Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de toestand van het rioolnet.

Indiener(s)
Ibrahim Dönmez
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1640)

 
Datum ontvangst: 15/11/2023 Datum publicatie: 09/02/2024
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 09/02/2024
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
10/01/2024 Mondelinge vraag omgevormd tot schriftelijke vraag p.m.
12/01/2024 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag   

In 2019 had ik de gelegenheid om u een vraag te stellen over de toestand van de rioleringen in het Brussels gewest. De toestand was als volgt:

  • Ongeveer 25 tot 30% van de riolen in de hoofdstad was in slechte staat;

  • De helft van de riolen is niet onderzocht en moet onderzocht worden om de ouderdom van de buizen te bepalen. De ambitie was om 100% van de controles te voltooien in 2024/2025;

  • Het doel was om 500 kilometer riool te renoveren met een snelheid van 20 kilometer per jaar, tegen een kostprijs van 20 miljoen euro.

Vivaqua heeft destijds 300 miljoen euro begroot over een periode van 5 jaar om de Brusselse riolen te renoveren. Met een gemiddeld bedrag van 60 miljoen euro per jaar (dat de geplande investeringen in het rioleringsnet en de investeringen in de stormbekkens omvat) zouden de vooropgestelde doelstellingen kunnen worden bereikt, rekening houdend met de capaciteit van de Brusselse bevolking en het gewest om deze werken te verwerken, die bijzonder ingrijpend zijn voor de mobiliteit.

De huidige situatie is alarmerend. Directeur-generaal Laurence Bovy luidt de noodklok en wijst op de kwetsbaarheid van het economisch model van de waterintercommunale.

Vivaqua, dat geconfronteerd wordt met de noodzaak om te voldoen aan grote investeringsbehoeften, vraagt om meer financiële middelen voor de dringende renovatie van 19.000 km riolering in slechte staat, evenals 221 km met hetzelfde hoge of zeer hoge risico waarvoor de renovatie niet langer kan wachten.

Als gevolg hiervan moet er nog ongeveer 300 kilometer riool worden gerenoveerd, met een rekening die hoger zal zijn dan de 1,5 miljard euro die voor 2019 is aangekondigd.

Dit is ver verwijderd van de oorspronkelijke doelstelling (namelijk 20 kilometer per jaar en 300 kilometer tegen 2023). In 2023 is bijvoorbeeld slechts 12,8 kilometer daadwerkelijk gerenoveerd.

Het financiële model en de schuldenlast van Vivaqua hebben hun maximum bereikt. We vernemen zelfs dat de schuld van Vivaqua tegen 2024 zou kunnen oplopen tot 1,140 miljard euro.

In het licht van deze verontrustende informatie zou ik u de volgende vragen willen stellen:

  • Is de situatie tot op heden volledig geëvalueerd?

  • Hoe denkt de regering Vivaqua financieel te ondersteunen om aan de dringende renovatiebehoeften te voldoen?

  • Wat zijn de vooruitzichten om de doelstellingen voor 2019 bij te stellen, gezien de huidige vertraging ten opzichte van de 20 kilometer per jaar?

  • Hoe denkt de regering de Brusselaars te betrekken bij de renovatie van de riolering, met name wat betreft de mogelijke verstoring van de mobiliteit?

 
 
Antwoord    1
VIVAQUA maakt sinds 2008 een inventaris op van het rioleringsnet van de 19 Brusselse gemeenten (waarvan ze begin de jaren 2000 geleidelijk het beheer overgenomen heeft). Die inspecties resulteren in een indeling van elk rioolgedeelte op basis van de mate van veroudering ervan en de bijbehorende inzakkingsrisico's. De schaal voor de beoordeling van de uit te voeren werkzaamheden loopt van klasse 0 tot klasse 5, met als doel prioriteit te geven aan de werken aan de meest verouderde delen van het riool. Op basis van de uitgevoerde inspectiecampagnes concludeert VIVAQUA dat 25% tot 30% van de geanalyseerde delen kan worden gecategoriseerd als verouderd, d.w.z. dat ze grondig moeten worden gerenoveerd. Daarvan moet 12%, ongeveer 220 km, dringend worden gerenoveerd.


