Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het project ARBRES.

Indiener(s)
Clémentine Barzin
aan
Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 429)

 
Datum ontvangst: 12/07/2021 Datum publicatie: 30/09/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 15/09/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
15/07/2021 Ontvankelijk p.m.
15/09/2021 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    De regering heeft beslist steun te verlenen aan het ARBRES-project, een onderzoeksproject dat door Innoviris wordt gefinancierd in het kader van Co-create 2021-2024, om de plaats van fruitbomen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te bestuderen.

Mijn vragen zijn de volgende:

  • Wat is het totale budget dat Innoviris voor het ARBRES-project heeft uitgetrokken? De begroting voor 2020 vermeldt een bedrag van 1.112.031 miljoen euro. Hoe zit het met de andere jaren, als die er zijn? Welk totaalbedrag is/zal worden toegewezen aan elke belanghebbende die in dit kader wordt gefinancierd: CEU, gemeenten Ukkel en Vorst, BE, Velt Brussel?

  • Wat is het budget voor het programma Co-create in 2021 (1,6 miljoen in 2019; 2,4 miljoen in 2020) en welke projecten zijn geselecteerd? Hoeveel projecten zijn er in 2019, 2020 en 2021 ingediend in het kader van deze jaarlijkse oproepen tot het indienen van projecten? Hoeveel van deze projecten waren afkomstig van bedrijven, hetzij volledig, hetzij via partnerschappen? Op basis van welke criteria werden bepaalde projecten niet geselecteerd? Het programma Co-create is gericht op de veerkracht van het Brussels Gewest. Hoeveel projecten houden verband met de economische veerkracht in het licht van de COVID-19- crisis?

  • Maakt het ARBRES-project deel uit van de slimme-specialisatiestrategie 2021-2027 voor innovatie? Zo ja, welk deel van de financiering komt voor de betrokken jaren uit EFRO-fondsen? Wat is in dit verband het totale budget uit de EFRO-fondsen voor deze strategie en hoe zal dit worden gekoppeld aan de regionale fondsen? Welk budget van deze strategie wordt toegewezen aan elk strategisch innovatiegebied  en in het bijzonder aan dat van het  "Klimaat: veerkrachtige gebouwen en infrastructuur" voor dit meerjarenplan en in 2021? Heeft Brupartners deel uitgemaakt van de stuurgroep bij de ontwikkeling van deze strategie?

  • Hoeveel bedrijven worden door Innoviris ondersteund in 2021 (75 in 2019; 90 in 2020)? Welke bedrijven worden gesteund via de Joint R&D project call? Hoeveel bedrijven hebben een project ingediend? Op basis van welke criteria werend bepaalde projecten niet geselecteerd? Hoeveel vzw's zullen in 2021 financiering van Innoviris ontvangen? Hoeveel projecten van universiteiten/hogescholen zullen in 2021 door Innoviris worden gefinancierd?

  • Wat zijn de meetbare doelstellingen van het ARBRES-project? Aan welke concrete doelstellingen zijn de fondsen voor de belanghebbenden gekoppeld: wat is het stappenplan van de CEU, de gemeenten Ukkel en Vorst, LB en Velt Brussel? Welke extra bijdrage tot de agronomie/tuinbouwdeskundigheid zal het onderzoek in het kader van het ARBRES-project leveren? Welke kennis zal het project bijdragen die tot op heden niet bestaat?

  • Zal het ARBRES-project personeel in dienst nemen? Zo ja, welke profielen?

  • Wat zijn de doelstellingen van de regering met betrekking tot de koeling van de stad en het vasthouden van regenwater via dit project? Waarom zijn fruitbomen in deze context geschikter dan niet-fruitbomen?

  • Hoeveel bomen zullen er door dit project worden geplant? In welke gemeenten (enkel Ukkel en Vorst of nog verder?)? Welk deel van de begroting van dit project is bestemd voor de eigenlijke vergroening?

