Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de incubator ICAB

Indiener(s)
Clémentine Barzin
aan
Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 230)

 
Datum ontvangst: 24/09/2020 Datum publicatie: 22/12/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 20/11/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
02/10/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Het bestaan van bedrijfsincubatoren of andere structuren voor steun aan ondernemingen is van het grootste belang voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Momenteel heeft Brussel vier publieke incubatoren. Hun projecten richten zich op zeer specifieke gebieden: EEBIC, de eerste incubator in Brussel, werkt samen met de ULB op technologische gebieden; ICAB is gericht op ICT & Engineering; BLSI is gericht op levenswetenschappen; Greenbizz concentreert zich op duurzame economie.

Icab was het eerste incubatiecentrum gewijd aan de sector van de informatie- en communicatietechnologie (ICT) in het Brussels Gewest. Icab is gevestigd op de site van het Arsenaal in Etterbeek en biedt jonge bedrijven zo'n 2.100 m² kantoorruimte.

Daarom wil ik u de volgende vragen stellen:

- Welke doelstellingen zijn aan Icab toegewezen op het vlak van bezetting? Wat is de huidige bezettingsgraad van Icab? Zijn het alleen bedrijven in verband met ICT & Engineering? Zijn er verschillen in bezetting tussen de werkplaatsen, de kantoren en de coworkingruimtes? Wat is de verhouding tussen vrouwelijke en mannelijke exploitanten van deze ondernemersruimtes?
- Wat is de gemiddelde bezettingsduur van een onderneming? Hoeveel omloop van ondernemingen laat dit toe? Hoeveel nieuwe bedrijven hebben zich bij Icab gevestigd, respectievelijk in 2018, 2019 en 2020? Hoeveel bedrijven hebben in 2018, 2019 en 2020 een hoge vlucht genomen om zich elders te gaan ontwikkelen? Hebt u een idee, met name door middel van monitoring, van het voortbestaan van de ondernemingen die een hoge vlucht hebben genomen? Met welke resultaten?
- Wat was het budget dat het Gewest heeft toegekend voor deze incubator in 2018, 2019, 2020?
- Wat zijn precies de criteria voor het huren van een locatie? Wie bepaalt uiteindelijk of en hoe een bedrijf zich daar kan vestigen?
- Icab biedt ruimte aan start-ups, maar ook begeleiding. Waaruit bestaat zo'n begeleiding? Wie zijn de partners (alleen publiek of ook privaat)? Wat zijn de nadere regels ervan?
- Heeft de COVID-19-gezondheidscrisis een impact gehad op bedrijven die bij Icab gevestigd zijn? Zo ja, welke?
 
 
Antwoord    Het is nooit nodig geweest om een streefcijfer voor de bezetting vast te stellen, aangezien de Brusselse incubators altijd een uitstekende bezettingsgraad hebben gehad. Voor 2019 heeft ICAB bijvoorbeeld een bezettingsgraad van 98% geregistreerd. ICAB huisvest momenteel 33 ondernemingen (exclusief coworking). Dit komt overeen met een bezettingsgraad van 94%. Het merendeel van de in ICAB gevestigde ondernemingen behoort tot de ICT- of engineeringsector. De andere zijn dienstverlenende bedrijven, die het ecosysteem versterken en potentiële diensten aanbieden aan ondernemingen binnen ICAB.

ICAB heeft een nuttige oppervlakte (exclusief vergaderruimten en gemeenschappelijke ruimten) voor productieactiviteiten van 1.848 m², waaronder:
Privatieve ruimte: 1.521 m² (ongeveer 82%); werkgelegenheid: 306 personen (30/06/2020).
Coworkingruimte: 327 m² (ongeveer 18 %); werkgelegenheid: 83 personen (september 2020).

Verdeling volgens geslacht:

Privatieve ruimte

Totaal :

306

Mannen :

211

Vrouwen :

95

FT

242

FT

188

FT

54

HT

64

HT

23

HT

41

HT : Half/Part Time – FT : Full Time

Coworkingruimte

Totaal :

83

Mannen :

70

Vrouwen :

13



De gemiddelde bezettingsduur van een onderneming schommelt tussen 2,5 en 4,5 jaar. ICAB kent een natuurlijk verloop van ondernemingen (spontane toelating tot een graad) en heeft in principe altijd een reservecapaciteit om nieuwe projecten toe te laten.

Daarnaast heeft ICAB altijd de mogelijkheid om aanwezige ondernemingen op te waarderen naar een hogere graad (niet-spontane toelating tot een graad). ICAB kan hiervoor een opzegtermijn van drie maanden toepassen. Deze mogelijkheid is in het verleden gebruikt om nieuwe veelbelovende projecten een kans te geven.

