Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het budget voor 2024 voor de evaluatie en aanpassing van het project 'Stad 30'.

Indiener(s)
David Weytsman
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1897)

 
Datum ontvangst: 04/01/2024 Datum publicatie: 14/03/2024
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 14/03/2024
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
02/02/2024 Ontvankelijk p.m.
14/03/2024 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    Ik stel u regelmatig vragen over de noodzaak van een betere evaluatie van het overheidsbeleid op het gebied van mobiliteit. Dat is een eis van de burgers, die ook betrokken willen worden bij die evaluatie, net zoals ze betrokken willen worden bij de ontwikkeling van het beleid. Sinds 1 januari is de maximumsnelheid standaard 30 km/u in het hele Brusselse Gewest. Het aantal wegen in een zone 30 is daardoor gestegen van 65% tot meer dan 80%. Bij de invoering daarvan heeft de regering aangegeven dat ze twee doelstellingen nastreefde: verkeersveiligheid en luchtkwaliteit. De verkeersveiligheidscijfers zijn zorgwekkend. De ernst van de ongevallen is weliswaar gedaald, maar het aantal is sterk gestegen. Dat komt met name doordat de wegen niet vooraf anders ingericht werden, doordat de snelheidsbeperkingen onduidelijk zijn en doordat meer ruimten worden gedeeld, zoals in de fietsstraten.

Ik ben dus benieuwd naar de resultaten van de veralgemeende zone 30. Wat zijn de resultaten op het gebied van luchtkwaliteit? Hoe maak je het onderscheid tussen de daling van de uitstoot als gevolg van de zone 30 en de daling als gevolg van bijvoorbeeld de LEZ (omschakeling naar schonere motoren)? Hoe verklaart u de sterke stijging van het aantal ongevallen?

Ik wil ook graag de informatie vervolledigen die ik heb gekregen tijdens de bespreking van de begroting 2024.

  • Hoe beoordeelt u het succes of het gebrek aan succes van de zone 30?

  • In de beleidsnota 2023 stond dat er een studie was gestart die aanbevelingen voor de veralgemeende zone 30 moest opleveren. Is die studie klaar? Zo ja, wat zijn de aanbevelingen? Zo niet, waarom niet? Welk budget is daarvoor uitgetrokken?

  • In de beleidsnota 2024 staat dat er in het najaar van 2023 een nieuwe lijst van microprojecten voor 2024 zal worden opgesteld om de veiligheidsmaatregelen te bepalen die in het kader van de veralgemeende zone 30 moeten worden geprogrammeerd. Die nieuwe lijst zou schoolomgevingen, ongevalgevoelige zones en zone 30-projecten bevatten. Wat is de huidige situatie? Om welke nieuwe zones gaat het? Welk budget is er gepland voor 2024 en werd er toegekend in 2023?

  • In de beleidsnota 2024 wordt gesproken over bijkomende snelheidsverlagingen op bepaalde wegen in het kader van de veralgemeende zone 30. Welke wegen zijn dat en hoe werden die gekozen?

  • Op welke wegen waar de maximumsnelheid verlaagd werd tot 30 km/u, werd de situatie aangepast en de snelheidslimiet teruggebracht naar 50 km/u in 2024? Hoeveel dergelijke aanpassingen waren er in 2023?

 
 
Antwoord    We moeten ons beleid voeren en beoordelen op basis van cijfers. Daarom richtte Brussel Mobiliteit in het kader van de vorig jaar goedgekeurde mobiliteitsordonnantie het Good Move-observatorium op. Sinds vorig jaar staan er steeds meer gegevens in alle transparantie op de website daarvan (zie https://data.mobility.brussels/home/nl).
De invoering van de Stad 30 op 1 januari 2021, toen 30 km per uur tot algemene regel werd verheven in onze straten, ging gepaard met een zeer regelmatige evaluatie. De impactindicatoren die Brussel Mobiliteit opvolgt zijn het aantal verkeersslachtoffers, de rijsnelheden, en de rijtijden. Leefmilieu Brussel controleert daarentegen de geluidsniveaus. De luchtkwaliteit wordt ook gemonitord door Leefmilieu Brussel, al is het veel moeilijker te bepalen wat de oorzaak van een verbetering is (LEZ, snelheidsverlaging, technologische innovatie, verwarming gebouwen enz.).


De conclusie is glashelder: de Stad 30 maakt onze stad aangenamer en leefbaarder en bovendien is Brussel samen met Praag en Amsterdam een van de voorlopers in Europa op dit gebied. Het gaat uiteraard om een geleidelijke evolutie richting het beleidsdoel van nul verkeersdoden en zwaargewonden op de weg tegen 2030 (de zogeheten Vision Zero). Die doelstelling is duidelijk nog niet bereikt, de evolutie is wel ondubbelzinnig positief.

-
Het aantal ernstige slachtoffers, op basis van de ongevallenstatistieken van de politie.
De evolutie van het aantal sterfgevallen of zwaargewonden gaat ook in dalende lijn. Na een eerste daling in 2021 en een stijging in 2022 die in hoofdzaak te wijten was aan de toename van slachtoffers bij stepgebruikers, wijzen de cijfers voor de eerste negen maanden van 2023 (de volledige ongevallenstatistieken voor 2023 zullen pas begin maart beschikbaar zijn) op een sterke daling.
De cijfers voor voetgangers en autogebruikers zijn de laagste die gemeten werden in het BHG sinds 2010. Na de aanzienlijke stijging van het aantal fietsers in de loop van de afgelopen jaren, stellen we vandaag niet enkel een relatieve daling van het ongevalsrisico vast, maar ook een absolute daling van het aantal slachtoffers.