  • De CEU-coördinator geeft aan dat "het de bedoeling is om op termijn de Brusselse gemeenten in staat te stellen keuzes te maken ten aanzien van de plaats van fruitbomen in de openbare ruimte". Om welke hulpmiddelen gaat het: een plantenbank, een platform met soortenlijsten, enz.

  • Er wordt ook gezegd dat prioritair werk zal worden besteed aan "de voedingsdiensten" van fruitbomen. Wat zijn deze verwachte diensten en wat zijn de concrete doelstellingen? Degenen die bij het project betrokken zijn, spreken van een "voedselzekerheidsperspectief". Wat zijn de doelstellingen van de regering in dit verband? Wat zijn de productieniveaus die u bedoelt om daaraan te voldoen?

  • Hoever staan we vandaag met het opzetten van een netwerk voor de inzameling, productie en distributie van het fruit, zoals aangekondigd door de schepen van Ukkel? Wat zijn de deadlines? Zal het fruit te gelde gemaakt worden?

 
 
Antwoord    In het kader van de projectoproep Co-Creation 2020 werd een subsidie van € 1.112.031 toegekend aan het project ARBRES (start van het project: 1 maart 2021; duur: 36 maanden). Het totaalbudget van het project, evenals de verdeling van de subsidie onder de verschillende betrokken partners en de interventiegraad van Innoviris worden weergegeven in de tabel hieronder.

Tabel 1 : ARBRES – totaalbudget en subsidie Innoviris.

Partner

Totaalbudget (€)

Subsidie (€)

Interventiegraad (%)

Centre d’écologie urbaine (CEU)

365.203

292.162

80

Gemeente Ukkel

204.872

204.872

100

Gemeente Vorst

210.525

210.525

100

Leefmilieu Brussel

261.620

261.620

100

Velt Brussel

178.565

142.852

80

 

1.220.785

1.112.031

 


De bekrachtiging van de subsidies van de projectoproep 2021 door de Brusselse regering is nog niet afgerond. Om die reden kan Innoviris daaromtrent nog niet communiceren en kan er dus nog geen uitsluitsel gegeven worden over het aantal geselecteerde projecten, noch het totale financieringsbedrag. Tabel 2 hieronder geeft een overzicht van het aantal ingediende en geselecteerde projecten voor de jaren 2019, 2020 en 2021. Daarbij dient opgemerkt te worden dat de definitie van onderneming voortaan in overeenstemming is met de Europese definitie, die geen rekening houdt met de rechtsvorm van de entiteit die de steun ontvangt, maar alleen met het feit of die al dan niet economische activiteiten heeft (het aanbieden van goederen of diensten op een bepaalde markt). Dat impliceert dat verenigingen zonder winstoogmerk die economische activiteiten hebben eveneens onder die definitie vallen.

Tabel 2 : INNOVIRIS Co-Creation – aantal ingediende en geselecteerde projecten 2019-2021

Jaar

Aantal ingediende dossiers

Aantal gefinancierde projecten

Aantal projecten waarbij ondernemingen betrokken zijn

2019

11

3

3

2020

6

3

3

2021

12

/

/



De toelatingsvoorwaarden, financieringsmodaliteiten alsook de evaluatiecriteria worden gespecifieerd in het reglement van het Co-Creation-programma, dat beschikbaar is op de website van Innoviris (zie:
https://innoviris.brussels/sites/default/files/documents/reglement_co-creation_2021_0.pdf ).

Sinds het begin van het Co-Creation-programma heeft geen enkel project een thema rond een eventuele pandemie, en met name de economische impact van het beheer ervan, behandeld. De projecten, die in 2020 en 2021 in het kader van het programma Co-Creation werden ingediend, werden voor de COVID-19-crisis geconcipieerd. Het centrale onderwerp van de projectoproep Prospective Research was nochtans de manier waarop beleidsmakers pandemieën in de toekomst beter kunnen beheren (zie:
https://innoviris.brussels/nl/prospective-research).