Het aantal ondernemingen dat zich bij ICAB heeft gevestigd:
- In 2018: 9 ondernemingen
- In 2019: 5 ondernemingen
- In 2020: 4 ondernemingen

Het aantal ondernemingen dat ICAB heeft verlaten:
- In 2018: 11 ondernemingen
- In 2019: 8 ondernemingen
- In 2020: 5 ondernemingen

ICAB beschikt echter niet over kwantitatieve gegevens over het voortbestaan van de ondernemingen die ICAB hebben verlaten.

ICAB ontvangt de volgende financiële tegemoetkomingen:
- Werkingssubsidie: 175.000 euro per jaar.
- Innovatiesubsidie (2019; toegekend door innoviris.brussels): 44.600 euro.

De Brusselse incubators ondersteunen de oprichting en ontwikkeling van innovatieve ondernemingsactiviteiten en bevorderen de valorisatie van het wetenschappelijk onderzoek. Ze hebben elk een bijzondere focus op een strategische activiteitensector voor het Gewest. De
criteria voor het huren van een bedrijfsruimte zijn dus in de eerste plaats gebaseerd op het innovatieve karakter van de projecten, de beoogde activiteitensector, het risiconiveau en de toereikendheid van de personele middelen.

Concreet worden ondernemingen die zich in ICAB willen vestigen, beoordeeld aan de hand van de volgende criteria:
- de activiteiten behoren tot de ICT- of engineeringsector;
- de voorgestelde producten of diensten hebben een belangrijke technologische component;
- de voorgestelde producten, diensten of het ondernemingsmodel omvatten een innovatieve component;
- de onderneming is bereid om samen te werken met onderzoekscentra;
- de onderneming houdt zich aan de principes van open ondernemerschap.

De raad van bestuur neemt de beslissing, op advies van de directeur en de gedelegeerd bestuurder.

De begeleiding bestaat uit twee delen:

- Een begeleiding die gemeenschappelijk is voor alle incubators en die gecoördineerd wordt door hub.brussels.
Het coachingprogramma van incubators.brussels biedt ondernemingen die in de Brusselse openbare incubators gevestigd zijn, individuele, op maat gemaakte coaching voor een periode van zes maanden (hernieuwbaar). Het coachingprogramma van incubators.brussels is een gezamenlijk project van de vier Brusselse openbare incubators: BLSI, EEBIC, GREENBIZZ en ICAB, in samenwerking met hub.brussels, finance.brussels en citydev.brussels. Het wordt ontwikkeld in het kader van een project van innoviris.brussels.

a) Criteria
o Een start-up in de ICT of engineering
o Een activiteit die deel uitmaakt van de prioritaire economische doelstellingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
o Een fase post ‘probleem-oplossing’
o Een grote potentiële markt
o Een evolutief ondernemingsmodel
o In de incubator zijn gevestigd

b) Prijs: gratis
- Om de innovatieve en technologische projecten te begeleiden en om te vormen tot groeibedrijven, biedt ICAB ook diensten aan die kunnen worden aangepast aan de specifieke behoeften van een project. De begeleidingsstructuur ziet eruit als volgt:
· ICAB-scan: elk begeleidingstraject begint met een evaluatie van het project vanuit het oogpunt van het product, de markt, het commerciële model, het team, enz. Op basis van deze analyse wordt het meest geschikte begeleidingstraject of dienstenpakket voorgesteld.
· Community coaching: de ondernemers ontmoeten elkaar dagelijks bij ICAB. Ze bespreken de uitdagingen met elkaar en wisselen tips en trucs uit (de ICAB-gemeenschap als bron van kennis, expertise en coaching).
· ICAB-X / Amplitude+: de ondernemingen met een ‘product/markt-geschiktheid’ en de ambitie om sterk te groeien, kunnen zich aanmelden voor een ICAB-eXcelerate (ICAB-X), een versnellingsprogramma voor technologische opschaling. Het centrale element van dit programma is intensieve omkadering door een driekoppige adviesraad, aangevuld met maandelijkse individuele begeleiding. De ambitie is om elk jaar negen ondernemingen intensief te begeleiden zodra ze op kruissnelheid komen.

a) Criteria
o Een start-up in de ICT of engineering
o Initiële eigen inkomsten
o Een sterk team
o Een grote potentiële markt
o Een evolutief ondernemingsmodel
o In Brussel gevestigd zijn of van plan zijn om zich daar te vestigen

b) Deelnamekosten: 750-1.250 euro

Met betrekking tot de gevolgen van de COVID-crisis voor de gehuisveste ondernemingen, laten de ondernemingen weten dat zij de gevolgen voor het personeelsbestand, het zakencijfer en de winstgevendheid over het algemeen als sterk tot matig negatief beoordelen. Nog over het algemeen beoordelen de ondernemingen hun herstelcapaciteit als matig tot redelijk.