Met betrekking tot stepgebruikers zagen we eerst een sterke toename van het aantal slachtoffers, wat moet worden gezien tegen de achtergrond van de explosieve toename van het stepgebruik. Vandaag zien we in vergelijking met 2022 voor deze vervoerswijze een sterke daling.

Gedetailleerde cijfers:
Voor de eerste negen maanden van 2023
o Voetgangers: 633 gewonden, het laagste cijfer zonder de COVID-periode mee te rekenen. 36 zwaargewonden/doden, het laagste cijfer,
de COVID-periode meegerekend
o Fietsers: 787 gewonden, wat lager is dan in 2022, terwijl de tellers laten zien dat het aantal fietsers nog steeds toeneemt ten opzichte van 2022. 24 zwaargewonden/doden, het laagste sinds 2018, de COVID-periode meegerekend.
o Stepgebruikers: 383 gewonden, een sterke daling ten opzichte van 2022. 17 zwaargewonden/doden, bijna de helft minder dan in 2022.
o Bromfietsers/motorrijders: 464 gewonden, het laagste aantal zonder de COVID-periode mee te rekenen,
maar nog steeds veel zwaargewonden/doden (29)
o Auto’s: 762 gewonden, het laagste cijfer zonder de COVID-periode mee te rekenen – zeer sterke daling op lange termijn (sinds 2010). 9 zwaargewonden/doden, wat grotendeels het laagste cijfer is, de COVID-periode meegerekend

-
De snelheidsbeperkingen worden steeds beter nageleefd: Brussel Mobiliteit voert sinds november 2020 elk jaar snelheidsmetingen uit op 80 plaatsen in het gewest. De camera’s staan verdekt opgesteld en staan altijd los van de controlepunten, wat vermijdt dat er een vertekening optreedt in de metingen door het feit dat mensen vertragen zodra ze de flitspaal zien.
Brussel Mobiliteit stelt een duidelijke daling vast van de gemiddelde snelheid op alle wegen, wat duidt op een steeds betere naleving van de snelheidsbeperkingen door het gemotoriseerd vervoer. De Stad 30 heeft dus overal een gunstig en blijvend effect, zowel op de wegen waar de snelheidsbeperking niet veranderd is (waar 30 dan wel 50 per uur werd behouden) als die waar de snelheidsbeperking van 50 naar 30 per uur ging.
De Stad 30 vermindert het lawaai en verbetert de leefkwaliteit.

Het verlagen van de snelheidsbeperking van 50 naar 30 per uur heeft het verkeerslawaai in sommige gevallen met meer dan de helft verminderd. De tellingen uitgevoerd door Leefmilieu Brussel tonen een daling van de geluidsniveaus, van 1,5 tot 4,8 dB(A), afhankelijk van het tijdstip, de plaats, het soort verkeer en het wegdek. De snelheidsbeperking vermindert het geluid dat wordt veroorzaakt door de wrijving van banden op het wegdek, maar ook door afremmende en optrekkende voertuigen.
Bovendien daalt het percentage Brusselaars dat blootgesteld wordt aan geluidsniveaus veroorzaakt door het wegverkeer die gelijk zijn aan of hoger liggen dan de drempelwaarden van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie). In 2016 bedroeg dit percentage 64%, terwijl de update van de geluidsbelastingkaart voor 2021 toont dat dit percentage nog maar 30% is.
De grafieken met de meest recente analyses zijn beschikbaar (en zijn het onderwerp van een perscommuniqué BM/Kabinet: https://mobilite-mobiliteit-brussels.prezly.com/drie-jaar-30-kmu-in-brussel-een-stand-van-zaken).
Er werden aanbevelingen opgesteld in de vorm van 12 technische fiches om de snelheidsbeperking hand in hand te laten gaan met een aangepaste infrastructuur. De inhoud van die fiches staat wel degelijk op punt en ze worden geleidelijk opgemaakt en op de website van Brussel Mobiliteit gepubliceerd. Het gaat om puur technische aanbevelingen en herinneringen aan alsook samenvattingen van de geldende regelgeving. De thema’s die aan bod komen zijn onder meer de afmetingen van chicanes en wegvernauwingen, Berlijnse kussens, verkeersremmers, enzovoort. Hiervoor werd een budget van 65.193 euro incl. btw uitgetrokken.

Op het gebied van infrastructuur: Dit wordt behandeld hetzij in het kader van bredere herinrichtingen of in het kader van microprojecten in prioritaire zones, met name op basis van beveiligingsprojecten uit het SafeStreet-programma van het actieplan verkeersveiligheid. Het betreft hoofdzakelijk de beveiliging van voetgangersoversteekplaatsen, ongevalgevoelige zones, schoolomgevingen en projecten om de 30 per uur-limiet geloofwaardiger te maken of de beveiliging van wegen waar 50 per uur geldt.
Nieuwe radars binnenkort geplaatst
De rol van de snelheidscontroles blijft essentieel. Daarom zal Brussel Mobiliteit dit jaar 14 extra radars plaatsen, met name op de Pantheonlaan, de Ninoofsesteenweg, de Landsroemlaan, de Woestelaan, enzovoort. De gesprekken met de betrokken gemeentes en politiezones zijn aan de gang.
Ten slotte voorziet het actieplan verkeersveiligheid in een herevaluatie van de maximumsnelheden op sommige verkeersaders. In dit stadium werd er voor dit jaar nog geen enkele concrete aanpassing gepland.
In 2023 werd op geen enkele weg waar de maximumsnelheid naar 30 per uur werd verlaagd, de snelheid weer verhoogd naar 50 per uur en momenteel is er in 2024 ook geen verhoging gepland.