De nieuwe slimme specialisatiestrategie voor het gewest voor de periode 2021-2027 werd op 17 juni 2021 goedgekeurd door de Brusselse regering. De toekenning van de subsidie aan het project ARBRES vond reeds eerder plaats. Er worden geen EFRO-middelen ingezet voor dit project.

De ontwikkeling en de uitvoering van de slimme specialisatiestrategie (RIS3) is immers een vereiste 
(ex-antevoorwaarde) van de Europese Commissie in het nieuwe EFRO-programma voor de periode 2021-2027. De RIS3 biedt ook een kader voor de uitrol van andere Europese fondsen. De Commissie is dan ook van mening dat de RIS3 een centrale rol speelt in de industriële transitie door rekening te houden met aspecten zoals vaardigheden, digitalisering en de groene transitie.

Er is echter nog geen duidelijkheid over de financiële middelen die beschikbaar zullen zijn voor de taak van Innoviris in het kader van de nieuwe EFRO-programmaperiode, met name voor het SID Klimaat en Energie. Voor de meest recente ontwikkelingen in dit verband en de aanwending van de EFRO-middelen, dienen we te verwijzen naar de Cel EFRO van Brussel International. De begrotingsvooruitzichten inzake de uitvoering van het Gewestelijk Innovatieplan zijn te vinden in bijlage 3 van het document RIS3/Gewestelijk Innovatieplan (GIP) (zie:
https://innoviris.brussels/sites/default/files/documents/gewestelijk_innovatieplan_2021-2027.pdf, pp. 61-62).

In de geest van een inclusieve benadering bevatte de uitwerking van de nieuwe RIS3 en het GIP 2021-2027 een breed raadplegingsluik. Hierbij werden de bekende actoren van het Brusselse innovatiesysteem (triple helix) gemobiliseerd, maar ook nieuwe actoren die minder zichtbaar zijn in dit systeem (quadruple helix). Een dergelijke raadpleging laat toe om een duidelijk inzicht te verwerven in de specifieke kenmerken van het Brusselse weefsel en garandeert dat er strategische innovatiedomeinen (SID’s) worden geselecteerd die diep verankerd zijn in het bredere OOI-ecosysteem.

Het hoofdstuk “Methodologie” van het RIS3/Gewestelijk Innovatieplan (GIP) (zie: https://innoviris.brussels/sites/default/files/documents/gewestelijk_innovatieplan_2021-2027.pdf, pp. 6-8) geeft een overzicht van de betrokken partners in de verschillende stadia van de raadpleging en het stuurcomité, evenals toelichting bij de brede publieksbevraging en het Innovation Camp, die georganiseerd werden in het kader van de ontwikkeling van de RIS3 en het GIP.

De bijlage geeft een overzicht van de subsidies die in 2021 door Innoviris toegekend werden (stand van zaken op 23 augustus 2021). Daarbij dient opgemerkt te worden dat dat geenszins een representatieve verdeling van de gesubsidieerde actoren is, aangezien verschillende projectoproepen nog openstaan of zich in de evaluatie- of administratieve fase bevinden.

De meest recente projectoproep in het kader van het programma Joint R&D met als titel “Towards Carbon Neutral Energy” loopt nog (zie:
https://innoviris.brussels/nl/program/joint-rd-project-towards-carbon-neutral-energy). In het kader van de projectoproep die vorig jaar gelanceerd werd, “Industry of Tomorrow: Green, Human & Smart” werden 8 dossiers ingediend, waarbij in totaal 9 ondernemingen/economische actoren betrokken waren. De tabel hieronder geeft een overzicht van de goedgekeurde projecten, de betrokken partners en de toegekende subsidie. De toelatingsvoorwaarden, financieringsmodaliteiten alsook de evaluatiecriteria worden gespecifieerd in het reglement van het programma Joint R&D, dat beschikbaar is op de website van Innoviris (zie: https://innoviris.brussels/nl/program/joint-rd-project-towards-carbon-neutral-energy).