Een van de ambities van VIVAnext, het strategische plan van VIVAQUA dat in 2019 is gelanceerd, was om een volledig zicht te krijgen op de toestand van de rioleringsnetten. Op het moment van de lancering van het strategische plan VIVAnext in 2019 bedroeg het kennispercentage van de toestand van het rioleringsnet 44%. Sinds de start van het inspectieprogramma is 1.809 km riool geïnspecteerd en geanalyseerd, wat neerkomt op 95% van het hele net.

Het is de bedoeling om tegen 2025 een volledige stand van zaken te hebben van het rioleringsnet, met name dankzij het gebruik van nieuwe inspectietechnieken (bv. Hydrozoom).

Het rioleringsnet is eigendom van de intercommunale en het is niet de taak van het Gewest om het onderhoud ervan te financieren. De Meerjareninvesteringsplannen van de operator omvatten de doelstellingen van VIVAQUA en worden elk jaar gevalideerd door de regering, die voor 2023 akte heeft genomen van de moeilijke situatie van de intercommunale en een neerwaartse herziening van haar vernieuwingsdoelstellingen.
Er moet wel worden opgemerkt dat de Brusselse regering op 7 december heeft beslist om een uitzonderlijke subsidie van 12,14 miljoen euro toe te kennen aan de intercommunale om haar in staat te stellen te voldoen aan de ratio's van de Europese Investeringsbank (EIB-ratio’s). Daardoor krijgt die toegang tot een derde lening bij de EIB van 335 miljoen euro.
Bovendien moet de studie naar de rationalisering van de watersector de hele financiering van de watersector analyseren, en de kaarten zouden dan kunnen worden herschikt in het kader van de resultaten van die studie. De eerste resultaten worden aan het einde van de huidige legislatuur verwacht.
2
Zoals u weet, bracht de atypische en onstabiele economische situatie VIVAQUA ertoe om, na overleg met Leefmilieu Brussel, BRUGEL en mijn kabinet, in het nieuwe Meerjareninvesteringsplan (MIP) voor te stellen om haar engagement te beperken tot het jaar 2023 om te vermijden dat de renovatiepercentages van haar netten meermaals herzien zouden worden. Voor het jaar 2023 is een vernieuwingspercentage voor sanering van 0,64% voorgesteld.

Voor 2024 voorziet VIVAQUA in een vernieuwingspercentage van 0,73%. Om een begroting voor 2024 te kunnen voorleggen die in overeenstemming is met het begrotingstraject en dus met het MIP 2021-2026, is een bijzondere inspanning geleverd voor de enveloppe van de vernieuwing van de rioleringsnetten om rekening te houden met de aanzienlijke inflatie, met name van materialen, waarmee VIVAQUA de afgelopen twee jaar werd geconfronteerd. De geplande projecten zijn daarom geselecteerd op basis van hun hoger risico, waarbij rekening wordt gehouden met hun haalbaarheid.
3
Om de omwonenden beter te betrekken en te informeren, heeft VIVAQUA onlangs haar communicatie rond werkzaamheden voor haar geplande werven in het Brussels Gewest (die sinds eind 2022 op het terrein wordt uitgerold) gemoderniseerd.
De eerste doelstelling van deze nieuwe communicatie is de duidelijkheid ervan te verbeteren. De huis-aan-huisfolders die worden uitgedeeld aan alle bewoners die in de buurt van een werf wonen, zijn nu opgesteld in drie talen (Frans, Nederlands en Engels). Bovendien worden de redenen voor de werkzaamheden, en dus de activiteiten van VIVAQUA, beter uitgelegd en worden de boodschappen en de toon vereenvoudigd. Pictogrammen en kleuren worden gebruikt om praktische informatie te geven over de timing en fases van de werken, de eventuele impact op het verkeer, parkeren en de afvalinzameling, enzovoort.
Om de manier waarop die informatie wordt ontvangen te optimaliseren, zijn er ook nieuwe soorten media gecreëerd: werfzeilen en affiches voor grote gebouwen, ontworpen in dezelfde grafische stijl als de andere media, zullen dienen als herinnering aan de informatie die via de individueel verspreide folders wordt gegeven. Via een QR-code op de papieren media kan ook meer informatie worden gevonden op de website van VIVAQUA.