak te ontwikkelen, met de volgende opdrachten:

1. het bestaande kadaster met opleidingen over het thema in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest aanvullen;
2. opleidingstrajecten voor de personeelsleden ontwikkelen;
3. feedback geven over de opleidingsbehoeften van de terreinactoren;
4. desgevallend verslag uitbrengen over de opleidingsmaatregelen in de verschillende gewestelijke plannen.

Voor grondiger antwoorden op de kwesties inzake veiligheid en preventie, wil ik u verzoeken uw vragen te richten aan mijn voor deze materies bevoegde collega’s.

Sinds mijn aantreden heb ik de steun aan verenigingen actief op het gebied van gelijke kansen onophoudelijk versterkt. Sinds 2019 ontvingen vele projecten van verenigingen ter bestrijding van verschillende vormen van racisme - en in het bijzonder antisemitisme - financiële steun in het kader van jaarlijkse projectoproepen uitgeschreven en opgevolgd door equal.brussels. De thematische projectoproepen gericht op de verenigingen vormen fundamentele instrumenten voor de ondersteuning van door experten gedragen projecten, die beantwoorden aan de behoeften en de realiteit op het terrein.


Enkele van de verenigingen die werken rond antisemitisme en die worden gesteund door mijn subsidiebeleid sinds 2019 zijn:

- European Jewish Community Center (EJCC): 1 project in 2022 (Dialogue et Diversité) en 1 project in 2023 (Dialogue et Diversité).

- Koekelberg Promotion: 1 project in 2021 (Koekelberg sous l'occupation : Shoah et Résistance).
- L’Institut d’Etudes du Judaïsme: 1 project in 2022 (La haine des Juifs, c’est quoi ? C’est qui ? Et pourquoi ?);
- L’Union des Progressistes Juifs de Belgique (UPJB): 2 projecten in 2021 (La chanson de Sarah - La Pâque Juive et la fin de l'esclavage);
- Le Centre Communautaire Laïc Juif David Susskind (CCLJ): 1 project in 2023 (La cyberhaine négationniste : un défi majeur pour nos sociétés démocratiques).
- Le Mouvement contre le Racisme, l'Antisémitisme et la Xénophobie (MRAX): 1 project in 2019 (ceremonie Ma Plume Contre le Racisme), 1 project in 2020 (bewustmakingscampagne en opleidingscycli), 1 project in 2021 (Connaitre mes origines), 3 projecten in 2023 (campagne: La police et moi, de la blessure à la résilience ! - Sacré bruxellois ! - La cyber-haine ? Non merci !);

- Het Joods Museum van België: 1 project in 2019 (project verwezenlijkt met jongeren van het Lycée Guy Cudell in Sint-Joost), 1 project in 2020 (conferentie: Minorités sexuelles et communautés religieuses aujourd'hui), 1 project in 2022 (Let’s meet a Jew 1.2.3);
- Magma: 2 projecten in 2019 (A côté de toi, radiodocumentaire: Les jeunes de confession juive à Bruxelles - intercultureel magazine voor en door jongeren).

- Ras El Hanout: 2 projecten in 2020 (Enfants d'Abraham - The One (et demi) Man Show), 2 projecten in 2021 (La Schoule de Molenbeek - Pourquoi je n'ai pas porté plainte ?), 1 project in 2022 (Parloir), 1 project in 2023 (BXL Plays for Diversity).

Daarnaast worden veel andere projecten ondersteund die meer in het algemeen gericht zijn op het bevorderen van etnisch-culturele diversiteit of het bestrijden van discriminatie en haatdragend gedrag op basis van zogenoemde “raciale” criteria.


Begin dit jaar ontmoette equal.brussels een honderdtal verenigingen om de projectoproepen voor 2023 voor te stellen en breidde de directie haar communicatiekanalen uit om zoveel mogelijk verenigingen te bereiken. Het tijdschema voor 2023 omvatte twee oproepen voor innovatieve projecten, evenals een oproep voor terugkerende/permanente projecten en een oproep voor structurele subsidies op basis van het nieuwe wettelijke kader. Een projectoproep die specifiek gericht is op de bestrijding van cyberhaat in verband met racisme en xenofobie werd ook uitgeschreven, in samenwerking met de Federatie Wallonië-Brussel en het Waals Gewest. Deze nieuwe subsidies hebben als doel een duurzamere en vastere financiering te bieden aan organisaties. Deze organisaties stemmen zich op elkaar af voor meer doeltreffendheid en om hun bijdrage aan het gewestelijke overheidsbeleid te verzilveren.


Naast de projectoproepen vormt de wetgeving een onontbeerlijk instrument in de strijd tegen racisme, en het gewest overweegt al jaren een kaderordonnantie antidiscriminatie die de wetgeving voor de verschillende gewestelijke materies harmoniseert, en daarom werd er begonnen met een codificatie.
In het verlengde van solidere wetgeving moeten meldingen makkelijker worden gemaakt en de drempel voor toegang tot ondersteuning en politiediensten worden verlaagd. Ook de rapportering moet verder worden verfijnd. Ik heb al een ontmoeting met bepaalde verantwoordelijken bij de politie georganiseerd, om onder meer dit onderwerp te bespreken. Laatstgenoemden werken actief samen met de verenigingssector om een omstandiger rapportering bij de politiediensten te verkrijgen.