Tabel 3: INNOVIRIS Joint R&D « Industry of Tomorrow: Green, Human & Smart ».

Titel van het project

Begunstigden

Aantal betrokken economische actoren

AI43D: AI-based processing for handheld 3D scanners

VUB / ETRO

Spentys

1

RECONCILE : gReenEr produCtiON sChedulIng by automatIcally Learning from Experts

VUB/DATA

UCL/AI

PSI Metals

1

POINTIFY! : Point clouds for better retrofits

CSTC-WTCB

Atelier Moneo

1

BrefurbiSH : Increasing the efficiency of the refurbishing process of household appliances through advanced analytics and cognitive and assistive operator support

Sirris

Cicular.brussels

BSH

2

SWAMP: a Smart Water Management Platform for the Brussels-Capital Region

VUB/SOFT

BMWB-SBGE

1

Streamline ecological footprint of single-use bioprocess systems with AI & smart digital twins

ULB/LISA

OUAT!

1

REWIND: operational maintenance for the wind energy domain

SIRRIS

3E

1

TOTAAL

 

8



Het doel van het ARBRES-project is om het potentieel van een grotere genetische diversiteit van fruitbomen in Brussel te onderzoeken wat betreft de veerkracht bij een mogelijke crisis (bv. onderbreking van de bevoorradingsketens). Met name gaat het erover om na te gaan hoe een billijk en solidair gebruik van fruit en fruitbomen kan worden geoptimaliseerd door middel van een bestuursaanpak waarbij de gemeenten worden gemobiliseerd. In de experimenten zullen verschillende ruimtelijke configuraties worden getest en zullen alle belanghebbenden als mede-onderzoekers worden betrokken. Talrijke hulpmiddelen zijn online beschikbaar om de doelstellingen van het ARBRES-project aan te scherpen
1.

Op termijn zullen de resultaten van het project ertoe kunnen bijdragen dat Brussel zal beschikken over een genetische/functionele reserve aan fruitbomen die zijn aangepast aan de klimaatverandering, dat het aanplantingsbeleid van de gemeenten verandert van wegen met één soort met landschappelijke waarde naar wegen met verschillende en vruchtdragende soorten, vergezeld van een participatief beheersplan.

Het gaat er ook om om een multicriteria-databank voor te stellen die als besluitvormingsinstrument zal dienen. In het algemeen zal het er ook om gaan om nieuwe kennis over fruitbomen in de stad te vergaren en die te verspreiden onder burgers, verenigingen, ondernemingen en openbare actoren, zodat zij de juiste soorten/variëteiten kunnen kiezen in de openbare of privéruimten van Brussel.

Ten slotte zal het erom gaan de replicatie mogelijk te maken van proefervaringen rond het planten van fruitbomen als gemeenschappelijk goed in openbare ruimten, dankzij aangepaste bestuursinstrumenten. 

Het project ARBRES omvat de aanwerving van nieuwe profielen bij de volgende 3 partners: Vorst, Ukkel en Leefmilieu Brussel. De aangeworven profielen zijn hybride, op de grens tussen onderzoek en actie, met deskundigheid op het gebied van fruitteelt, bestuur als gemeengoed, stadsecologie en participatieve wetenschap. 

Wat betreft de doelstellingen van de regering voor de koeling van de stad en het vasthouden van regenwater, verwijs ik u naar het antwoord van mijn collega, minister Alain Maron.

Aangezien het gaat om een onderzoeksproject met experimentele zones en niet om een project voor het planten van bomen of vergroening, maakt het aantal bomen dat daadwerkelijk zal worden geplant deel uit van het experimentele design van elke ervaring.

Wat betreft de instrumenten voor de gemeenten, de prioritaire werkzaamheden en de oprichting van een netwerk voor de inzameling, productie en distributie van fruit, verwijs ik u naar het antwoord van mijn collega, minister Alain Maron.



1 https://www.cocreate.brussels/nl/projet/arbres-2/
https://urban-ecology.be/blog/arbres